آمریکا، ایران را متهم به حمایت نظامی از روسیه در جنگ اوکراین کرد
جنگ کلامی پهپادها
طهمورث حسینی
«پهپاد» در جنگهای گوناگون در نقاط مختلف جهان اهمیت فزایندهای یافته است و بسیاری براین باورند که سلاح نمادین جنگهای مدرن و جدید را باید پهپاد دانست. زیرا این جنگافزارهای هوایی بیسرنشین، ماهیت نبرد را تغییر دادهاند.
برای ایران در سالهای اخیر هواپیماهای بدون سرنشین یک مولفه مهم و جدی در میدان و دیپلماسی بوده و بار دیگر به منازعه کلامی میان مقامات آمریکایی و ایرانی تبدیل شده است.
مقامهای کاخ سفید گفتهاند که به اعتقاد آنها ایران قصد دارد هواپیماهای جنگی بدون سرنشین به روسیه بفروشد تا در جنگ علیه اوکراین به کار گرفته شود.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید در دیدار با خبرنگاران گفت که به اعتقاد آنها روسیه خواستار دریافت «صدها» پهپاد ازجمله پهپادهای مسلح برای استفاده در جنگ اوکراین، از ایران شده است.
مقامهای کاخ سفید گفتهاند که ایران قصد دارد هواپیماهای جنگی بدون سرنشین به روسیه بفروشد تا در جنگ علیه اوکراین بهکار گرفته شود. با این حال سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ تاکید کرده است که سابقه همکاریهای میان ایران و روسیه در حوزه برخی فناوریهای نوین به پیش از آغاز جنگ در اوکراین بر میگردد
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، جیک سالیوان گفته که هنوز معلوم نیست ایران پهپادی در اختیار روسیه گذاشته یا نه، اما آمریکا «اطلاعاتی» دارد که نشان میدهد ایران برای آموزش نیروهای روسیه برای استفاده از این هواپیماها احتمالا در ماه جاری آماده میشود. «اطلاعات ما حاکیست که دولت ایران برای ارائه چند صد یو اِی وی (هواپیماهای بدون سرنشین) بر اساس جدول زمانی فوری آماده میشود.»
مشاور امنیت ملی کاخ سفید گریزی هم به جنگ روسیه با اوکراین زده و فروش پهپادهای ایرانی به همسایه شمالی را نشانهای برای اثبات این ادعا که عملیات بمباران اوکراین بدست روسیه، «به بهای توانایی حفظ (انبارهای) تسلیحاتی خود این کشور» انجام میشود؛ دانسته است.
سالیوان ادعا کرده که ایران قبلا پهپادهای مشابهی در اختیار مبارزان یمنی قرار داده که با آنها به عربستان حمله کردهاند.
اظهارات جیک سالیوان در آستانه سفر جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، به خاورمیانه و بازدید از اسرائیل و عربستان میتواند یک جنگ کلامی و دیپلماسی با ایران باشد. زیرا علاوه بر برنامه هستهای ایران، تحرکات منطقهای کشورمان همواره مورد انتقاد آمریکا و اسرائیل قرار داشته و قطعا جزو موضوعهای مورد بحث در این سفر خواهد بود.
پهپادهای ایرانی؛ نگرانی آمریکا و اسرائیل
آمریکا و اسرائیل به دنبال ایجاد یک ائتلاف امنیتی با کشورهای عربی برای استقرار سامانههای دفاع هوایی در این کشورها هستند تا برای مقابله با حملات پهپادی و موشکی ایران در خاورمیانه استفاده شود.
ایران در سالهای اخیر با تحریمهای نظامی و تسلیحاتی آمریکا روبرو بوده است، اما به طور مشخص برنامه پهپادهای کشورمان تحتتحریم قرار نگرفته است. به همین دلیل اوایل اردیبهشت ماه سال جاری مجلس نمایندگان آمریکا طرح «قانون توقف امکانات پهپادی ایران» را تصویب کرد.
این طرح در آذرماه ماه سال گذشته به طور مشترک توسط گروهی از نمایندگان هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه به مجلس نمایندگان تحویل شده بود و در نشست شامگاه گذشته این مجلس به تصویب رسید. هرچند قانونی شدن این طرح مستلزم تصویب در مجلس سنا و امضای رئیسجمهوری است.
در طرح ارائه شده، در تشریح هدف این قانون آمده است: «سیاست ایالات متحده این است که از دستیابی ایران و گروههای تروریستی و شبه نظامی وابسته به ایران به هواپیماهای بدون سرنشین، از جمله قطعات قابل دسترسی در بازار و استفاده از آنها در حمله علیه ایالات متحده و کشورهای شریک آن جلوگیری شود.»
در این طرح به قانون «مقابله با نیروهای متخاصم از طریق وضع تحریم» هم ارجاع شده است و به این ترتیب، در صورت قانونی شدن این طرح، افراد و شرکتهایی که امکان دسترسی ایران به اقلام مورد نظر را فراهم آورند احتمالا هدف تحریم قرار خواهند گرفت.
