طرح رهبر اپوزیسیون ترکیه برای برگزاری انتخابات زودهنگام

اوزگور اوزل، رهبر حزب اصلی مخالف ترکیه، حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP) روز گذشته (یکشنبه) کازار بزرگی برای جمع‌آوری امضا برای اعلامیه «ابراز عدم اعتماد» به «رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهور ترکیه و درخواست برگزاری انتخابات زودهنگام در این کشور اعلام کرد. حزب جمهوری‌خواه خلق ترکیه امروز بیست و یکمین کنگره فوق‌العاده خود را در محل مرکز فرهنگی ناظم حکمت در ینی‌محله آنکارا برگزار می‌کند و قرار است ۱۳۲۳ نماینده ویژه ثبت نام کرده حزب جمهوری‌خواه خلق در این کنگره با رای خود رهبر جدید حزب را انتخاب کنند و اوزل نیز یکی از نامزدها است. 

اوزل در سخنرانی خود با خطاب قرار دادن رجب طیب اردوغان بیان کرد: «ما از روز دوشنبه جمع‌آوری امضا پای درب منازل و در هر خیابانی در سراسر کشورمان را شروع خواهیم کرد تا بزرگترین رای عدم اعتماد را به اردوغان نشان دهیم. ما برای یک انتخابات [ریاست جمهوری زودهنگام] در ماه ژوئن آماده هستیم. اگر در ژوئن میسر نشود، آماده‌ایم که در نیمه اول نوامبر برگزار شود. قدم جلو گذاشته و با کاندیدای ما رقابت کنید».  به نوشته خبرگزاری ریانووستی هم‌اکنون «اکرم امام‌اوغلو»، شهردار بازداشت شده استانبول، تنها نامزد بالقوه حزب جمهوری‌خواه خلق برای رقابت با اردوغان در انتخابات به حساب می‌آید؛ کسی که به عنوان رقیب اصلی برای رجب طیب اردوغان در این انتخابات در صورتی که رئیس جمهور ترکیه باز هم بخواهد نامزد شود در نظر گرفته می‌شود. پیشتر دفتر دادستان کل عمومی استانبول اعلام کرده بود که امام اوغلو در پرونده مربوط به ارتکاب فساد، ارتشاء و اختلاس در یک سازمان بازداشت شده است. ییلماز تونچ، وزیر دادگستری ترکیه در اواسط ماه مارس گفت اردوغان حق دارد در صورتی که پارلمان درخواست انتخابات زودهنگام را بدهد برای سومین دور نامزد شود. برای اجرایی شدن انتخابات زودهنگام در ترکیه لازم است که ۳۶۰ امضا در پارلمان جمع‌آوری شود. هم‌اکنون حزب جمهوریخواه خلق ترکیه ۱۲۷ کرسی را در پارلمان در اختیار دارد در حالی که تعداد کرسی‌های ائتلاف حاکم متشکل از احزاب عدالت و توسعه و جنبش ملی‌گرا ۳۱۵ تا است. ترکیه در سال ۲۰۱۷ نظام ریاست جمهوری را بعد از برگزاری یک همه‌پرسی برقرار کرد. طبق قانون اساسی  فعلی ترکیه رئیس جمهور نمی‌تواند بیشتر از ۲ دور متوالی خدمت کند. اردوغان در ماه مه ۲۰۲۳ به دومین دور پنج ساله ریاست جمهوری رسید. احزاب اپوزیسیون ترکیه در طول کارزار انتخاباتی تاکید کردند که اردوغان عملا اکنون در سومین دور ریاست جمهوری قرار دارد چون قبلا در نظام قبلی ترکیه که پارلمانی بود در فاصله ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ به عنوان رئیس جمهور خدمت کرده است.  در این راستا میشائل گالر، نماینده آلمان در پارلمان اروپا خواستار آن شد که تا وقتی بازداشت «اکرم امام‌اوغلو»، شهردار استانبول پایان نیافته، تماس‌های اتحادیه اروپا با «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه تعلیق شود. گالر در روز شنبه در گفت‌وگو با روزنامه «بیلد» گفت: «تا زمانی که امام‌اوغلو در بازداشت است، باید تماس‌های سیاسی اتحادیه اروپا و کشورهای عضو با اردوغان را به حالت تعلیق درآوریم. این کار فشار زیادی بر اردوغان وارد خواهد کرد». با این حال، این نماینده آلمانی تأکید کرد که از قطع کامل روابط با آنکارا حمایت نمی‌کند، چرا که ترکیه همچنان شریک مهمی برای اتحادیه اروپا در زمینه‌های مهاجرت، امنیت و نیز در بحران اوکراین به شمار می‌رود. او همچنین خواستار تعامل فعال‌تر با اپوزیسیون ترکیه شد. این در حالیست که مارتا کوس، کمیسر گسترش اتحادیه اروپا گفته بود که به دلیل تحولات ترکیه، سفر خود به مجمع دیپلماسی آتی آنتالیا و دیدار خود با هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه در آنکارا را لغو کرده است. حالا مارکوس لامرت، سخنگوی کمیسیون اروپا برای دادگستری می‌گوید: به دنبال تحولات نگران کننده اخیر، ما باید به دقت تعامل خود را مجدداً تنظیم کنیم و البته کانال‌ها را برای گفت‌وگو در مورد موضوعات مربوط به منافع دوجانبه باز نگه داریم، زیرا ترکیه یک شریک استراتژیک برای ما است. گفت‌وگوهای سطح بالا در آینده گام مهمی در تعامل مجدد ما با ترکیه است که شورای اروپا برای آن به ما دستور داده است. نکته قابل توجه این است که علی یرلیکایا، وزیر کشور ترکیه گفته که بیش از ۱۸۰۰ معترض حامی امام‌اوغلو در سراسر کشور بازداشت شده‌اند و ۲۶۰ نفر هم به دلیل شرکت در تظاهرات غیرمجاز بازداشت شده‌اند که این اظهارات با واکنش تند اتحادیه اروپا روبرو شده است.