پیشتازی بایدن، سیاست فشار حداکثری ترامپ را تشدید کرد؛
ولع تحریم تا آخرین نفس!
محبوبه ولی
او، یعنی دونالد ترامپ میخواهد حتی آخرین نفسهایی که در کاخ سفید میکشد را هم آغشته به تحریم کند؛ آن هم مشخصا تحریم ایران. او به تازگی تحریم گستردهای را علیه 18 بانک ایرانی پیاده کرده؛ با این حال روزنامه والاستریتژورنال گزارش داده که دولت او قصد دارد قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، تحریمهایی را علیه ایران وضع کند که رفع آنها حتی در صورت پیروزی جو بایدن، برای دولت بعدی دشوار باشد؛ این در حالی است که کمتر از 10 روز به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باقی مانده است.
مقامهای دولت فعلی و سابق آمریکا میگویند تحریم مجدد بخشهایی که در حال حاضر تحریم شدهاند و ارتباط دادن آنها با تروریسم باعث خواهد شد که دولت بعدی برای رفع این تحریمها شرایط بسیار دشوار و پیچیدهای را پیشرو داشته باشد
آنطور که وال استریت ژورنال نوشته، طبق نظرسنجیهای ملی و در ایالات کلیدی بایدن نسبت به ترامپ پیشتاز است و آرای بیشتری دارد؛ همین امر باعث شده مقامات دولت ترامپ هراس داشته باشند که در صورت پیروزی نامزد حزب دموکرات، سیاست فشار حداکثری بر ایران تغییر کند. در واقع دونالد ترامپ میخواهد فشاری که بر ایران وارد کرده به عنوان میراثی لایتغیر به دولتهای بعدی نیز منتقل شود. در این خصوص اما به نظر میرسد هر میزان تحریم و فشاری که وارد میآورد برای او راضیکننده نیست.
براساس تحریم تازهای که او بر 18 بانک ایرانی اعمال کرده، تمام موسساتی که با بانکهای ایرانی مراوده مالی داشته باشند را جریمه میکند و حتی به شرکتهای خارجی که با این بانکها کار میکنند نیز 45 روز فرصت داده که یا تعامل خود را با این بانکها متوقف کنند یا هدف «تحریمهای طرف ثالث» قرار گیرند. بر اساس این تهدیدات، شرکتهای مذکور دیگر نمیتوانند با دولت و شرکتهای تجاری آمریکا وارد تجارت و فعالیت بازرگانی شوند.
این تحریم که در نتیجه حصول توافق هستهای 2015 لغو شده و حالا دولت ترامپ دوباره آن را بازگرداند، ظرف روزهای اخیر بازتاب گستردهای پیدا کرد. حالا اما در این چند روز باقی مانده تا انتخابات، منابع خبری میگویند که دولت ترامپ درصدد هدف قرار دادن بیشتر صنایع و بخشهای حیاتی مانند پتروشیمی و صنایع فلزی ایران است.
به نوشته وال استریت ژورنال، مقامهای دولت فعلی و سابق آمریکا میگویند تحریم مجدد بخشهایی که در حال حاضر تحریم شدهاند و ارتباط دادن آنها با تروریسم باعث خواهد شد که دولت بعدی برای رفع این تحریمها شرایط بسیار دشوار و پیچیدهای را پیشرو داشته باشد.
بایدن چه خواهد کرد؟
موضوع جالب توجه اما این است که چه بسا نیاز به این میزان محکمکاری از سوی دونالد ترامپ نباشد؛ چون بر خلاف تصوری که ایجاد شده، بعید به نظر میرسد جو بایدن به برجام بازگردد.
گرچه او در رقابت تبلیغاتی و انتخاباتی با دونالد ترامپ برای آنکه ژست مخالف او را بگیرد، گهگاهی سخن از بازگشت به برجام زده اما واقعیت این است که اظهارات او در این خصوص، به طور کلی دوپهلو و مبهم بوده است.
ابتدای همین ماه جاری، آرون کیاک، از مشاوران جو بایدن در امور مربوط به تعامل با جامعه یهودیان در گفتگویی با روزنامه جروزالم پست به تشریح سیاستهای بایدن در قبال ایران پرداخت و گفت: «بایدن در صورت پیروزی در انتخابات با متحدان آمریکا درباره مسائلی فراتر از برنامه هستهای ایران گفتوگو خواهد کرد.»
