یک فعال اجتماعی در مورد انتصاب دستیار جدید و ویژه رئیسی:
زاکانی برای قلع و قمع کودکان کار گزینه خوبی است!
سینا جهانی
خبر انتصاب علیرضا زاکانی به «دستیار ویژه رئیس‌جمهوری در امور متکدیان، کودکان کار و معتادان متجاهر»، در روزهای گذشته، شبهه استعفای او از شهرداری تهران را برانگیخته بود. اما زاکانی در گفت‌وگویی، آب پاکی را روی دست مخاطبان ریخت. او گفت حکم تازه به معنای «جابه‌جایی» نیست و یک محبت از جانب رئیس دولت است تا بتواند فرصت «نوکری بیشتر» را برای متکدیان و کودکان کار و معتادان متجاهر داشته باشد.
فارغ از بحث‌‌های قانونی و ابهاماتی که همچنان پیرامون شهردار شدن علیرضا زاکانی پابرجا است، جایگاه تازه او که به گفته مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران، «تایید شده و کلیاتش به تصویب رسیده» است، پرسش تازه‌ای را خلق کرده است. شهرداری که دوره دو ساله مسئولیتش تا امروز، به کابوس فعالان حوزه آسیب‌های اجتماعی تبدیل شده بود، چطور به جایگاه «دستیاری ویژه» رئیس دولت نیز دست‌یافته است؟
کمتر فعال حوزه کودکان کار، کارت‌خوابی و اعتیاد را پیدا می‌کنید که فریادشان از شهرداری زاکانی در مواجهه با مسائل اجتماعی بلند نشده باشد. در همین رابطه، روزنامه اینترنتی فراز با «سپیده علیزاده»، فعال حوزه آسیب‌های اجتماعی گفت‌وگو کرده است.
زبان زاکانی، زبان زور
او در واکنش به خبر انتصاب احتمالی علیرضا زاکانی به دستیاری ویژه رئیس‌جمهوری در مورد کودکان کار و معتادان متجاهر گفت: «برای قلع و قمع کودکان کار و معتادان متجاهر گزینه خوبی را انتخاب کرده‌اند اما برای رفع معضل آسیب‌های اجتماعی شهر، قطعا خیر! آقای زاکانی و تیم‌شان فکر می‌کنند می‌توانند مسائل را با زور و قوه قهریه پیش ببرند. هر معتاد کارتن‌‌خوابی شاید در لحظه اعمال زور و در آن موقعیت، توان دفاع کردن نداشته باشد اما در نهایت چیزی عوض نمی‌شود. بعد از این که به عنوان معتاد متجاهر به کمپ ماده ۱۶ برود و حتی ۶ ماه یا یک سال هم آن‌جا بماند، وقتی بیرون بیاید با شدت بیشتر به اصطلاح «تهِ خطی» می‌شود و آسیب می‌بیند. چون تحقیر و زوری که برای رساندن معتادان متجاهر به کمپ ماده ۱۶، خلاف تمایل خودشان اعمال شده جواب معکوس می‌دهد. معضل اعتیاد و کارت‌خوابی شهروندان روز به روز تعداد بیشتری از قشر جوان‌تر را درگیر می‌کند اما مسئولان شهری تصمیمی برای پیاده‌سازی ایده‌های کارآمد ندارند».
این فعال حوزه آسیب‌های اجتماعی با بیان اینکه شهرداری زاکانی، بدترین دوره‌ای است که در تمام طول فعالیتش دیده، گفت: «۱۸ سالی که در این حوزه فعال بودم، دوره ۴ شهردار را شامل می‌شود. از نظر تعامل با موسسه‌های غیر دولتی، کارشناسان حوزه آسیب‌های اجتماعی و ارایه خدمات به معتادان متجاهر، زنان و مردان کارتن‌خواب، کودکان کار و کودکان زباله‌گرد، شهرداری زاکانی بدترین دوره‌ای است که دیده‌ام. من شهرداری را دیده‌ام که وقت می‌گذاشت و به پاتوق‌ها و مراکز ما سر می‌زد و به حرف‌های ما گوش می‌داد. تیم زاکانی اما، توهم دانایی دارند و فکر می‌کنند در هر زمینه‌ای توانایی دارند. هیچ سالی را به یاد ندارم که یک زن کارتن‌خواب از مرکزی که خدمات می‌گرفته به پاتوق‌ها رانده شود و شهرداری، تقصیر را به گردن نهادها و سازمان‌های دیگر بیندازد. ما همیشه از شهرداری‌ها مطالبه‌گری می‌کردیم و چالش‌هایی با آن‌ها داشتیم. شهرداری زاکانی اما در حد مطالبه‌گری هم حاضر به همکاری نیست. ما از که مطالبه کنیم؟ کسی که نه ما را می‌شنود و نه ما را می‌بیند و نه حتی تمایل به همکاری دارد؟»
شهرداری، طلای کثیف و کودکان بازیافت
این فعال اجتماعی در توضیح وضعیت وخیم کودکان کار و کودکان زباله‌گرد در تهران گفت: «شرایط کودکان زباله‌گرد به مراتب بدتر از کودکان کار است. یعنی کودکان زباله‌گرد، به مراتب آسیب‌پذیرترند و وضعیت وخیم‌تری دارند. کودکان کار زیادی در شهر وجود دارند که برای مثال، جلوی گل‌فروشی‌ها یا مکانیکی‌ها کار می‌کنند. این‌ها مورد تعرض و سوءاستفاده قرار می‌گیرند، از تحصیل جا می‌مانند، از خانواده‌هاشان دور می‌شود و هزار و یک اتفاق دیگر برایشان می‌افتد. این آسیب در مورد کودکان زباله‌گرد به شدت جدی‌تر است. چون ۹۰درصد کودکان زباله‌گرد، کودکان افغان هستند که قوانین کشور را نمی‌دانند. این کودکان را به شدت از پلیس ترسانده‌اند. به آن‌ها تعرض می‌شود اما جرأت ابرازش را ندارند».
او در پایان با اشاره به «چشم‌پوشی» مسئولان شهرداری از وضعیت کودکان زباله‌گرد گفت: «در قراردادهای شهرداری با پیمان‌کارها، بندی وجود دارد که استفاده از کودکان و یا مهاجران را ممنوع کرده است. ناظران شهرداری تهران اما چشمشان را روی این بند قانونی می‌بندند. ارزش مالی این قراردادها آنقدر بالا و پر زرق‌وبرق است که فاجعه کودکان کار و مهاجران را به فراموشی می‌سپارد. تمام مراکز بازیافت زباله در همه مناطق ۲۲ گانه شهرداری تهران، از کودکان مهاجر افغان بین ۹ تا ۱۳ ساله استفاده می‌کنند. طبق مشاهدات خودم در هر مرکز بازیافت رسمی تهران، به طور متوسط ۱۰۰ کودک می‌بینید. البته ممکن است این اعداد به سرعت توسط مسئولان تکذیب شود اما تخمین من از تعداد همین حدود است».
دیدگاه تان را بنویسید