مسئول گرانی مرغ، سلطان نهاده‌های دامی نیست؛ مشکل جای دیگری است؛
یک خانواده سلطنتی!
مریم شکرانی
اقتصاد ایران همچنان درگیر سلاطین است؛ سلطان سکه، سلطان ارز، سلطان قیر و حالا سلطان نهاده‌های دامی یا غذای مرغ.
سلاطین اقتصادی ایران در حالی می‌آیند و می‌روند که ساختارهای فسادزا و مبتنی بر رانت همچنان پابرجاست و زمینه‌های بازتولید جرایم از میان نمی‌رود.
حاشیه‌های بازار مرغ تمامی ندارد و حالا خبرها حاکی از آن است که سلطان خوراک مرغ هم دستگیر شده است. هرچند که گمانه‌های مردم در فضای مجازی در این مورد، خانواده معروفی است که گفته می‌شود سال‌هاست انحصار این بازار را در دست دارند اما این خبر هنوز از سمت نهادهای متولی تایید نشده است. حالا موج دستگیری سلاطین در شرایطی اتفاق می‌افتد که کارشناسان اقتصاد اعتقاد دارند چرا دولت باید زمینه فساد را مهیا کند تا کار به دستگیری سلاطین بکشد؟
بر اساس داده‌های بانک مرکزی دولت در 7 ماهه ابتدای امسال یارانه‌ای به بزرگی 44 هزار میلیارد تومان به تجار خوراک دام و طیور اختصاص داده است که این رقم از یارانه نقدی خانوارهای ایرانی بزرگتر است. اختصاص این یارانه سنگین به واردکنندگان نهاده‌های دامی در شرایطی رخ داده است که هیچ تاثیری در بازار مصرف‌کنندگان نداشته است و قیمت هرکیلوگرم مرغ در ماه‌های اخیر حتی رکورد 35 هزار تومان را زده است. از سوی دیگر سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری نیز با اشاره به رقم گزاف واردات نهاده‌های دامی، صنعت مرغ را هم مشابه صنعت خودرو مونتاژی و گران قیمت توصیف کرده است.
با این وجود دولت همچنان بی‌توجه به توصیه کارشناسان اقتصاد، دلار 4200 تومان را بین واردکنندگان توزیع می‌کند و بازی تنظیم بازار درنهایت به دستگیری سلاطین می‌کشد اما دستگیری و حتی اعدام سلاطین نتوانسته است جهش قیمت‌ها را در بازار متوقف کند. با این وجود دولت همچنان به تکرار راه‌های آزموده شده و شکست خورده اصرار دارد.
دستگیری سلطان خوراک مرغ
سلطان نهاده مرغ دستگیر شد. این تیتری است که به تازگی روی خروجی رسانه‌ها خودنمایی می‌کند و ماجرا به خبری برمی‌گردد که باشگاه خبرنگاران منتشر کرد. در این خبر آمده بود که سپاه کربلای مازندران مدیرعامل بزرگ‌ترین شرکت واردکننده نهاده‌های دام و طیور در شمال ایران را دستگیر کرده است و سازمان اطلاعات سپاه در اطلاعیه‌ای توضیح داده که «این شرکت با نگهداری و دپوی نهاده‌ها در گمرک به دلایل واهی ازجمله عدم تخصیص ارز و بروکراسی اداری در ترخیص کالا بود تا از این طریق ضمن ایجاد کمبود تصنعی نهاده در بازار، ایجاد تنش در صنعت دام و طیور و ضررو زیان به این بخش تولیدی، مصرف‌کنندگان نهایی در زنجیره تولید مرغ را مجبور به تامین نهاده‌ها از طریق بازار غیررسمی کند.» همچنین این شرکت متهم شده که برای واردات ارز دولتی گرفته، اما محصول وارداتی را در بازار آزاد به فروش رسانده است.
البته این خبر بار دیگر منتشر شده بود و اذهان خیلی‌ها را در فضای مجازی به سمت خانواده‌ای معروف در حوزه واردات خوراک دام برد که بارها نقد نمایندگان مجلس را به دنبال داشته‌اند. خانواده‌ای که گفته می‌شد در زمان دولت محمود احمدی‌نژاد هم به صورت تصنعی کشتی نهاده‌های دامی را روی دریا معطل کرده بود تا قیمت را در بازار داخلی بالا ببرد؛ اما اطلاعات سپاه از نام و هویت این تاجر نهاده‌های دامی اطلاعاتی منتشر نکرد.
