عکسبرداری و فیلمبرداری از بیماران مجاز است؟

آیا عکسبرداری و فیلمبرداری از بیماران مجاز است؟ انتشار اطلاعات بیماران در رسانه‌های عمومی چه قوانینی دارد؛ آیا می‌توان از نمونه‌های مربوط به بدن بیماران برای آموزش و پژوهش استفاده کرد؟ و ... سوالاتی که سازمان نظام پزشکی کشور در فصل هشتم آیین‌نامه اخلاق حرفه‌ای به آن‌ها پاسخ داده و قوانین مربوط به این موارد را شرح داده است.

به گزارش ایسنا، بر اساس ماده ۸۵ آیین‌نامه اخلاق حرفه‌ای سازمان نظام پزشکی کشور، ارتباط شاغلان حِرَف پزشکی و وابسته سازمان با رسانه‌ها، به هر شکل اعم از مصاحبه خبری، برنامه‌های تلویزیونی و ارائه هر نوع اطلاعات به رسانه‌ها تنها در صورتی موجه است که به هیچ وجه دربردارنده نقض حریم خصوصی بیماران نباشد، به فاش شدن اطلاعات پرونده سلامت آنها منجر نشود و در عین حال اعتماد عمومی را به حرفه و شاغلان حِرَف پزشکی و وابسته مخدوش نکند. همچنین طبق ماده ۸۶ این آیین‌نامه، شاغلان حِرَف پزشکی و وابسته مکلفند در اظهارنظرهای رسانه‌ای خود درباره بیمارانی که از چهره‌های شناخته شده در جامعه به شمار می‌روند، به گونه‌ای برخورد کنند که ضمن احترام به حریم خصوصی آنها، موجب آزردگی خانواده و نزدیکان بیمار نشوند و باعث فاش شدن ناموجه اطلاعات سلامت افراد یادشده نیز نشوند. در ماده ۸۷ آیین نامه اخلاق حرفه‌ای سازمان نظام پزشکی نیز آمده است انجام هرگونه عکسبرداری و فیلمبرداری از بیماران با هدف تهیه محتوای آموزشی یا استفاده در فرایند پژوهشی (مانند گزارش موارد خاص) یا درمانی (مانند عکس‌هایی که برای انجام عمل زیبایی گرفته می‌شود)، تهیه برنامه سینمایی مستند یا خبری و مانند آن تنها پس از کسب اجازه از بیماران مجاز است. در مواردی که هویت فرد مشخص باشد، رضایت اخذ شده باید حتما مکتوب باشد. از طرفی مسئولیت هرگونه سوءاستفاده از فیلم یا تصاویری که با هدف آموزش یا پژوهش گرفته می‌شوند بر عهده شاغلان حِرَف پزشکی و وابسته است که فیلم یا عکس یادشده را گرفتند. بر اساس ماده ۸۸ این آیین نامه در صورتی که قرار است فیلم یا تصویر گرفته شده در سطح عمومی پخش شود و یا در اختیار رسانه‌های جمعی قرار گیرد، باید موضوع به تأیید رئیس بیمارستان یا موسسه مربوط به آن برسد. در عین حال در ماده ۸۹ نیز گفته شده که اطلاعات و نمونه‌های مربوط به بدن بیمار مانند عکس‌های رادیوگرافی، نمونه‌های بافتی خون و مایعات بیولوژیک و محتوای ژنتیکی استخراج شده از بدن، بخشی از حریم خصوصی بیمار هستند و استفاده از آن‌ها در صورتی برای مقاصد مختلف مانند اهداف پزشکی و پژوهشی مجاز است که یا رضایت صاحب آن گرفته شده باشد و یا اطلاعات و نمونه‌ها به شکل غیر قابل انتساب به صاحبان آنها بی‌نام شده باشند.