برای زنان مثلث، برای مردان شش ضلعی منتظم

آسیه ویسی

زنان، چه با آن‌ها خوش رفتاری شود، چه بدرفتاری، همیشه «مسئله»اند. حالا این زن می‌خواهد دختر خانواده باشد، خواهر باشد یا همسر؛ همیشه به قول پدربزرگم «تُف» سر بالاست. بهترین زن دنیا هم که باشد، قدیسه هم که باشد، آن ویژگی و انگ تابو بودنش را نمی‌شود از جسم و جان و حتی هویتش پاک کرد. زن، حتی پیش از آفریده شدن به‌عنوان یک انسان، زن بوده است!

چند سالی است تشکل‌ها و نهادهای داخلی زیادی با پیروی و گرته‌برداری از نمونه‌ها و نهادهای غربی، با هدف حمایت از حقوق زنان و توجه به امنیت آنان، فعالت می‌کنند. در این میان البته قول‌های دولت‌مردان و تلاش دولت‌زنان را برای عملی شدن این قول‌های انتخاباتی، نباید نادیده گرفت. دولت‌مردان با شعار توجه به حقوق زنان و ارتقای اجتماعی و سیاسی آنان رای می‎آورند و دولت‎زنان با سخنرانی و تنظیم لایحه با رسم مثلث، یا در مقام خود ابقا می‎شوند، یا ترفیع می گیرند. مقام‎هایی که در عمل، اگر چه برای زنان نان نشده، برای بعضی‎ها، آب شده است. 

معصومه ابتکار، با رسم یک مثلث، به زنان نشان داده است که چگونه با خشونتی که بر آنان می‌رود، مقابله کنند. 

قبل از شرح این مثلث، لازم است به دو توصیه مهم ابتکار در همین زمینه، بپردازیم. اول این‌که در مورد خشونت علیه زنان، زن و اطرافیانش نباید انکار و سکوت کنند. و دوم آن‌که زنان خشونت‌دیده، نباید مقابله به مثل کند. ما در برداشتی خوش‌بینانه، به جای «مقابله به مثل» می‌گذاریم «دفاع»! و چون در دعوا، حلوا پخش نمی‌کنند، با این توصیه خانم ابتکار، باید به این نتیجه منطقی رسید که اگر زنی بر فرض محال، کتک می‌خورد، باید بگذارد کتک بخورد و هیچ واکنشی نشان ندهد، چون واکنش او، مقابله و خشونت تعبیر می‌شود و زن نباید مرتکب خشونت شود! بعد که از پروسه کتک خوردن خارج شد... خوب حالا می‌رویم سراغ  رسم مثلث «راه‌کارهای خشونت علیه زنان» خانم ابتکار:

راس مثلث: مشاوره خانواده و روانپزشکی 

این خیلی خوب است که زن خشونت‎دیده که طبعا زنی است که با مردی طرف است که جز زبان زور و دست بزن، متوجه هیچ منطقی نیست، بتواند او را برای مشاوره، نزد روان‎پزشک ببرد. یعنی وقتی خوب مشت و مالش را خورد و کبود و زخمی و شکسته شد

- چون نباید مقابله به‎مثل کند- خیلی خونسرد به همسرش بگوید: خوب عزیزم حالا اگر صلاح می‎دانی، برویم مشاوره.

زاویه سمت راست مثلث:

 اطلاع به اورژانس اجتماعی/123 

در قدم بعدی، زن محترم، بانوی خانه دختر بابایی، در حالی‌که روی کبودی‌هایش یخ گذاشته و دستش را هم آتل‎بندی کرده با هر زحمتی هست، شماره یک دو سه را بگیرد و به اورژانس اجتماعی اطلاع بدهد که مورد خشونت خانگی قرار گرفته است. آن‌گاه، اورژانس اجتماعی با ماشین و نیرو و آرم مخصوص، خودش را به در خانه زن آسیب‌دیده می‌رساند تا او را از این مخمصه نجات دهد. آن‌هم جلوی چشم در و همسایه   که همه بیرون ریخته‌اند ببینند چه خبر شده و این زن، که تا همین امروز صبح، کسی صدایش را نشنیده بود، چه کار کرده که این آدم‎ها به در خانه‎اش ریخته‎اند و باعث آبروی شوهر بیچاره شده‌اند. در وهمسایه کلا مخالف چنین آبروریزی‌هایی هستند: زن و شوهر دعوا کنند، ابلهان باور کنند. قضیه دیگر این‌همه لوس بازی ندارد.

زاویه سمت چپ مثلث: 

گزارش به مراجع قانونی و ثبت خشونت

واضح است که زن خشونت‌دیده، برای رسیدن به این مرحله، باید دو مرحله قبل را گذرانده و امتیازش را گرفته باشد. بدون امتیاز دو مرحله قبل، نمی‌شود وارد این مرحله شد. اگر بدن کبود و زخم و اندامی شکسته نشده باشد، برگه‌های ویزیت مشاوره نگه داشته نشده باشند و اورژانس اجتماعی، در این مورد صورت جلسه‌ای تهیه نکرده باشد، ورود به این مرحله همانا و از دست دادن تمام امتیازهای موجود همانا. اما اگر تمام امتیازها، مهیا باشد و زن توان راه‌رفتن و بیرون‌رفتن با این ریخت و قیافه جلوی در و همسایه را داشته باشد، کفش و کلاه می‌کند و به سراغ مرجع قانونی می‌رود و مرجع قانونی طی فرایندی فرساینده، او را به پزشکی قانونی می‌فرستد برای معاینات مختلفی که ثابت کند، زن، خودزنی نکرده است که سر شوهر را زیر آب کند. تمام امتیازهای این مثلث که جمع شد، این زن و شوهر، که تا دیروز، از سنگ صدا در می‌آمد از این‌ها نه، باید چند جلسه هم به دادگاه خانواده بروند و مشاوره -نصیحت- بشوند  تا مگر با صلح و آرامش، به سر خانه و زندگی خود برگردند.

زنان، باید این مثلث را روزی سه بار رسم کرده در هر جایی که جلوی چشم خودشان و همسرشان هست، آویزان کنند و حتی‌الامکان، طوری رفتار نکنند که همسر عصبانی شده، ناچار از خشونت شود. 

امید است، نهادهای حمایت از حقوق مردان نیز برای دفاع از حق مردانی که به انحای مختلف مورد خشونت خانگی و ضرب‌وشتم قرار می‌گیرند، با رسم شکل - ترجیحا شش ضلعی منتظم- به یاری مردان ستم‌دیده و مورد آزار قرار گرفته بشتابند.