مجموع پولی که برای واردات نهاده‌های صنعت مرغ مصرف می‌شود، از میزان کل ارزی که برای واردات دارو و تجهیزات پزشکی اختصاص داده شده، بیشتر است و با این حال همچنان مرغ گران به دست به مصرف‌کننده ایرانی می‌رسد
احتمال جهش دوباره قیمت مرغ در بازار شب عید
این موضوع در حالی رخ می‌دهد که قیمت مرغ در تهران تا 35 هزار تومان رسید و با توزیع مرغ منجمد تنظیم بازاری اندکی این قیمت‌ها عقب نشینی کرده و بهای هرکیلوگرم مرغ تا حدود 28هزار تومان کاهش داشت.
در آخرین مصوبه ستاد تنظیم بازار، قیمت هر کیلوگرم مرغ زنده ۱۴ هزار و ۴۰۰ تومان و قیمت هر کیلو گوشت مرغ برای مصرف‌کننده ۲۰ هزار ۴۰۰ تومان تعیین شده است اما مرغداران این قیمت‌ها را غیرمنصفانه می‌دانند و با اشاره به جهش خیره‌کننده قیمت مواد اولیه و به ویژه خوراک دام معتقدند که نرخ مصوب موجب می‌شود که جوجه‌ریزی برای عید کاهش داشته و بازار مرغ شب عید هم با مشکل مواجه شود. آنها می‌گویند که حدود 70 درصد قیمت تمام شده گوشت و مرغ به قیمت خوراک دام و طیور بستگی دارد اما خوراک دام با نرخ مناسب به دست تولیدکنندگان نمی‌رسد و آنها مجبورند نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنند.
مونتاژ گران مرغ در ایران!
از آن سمت دولت مدعی است که پول کلانی برای وادات خوراک دام به نرخ ارز 4200 تومانی هزینه کرده است اما این یارانه سنگین ارزی هیچ تاثیری بر بازار مرغ و گوشت نداشته است.
داده‌های آماری بانک مرکزی نشان می‌دهد که در ۷ ماهه اول سال ۹۹، برای ذرت، جو و کنجاله با نرخ ۴۲۰۰ تومانی، ۲ میلیارد و ۵۲۲ میلیون دلار تامین ارز انجام داده است. برای ذرت یک میلیارد و ۶۲۴ میلیون دلار، جو ۲۶۰ میلیون دلار و کنجاله ۶۳۸ میلیون دلار اختصاص پیدا کرده است. میانگین نرخ دلار در ۷ماهه اول امسال معادل ۲۱ هزار و ۵۵۰ تومان است و با این حساب دولت ظرف 7ماه رقمی حدود 44 هزار میلیارد تومان یارانه ارزی به تاجران نهاده‌های دامی پرداخته است که این رقم بزرگتر از رقم یارانه نقدی است که به خانواده‌های ایرانی می‌پردازد.
این مساله حتی انتقاد سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری را هم به دنبال داشته است و او اخیرا در جمع پژوهشگران برتر حوزه کشاورزی صنعت مرغ را به صنعت خودروسازی تشبیه کرده و گفته است که تولید مرغ هم در ایران مونتاژی است و برای تولید مرغ در کشور ۳.۵ میلیارد دلار هزینه می‌شود و جوجه، خوراک، مکمل‌ها و داروها وارداتی است.
او تاکید کرده است که تولید مرغی که در کشور انجام می‌شود کمترین ارزش افزوده را برای ما دارد زیرا تولید محصولات علمی و با ارزش افزوده بالا مانند دارو و مکمل ها وارداتی است.
جالب است که بدانید مجموع پولی که برای واردات نهاده‌های صنعت مرغ مصرف می‌شود، از میزان کل ارزی که برای واردات دارو و تجهیزات پزشکی اختصاص داده شده، بیشتر است و با این حال همچنان مرغ گران به دست به مصرف‌کننده ایرانی می‌رسد.
دیدگاه تان را بنویسید