پیش از این بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، در یک سخنرانی گفته بود که «سپاه دو پهپاد از داخل ایران به طرف اسرائیل فرستاد که ارزیابی ما این است که هدف از پرتابشان این بود که آنها را به نوار غزه یا کرانه باختری برساند تا بدست سازمانهای تروریستی برسد.»
برای ایران هواپیماهای بدون سرنشین یک مولفه مهم و جدی در میدان و دیپلماسی بوده است. ایران در سالهای اخیر در دستیابی و توسعه این فناوری پیشرفتهای قابلملاحظهای داشته و ساخت و فروش پهپاد توسط کشورمان به مولفهای جدی برای تصمیمات منطقهای تبدیل شده است
وزیر دفاع اسرائیل بارها ایران را متهم کرده که از پایگاههایی در چابهار و قشم در جنوب ایران حمله دریایی انجام میدهد و پهپادهای نظامی از جمله پهپادهای پیشرفته «شاهد» را به پرواز درمیآورد.
وزیر خارجه آمریکا نیز بارها گفته که دولت این کشور درصدد یافتن راههایی برای مقابله با برنامه پهپادی ایران است.
رسانهها و مقامات سیاسی غربی و به خصوص آمریکایی و اسرائیلی بارها ایران را متهم کردهاند که برخلاف مصوبه شورای امنیت سازمان ملل در تحریم تسلیحاتی یمن، این تجهیزات را در اختیار انصارالله یمن قرار داده است. با این حال مقامات کشورمان این اتهام را رد کرده و گفتهاند که مبارزان یمنی خود به فناوری تولید این تجهیزات دست یافتهاند.
پاسخ ایران: سوابق تعامل با روسیه قدیمی است
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان به اظهارات مشاور امنیت ملی آمریکا درباره فروش فناوریهای نوین ایرانی به روسیه واکنش نشان داد.
ناصر کنعانی در نشست خبری خود گفت که سابقه همکاریهای میان جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در حوزه برخی فناوریهای نوین به پیش از آغاز جنگ در اوکراین برمیگردد و در مقطع اخیر هیچ تحول خاصی در این ارتباط رخ نداده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین بار دیگر تاکید کرد که «موضع جمهوری اسلامی ایران در قبال جنگ اوکراین کاملا روشن است و بارها بصورت رسمی اعلام شده است.»
کنعانی هم پای اسرائیل را در پاسخگویی به میان کشید و گفت: «ادعای مقام آمریکایی در حالی است که امریکا و اروپاییها سالها است کشورهای اشغالگر و متجاوز از جمله در منطقه غرب آسیا را به انباری از سلاحهای کشنده متنوع خود تبدیل کردهاند که قطعاً بدون این تسلیحات، تداوم بیش از هفت دهه تجاوز، جنایت و اشغالگری صهیونیستها در سرزمینهای اشغالی ممکن نبود.»
پیشتر نیز محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در مراسم افتتاح کارخانه پهپادی ایران در خاک تاجیکستان با اشاره به اینکه ایران با تلاش متخصصان و دانشمندان متعهد خود و با استفاده از ظرفیتهای داخلی توانسته در تمام ابعاد نظامی و دفاعی به ویژه هواپیماهای بدون سرنشین رشد قابلتوجهی داشته باشد؛ گفته بود: «امروز در جایگاهی هستیم که میتوانیم علاوه بر رفع نیازهای داخلی به کشورهای همپیمان و دوست در جهت افزایش امنیت و صلح پایدار، تجهیزات نظامی صادر کنیم.»
پهپادهای جنگی؛ دوران جنگهای جدید
کارشناسان نظامی بر این باورند که موقعیت نمادین پهپادها زمانی ارتقا یافت که پهپاد «پرداتور» که کارکرد اولیهاش اکتشاف و شناسایی هوایی بود، به موشکهای «هلفایر» مجهز شد.
جانشین هلفایر یعنی «ریپر» یا «ماشین درو» به طور ویژه به عنوان پهپاد شکارچی-قاتل طراحی شد. ریپر برد بیشتری نسبت به نسل قبلی خود داشت و میتوانست مهمات بیشتری را حمل کند. نامی که روی آنها گذاشتهاند به صراحت هدفشان را مشخص میکند.
گفته میشود آمریکا از پهپادهای ریپر برای ترور شهید قاسم سلیمانی در نزدیکی فرودگاه بغداد استفاده کرده است.
شاید برای مدت کوتاهی فقط آمریکا و اسرائیل با صنعت پهپادسازی میتوانستند چنین عملیاتهایی را انجام دهند اما در حال حاضر بیش از ۱۰۰ کشور جهان پهپاد داشته و بسیاری از بازیگران به پهپادهای مسلح دسترسی دارند. هرچند گفته میشود چین در حال حاضر صادرکننده اصلی پهپادهای مسلح در جهان است اما ایران و ترکیه در سالهای اخیر در دستیابی و توسعه این فناوری پیشرفتهای قابلملاحظهای داشتهاند و همین ساخت و فروش پهپاد توسط ایران به مولفهای جدی برای تصمیمات منطقهای تبدیل شده است.
دیدگاه تان را بنویسید