شمار بالای قربانیان کادر درمان‌ در ایران

ایران گرچه در شیوع و مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا در دنیا رتبه نخست را ندارد، اما آخرین گزارش‌ها از مرگ و میر بالای کادر درمان بیمارستان‌های کشور به دلیل ابتلا به بیماری کرونا خبر می‌دهد.

در گزارش تازه سازمان عفو بین‌الملل در مورد ۷۹ کشور جهان، ایران در کنار کشورهایی مانند ایالات متحده، روسیه یا مصر بیشترین شمار درگذشت‌ها در بین اعضا و پرسنل امداد و درمان را در جریان همه‌گیری کووید-۱۹ به خود اختصاص داده‌است.

گزارش ۲۲ تیر ماه سازمان عفو بین‌الملل نگاهی به تلفات انسانی، آزار و اذیت گسترده، حمله و خشونت علیه پزشکان، پرستاران و مددکاران به‌دلیل همه‌گیری ویروس کرونا در سطح جهان دارد.

این سازمان می‌گوید که دولت‌ها به‌دلیل ناتوانی در حفاظت از جان پرسنل پزشکی و درمانی و کارکنان در بخش‌های حیاتی، باید مورد بازخواست قرار گیرند.

این نهاد مدافع حقوق بشر می‌گوید داده‌ها و برآوردهایی که جمع‌آوری کرده نشان می‌دهد بیش از سه هزار نفر از اعضای کادر درمان و امداد در دست‌کم ۷۹ کشور جهان به‌دلیل ابتلا به بیماری ناشی از ویروس کرونا جان خود را از دست داده‌اند.

با این حال عفو بین‌الملل تاکید کرده این رقم به احتمال بسیار زیاد خیلی کم‌تر از میزان واقعی‌ست.

آمار عفو بین‌الملل نشان می‌دهد آمریکا (۵۰۷ درگذشته)، روسیه (۵۴۵ درگذشته)، بریتانیا (۵۴۰ درگذشته از جمله مددکاران اجتماعی)، برزیل (۳۵۱ درگذشته)، مکزیک (۲۴۸ درگذشت)، مصر (۱۱۱ درگذشته)، ایران (۹۱ درگذشته) و اکوادو و اسپانیا (۸۲ و ۶۳ درگذشته) در صدر کشورهای جهان با بیشترین شمار قربانیان در میان کادر درمان و امداد قرار دارند.

آمار مربوط به ایران از سوی وب‌سایت «مداسکیپ» ارائه شده که بر اطلاعات پزشکی و امور آموزشی متمرکز است. آمار این وب‌سایت آخرین بار در دوم ژوئیه، به‌روزرسانی شده‌است.

البته همان‌طور که خود عفو بین‌الملل گفته برآوردها، هرچند لزوما از منابع رسمی گرفته نشده‌اند، اما ممکن است «به‌طور چشم‌گیری» کم‌تر از ارقام واقعی باشند.

سازمان عفو بین‌الملل تاکید کرده دسترسی نداشتن به تجهیزات حفاظتی شخصی، در پی کمبود و توقف و محدودیت دادوستد، از چالش‌های کادر درمان است، در حالی که بسیاری از پزشکان به تنهایی اقدام به خرید این تجهیزات حیاتی کرده‌اند. عفو بین‌الملل می‌گوید برآوردهایش «به‌روشنی نشان‌دهنده نگرانی شدیدی‌ست که این روزها کادر درمان با آن روبه‌رو است» و نیز نشان می‌دهد چگونه دولت‌ها در حفاظت و حمایت درست از حقوق بنیادین شهروندان خود ناتوان هستند.

خشونت علیه کادر درمان

از سوی دیگر این تنها تلفات انسانی نیست که جامعه پزشکی و امداد و درمان را تهدید می‌کند؛ آن‌ها در کشورهای مختلف جهان هدف ارعاب، بازداشت، تهدید یا خشونت و از دست دادن شغل خود قرار گرفته‌اند.

این در حالی است که در ایران اخبار مختلفی در  مورد خشونت علیه کادر درمان و ضرب‌وشتم پرستاران در بیمارستان‌های کشور، مخابره می‌شود که امنیت جانی و روانی کادر درمان را تهدید می‌کند. همراهان بیمار و در بسیاری از موارد خود بیماران، پرستاران را مورد انواع تحقیرها، توهین‌ها و تهدید‌ها قرار می‌دهند.

به نظر می‌رسد اگر وزارت بهداشت و ارگان‌های مربوطه در حمایت از کادر درمان مداخله نکنند، مسأله خشونت علیه اعضای کادر درمان بدل به چالش اساسی در نظام بهداشت و سلامت کشور می‌شود. این امر به‌ویژه در زمانی که شیوع ویروس کرونا به مهم‌ترین بحران کشور مبدل شده است، بیش از پیش ضروری به نظر می‌رسد.