ناگفته‌هایی از مذاکره ایران و عربستان درباره حادثه منا

یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: بعید است صحبت‌های آقای مرتضی رکن‌آبادی درباره پذیرش مسئولیت فاجعه منا توسط ایران به خاطر باز شدن مسیر حج درست باشد که اگر این طور بود قطعا مجلس به شدت با آن مخالفت می‌کرد. حشمت‌الله فلاحت‌پیشه در گفت‌وگو با ایسنا، در واکنش به اظهارات اخیر مرتضی رکن‌آبادی برادر شهید رکن‌آبادی مبنی بر اینکه ایران مسئولیت فاجعه منا را به صورت مکتوب برعهده گرفته تا مسئولان راه حج را باز کنند، گفت: سیاست خارجی کشور در موضوع حج به صورت مشترک توسط وزارت خارجه و بعثه مقام معظم رهبری پیش برده می‌شد که بعد از فاجعه منا سلسله اختلافات بین ایران و عربستان پیش آمد و دو طرف را به این سمت برد که از حج سیاست‌زدایی کنند. در نهایت توافق شد که سازوکارها و مذاکرات حج در حوزه جدایی تحت عنوان حوزه حج صورت گیرد. وی افزود: این موضوعی که آقای رکن‌آبادی بیان کرده، نباید تبدیل به امر اختلافی شود چون به هرحال متن توافق موجود است همان زمان آقای ظریف و قاضی عسگر نماینده پیشین ولی‌فقیه در امور حج و زیارت در کمیسیون امنیت ملی حاضر شده و توضیحاتی را درباره متن توافق مطرح کردند که تاکید شد باید شأن و امنیت زائران ایران در این توافق قید شود.

عربستان موضوع هبه را مطرح کرد

فلاحت‌پیشه ادامه داد: البته تاکید ما این بود که باید توافق به سمتی رود که عربستان این موضوع را به یک رویه تبدیل نکند. اینکه ضمن حفظ حقانیت شهدای منا دیه آنها پرداخت شود البته عربستان به جای دیه موضوع هبه را مطرح می‌کرد که ما همان زمان به شدت مخالف کردیم، هبه مبلغی تحت عنوان هدیه و شاید معادل مبلغ دیه باشد اما عربستان آن را تحت عنوان دیه پرداخت نمی‌کند که ما به آن معترضیم.

متن توافق با عربستان منتشر شود

وی با بیان اینکه «هنوز عربستان این مبلغ را پرداخت نکرده است»، گفت: ما همان زمان هم انتقاد داشتیم که باید موضوع شهدای منا به گونه‌ای دنبال شود که در آینده شاهد تکرار این اتفاقات نباشیم بعثه هم پذیرفت که باید قالب توافق این گونه باشد تا برخوردهای عربستان به رویه تبدیل نشود. البته که عربستانی ها درباره شهدای منا اغماض کردند. برای طرفین مهم این بود که حج انجام شود.  وی با بیان این‌که «متن توافق موجود است»، گفت: با توجه به عمومی شدن این موضوع باید متن توافق منتشر شود. بعید است که در توافق پذیرش تقصیر از سوی ایران در فاجعه منا آمده باشد چون قابل قبول نیست. بحث جدی ما بعد از فاجعه منا در کمیسیون امنیت ملی این بود که باید عربستان قصور را پذیرفته و جبران دِین کند که مقاومت می کردند که این موضوع در توافق قید شود.