تاکید بر لزوم پرداخت حقوق حقیقی در نشست تخصصی مزد

سلسله نشست‌های تخصصی مزد به همت موسسه کار و تامین اجتماعی با حضور نمایندگان تشکلات کارگری و کارفرمایی و کارشناسان دولت و وزارت کار آغاز شد.

به گزارش خبرنگار ایلنا، در نخستین جلسه از این سلسله نشست‌های تخصصی که صبح دیروز (پنجم آذر) برگزار شد، «علاالدین ازوجی» مدیرکل امور اقتصاد کلان سازمان برنامه و بودجه مباحثی مثل تفاوت فرمول‌های حداقل دستمزد ملی و حداقل دستمزد مبتنی بر صنایع و مناطق با توجه به تجربه‌های ایران و جهان را مورد بحث قرار داد.

وی اعلام کرد که سهم‌بری نیروی کار از تولید ناخالص ایران اندکی از متوسط غرب آسیا پایین‌تر بوده و تقریبا با ترکیه برابر است. در ایران سهم نیروی کار از تولید ملی ۱۶درصد کمتر از متوسط جهانی است، ضمن اینکه در ایران کف دستمزد کمتر از نرخ تعادلی مزد بازار است درحالی‌که در همه مناطق دنیا، کف دستمزد بالاتر از دستمزد تعادلی است.

ازوجی در پایان مباحث خود توصیه کرد که برای رسیدن به دستمزد تعادلی و نزدیک شدن حداقل دستمزد، باید به فرمولی رسید که مزد بیش از میزان سال‌های گذشته افزایش یابد.

همه خواهان دریافت مزد حقیقی هستند

در ادامه این نشست «احسان هاشمی‌نژاد» مدیرکل جبران خدمت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اظهار کرد: در برخی کشورها، مزد به شیوه دولتی تعیین می‌شود و برخی از کشورها مثل ایران، مزد را به صورت سه‌جانبه مزد مشخص می‌کنند و برخی کشورها هم در مذاکرات دوجانبه منطقه‌ای و صنعتی و با پیمان‌های دسته جمعی، مزد را تعیین می‌کنند.

هاشمی‌نژاد با اشاره به موضوع نسبت حداقل دستمزد به ردیف‌های فرعی مزایای مزدی در ایران، اظهار کرد: معمولا مزد سایر سطوح مزدی به شیوه افزایش درصد و یک رقم ثابت به علاوه آن اضافه شده که فرمول قوی و مناسبی نیست.

وی افزود: بسیاری از نیروهای دریافت‌کننده سایر سطوح مزدی، قدرت چانه‌زنی آن را دارند که مزد خود را بالا ببرند و حداقل دستمزد سایر سطوح مشخص شده، فقط جنبه حمایتی و اسمی برای آنان دارد. آنچه همه می‌خواهند «مزد واقعی» است که در واقع حفظ قدرت خرید را نشان می‌دهد. کل چانه‌زنی در شورای عالی کار برای حفظ قدرت خرید است.

ازوجی: در ایران سهم نیروی کار از تولید ملی ۱۶درصد کمتر از متوسط جهانی است، کف دستمزد در ایران کمتر از نرخ تعادلی مزد بازار است درحالی‌که در همه مناطق دنیا، کف دستمزد بالاتر از دستمزد تعادلی است

هاشمی‌نژاد تصریح کرد: هر ساله تورم افزایش مزد را بی‌اثر می‌کند. مثلا در برخی سال‌ها و به خاطر رونق اقتصادی، مزد بیش از تورم افزایش یافته و در بسیاری دوره‌ها و به خاطر مشکلات، حداقل دستمزد کمتر از نرخ تورم افزایش یافته است.

برده‌داری هیچ وقت در تاریخ ایران وجود نداشته است

در پایان این نشست «علیرضا محجوب» دبیرکل خانه کارگر هم به عنوان یکی از سخنرانان این جلسه اظهار کرد: مساله مزد یکی از مهمترین موضوعات اقتصادی و اجتماعی دنیا محسوب می‌شود چرا که مزد فصل مشترک دولت، کارفرما و کارگر است‌. در ایران هم چه در زمان تصویب قانون کار قبلی در پیش از انقلاب و چه قبل از وجود قانون کار، مساله مزد را داشتیم.

وی افزود: در ایران باستان و دوره هخامنشی و عیلامی، برای سازندگان معابد و مراکز سیاسی الواح سنگی وجود دارد که در آنها نشان داده شده که مزد پرداخت شده است. به همین دلیل است که فردی مثل مارکس به درستی تشخیص داد که ایران و چین برده‌داری نداشتند و نظام تولید آسیایی را به این مناطق نسبت داده است. به همین دلیل ما قبل از مقاوله‌نامه‌های سازمان جهانی کار هم باید به موضوع مزد دقت کنیم.

محجوب با اشاره به موضوع مقاوله‌نامه ۱۳۱ سازمان جهانی کار بر مساله مزد حقیقی و قدرت خرید مزد تاکید و گفت: در ایران به دلیل تورم فزاینده توجه به این مقاوله‌نامه اهمیت بیشتری دارد. در ایران چون دولت عرضه‌کننده و صاحب انحصاری ارز است، خودش ذی‌نفع بوده و بازار سیاه ارز را کنترل می‌کند. اگر ملاک بازار سیاه باید باشد، ما نیز باید بازار سیاه مزد را مطرح کنیم که در آن کارگرانی هستند که بین یک تا سه میلیون تومان مزد در روز دریافت می‌کنند.

وی ادامه داد: برآیند تحرکات پولی دولت در کشور تنها ۲۰درصد نبوده که دولت این میزان حقوق نیروهای خود را افزایش داده است. ما معتقدیم نیروهای دولتی هم باید از قانون کار تبعیت کنند و برای همه و توسط کمیته بی‌طرفی به جای دولت آن هم در مرجعی واحد، تعیین حقوق‌ها انجام گیرد.

محجوب: در بسیاری از کشورها که مثل ما تورم شدید دارند، مزد به صورت شناور درآمده و گاه فصلی یا گاه ماهانه مزد را افزایش می‌دهند ولی در کشور ما مزد سالانه ثابت است و سرکوب می‌شود

مزد در کشورهای تورم‌زده، شناور است

محجوب گفت: در بسیاری از کشورها که مثل ما تورم شدید دارند، مزد به صورت شناور درآمده و گاه فصلی یا گاه ماهانه مزد را افزایش می‌دهند ولی در کشور ما مزد سالانه ثابت است و سرکوب می‌شود. این درحالی است که قیمت خودرو اخیرا ۳۰درصد دوباره افزایش داشت و این روی سایر قیمت‌ها تاثیر می‌گذارد.

دبیرکل خانه کارگر در پایان تصریح کرد: ما در کشوری هستیم که مزددهی دیرینه‌ترین سنت فرهنگی، دینی و اقتصادی ما بوده است اما امروز تعیین مزد سست‌ترین قسمت کار دولت‌هاست. ما می‌خواهیم بازار مزد مانند سایر سه بازار اصلی در کشور شناور شود و سه بازار اصلی دیگر بر بازار مزد نتازند.