او ادامه داد: «دولت جو بایدن، عدم دستیابی ایران به سلاح هستهای و اطمینان از آن را در صدر اولویتهای خود قرار خواهد داد و ما همزمان با حفظ همه گزینهها روی میز، با متحدانمان همکاری خواهیم کرد تا تضمین کنیم که این امر محقق خواهد شد.»
کریستین فونتنروز، مدیر ارشد سابق امور خلیج فارس در شورای امنیت ملی: دولتی مانند دولت بایدن میتواند چند تحریم علیه ایران را به عنوان حسننیت نسبت به تهران بردارد تا آنها را به میز مذاکره بکشاند؛ اما نمیتواند اقدامهای بزرگتر را انجام دهد
کیاک تاکید کرده بود که بایدن صرفا درباره برنامه تسلیحات اتمی ایران گفتگو نخواهد کرد، بلکه «درباره سامانههای پرتاب مانند سامانههای موشکهای بالستیک و سرکوبگری داخلی در ایران و سایر اقدامات مخرب این کشور در منطقه هم [با متحدان خود] گفتگو میکنیم.»
آنتونی بلیکن، مشاور دیگر بایدن هم بارها گفته که بایدن در صورت پیروزی در انتخابات به دنبال توافقی قویتر با ایران خواهد بود. او حتی چند ماه پیش به صراحت گفته بود: «چنانچه بایدن در انتخابات ماه نوامبر به عنوان رئیسجمهور آمریکا انتخاب شود تمامی تحریمها علیه ایران، از جمله تحریمهای اعمال شده توسط «دونالد ترامپ» را حفظ خواهد کرد.»
یک سیاست مشترک با «کمی تغییر در جزئیات»
مشاوران بایدن به صراحت گفتهاند که «ایران باید به پایبندی کامل برجام برگردد. در غیر این صورت و تا زمانی که این کار را انجام ندهد، واضح است که همه تحریمها پابرجا خواهند ماند.» این اظهارات آنها در شرایطی است که وضعیت تحریمها و همینطور تعهدات ایران به دلیل خروج آمریکا از برجام و به هم خوردن پیشفرضها و برنامههای توافق هستهای بسیار پیچیده شده است.
گذشته از این مشاوران، خود جو بایدن ماه ژوئن در صفحه توئیترش نوشت: «اشتباه نکنید؛ ایران همچنان یک بازیگر بد است که از حقوق بشر سوءاستفاده میکند و حامی فعالیتهای تروریستی در سراسر منطقه است. آنچه ما نیاز داریم، رئیسجمهوری است که اقدامات استراتژیکی را برای مقابله با تهدید ایران اتخاذ و جایگاه آمریکا در جهان را ترمیم کند، ارزش دیپلماسی اصولی را به رسمیت بشناسد و ملت و امنیت ما را از طریق انجام همکاری استراتژیک با متحدان آمریکا، تقویت کند.»
بنابراین روشن است که ترامپ و بایدن، هر دو یک موضع و حتی یک سیاست را نسبت به ایران پی میگیرند با «کمی تغییر در جزئیات».
دست رئیسجمهور بعدی بسته است
از سوی دیگر حتی اگر بایدن بخواهد به راستی سیاستی متفاوت از ترامپ را در برابر ایران پیش بگیرد، کارشناسان معتقدند که تا همین جای کار نیز، برداشتن تحریمهای وضع شده از سوی ترامپ علیه ایران کار راحتی نیست.
کریستین فونتنروز، مدیر ارشد سابق امور خلیج فارس در شورای امنیت ملی در دولت ترامپ در همین خصوص گفته است: «دولتی مانند دولت بایدن میتواند چند تحریم علیه ایران را به عنوان حسن نیت نسبت به تهران بردارد تا آنها را به میز مذاکره بکشاند اما نمیتواند اقدامهای بزرگتر را انجام دهد.»
موضوع دیگر نفوذ سیستماتیک اسرائیل در بدنه سیاست خارجی آمریکا به ویژه در خصوص ایران است که قطعا سیاست خصمانهای را نسبت به ایران دنبال میکند.
علی رغم تمام این موارد که میتواند اطمینان خاطری برای دونالد ترامپ باشد، اما ترامپ همچنان نگران است و از این رو تحریمها و فشارهای او تا آخرین لحظات حضورش در کاخ سفید ادامه خواهد داشت.
دیدگاه تان را بنویسید