مصائبی برآمده از اقتصاد و مسأله‌ای به نام ترامپ

رامین پرتو

روز دوشنبه رسانه‌های کانادا و برخی از مطبوعات اروپا و آمریکا اعلام کردند که جاستین ترودو، نخست‌وزیر و رهبر حزب لیبرال کانادا به زودی از سمت خود کناره‌گیری خواهد کرد. بسیاری از تحلیل‌ها بر این پایه استوار بود که او تا روز چهارشنبه (امروز) از سمت خود کنار خواهد رفت اما در نهایت دوشنبه این اتفاق افتاد و او پس از 9 سال با قدرت خداحافظی کرد. ترودو تاکید کرد که زمان «تنظیم مجدد» فرا رسیده و از آن جایی که او درگیر مبارزه با مسائل داخلی است، فرد مناسبی برای هدایت کشور به سمت برگزاری انتخابات جدید نیست. وی تصریح کرد تا زمانی که جانشینش انتخاب شود، به ایفای مسئولیت در سمت نخست وزیری ادامه خواهد داد. ترودو که از سال ۲۰۱۵ با وعده «راه‌های آفتابی» به قدرت رسید، در سراسر جهان به عنوان پرچمدار لیبرالیسم و ‌سیاست مترقی شناخته می‌شد. این سیاستمدار ارشد کانادایی در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۱ مجدداً برای نخست‌وزیری انتخاب شد، در حالی که در سیاست کانادا به ندرت پیش می‌آید که یک نخست‌وزیر چهار پیروزی متوالی در انتخابات کسب کند، با این حال، محبوبیت او مدت‌هاست که روند کاهشی داشته است. 

چرا ترودو کنار رفت؟ 

نکته مهم این است که بسیاری از تحلیلگران اعتقاد دارند که محبوبیت ترودو مانند بسیاری از رهبران فعلی در غرب پس از همه‌گیری کرونا، مدت‌ها بود که روند کاهشی داشت. او با مشکلاتی از جمله نارضایتی رای‌دهندگان در ارتباط با گرانی کالاها، افزایش نرخ بهره، کمبود مسکن در سراسر کشور و مخالفت با قوانین مهاجرت دست و پنجه نرم می‌کرد. پیر پویلیور، رهبر پوپولیست‌ها نیز که رقیب سیاسی قدرتمندی برای ترودو به شمار می‌آید، دولت را مقصر مشکلات اقتصادی کشور می‌دانست. واشنگتن‌پست در این خصوص نوشت که استعفای کریستیا فریلند، وزیر دارایی و معاون نخست‌وزیر کانادا، جاستین ترودو را با فشار فزاینده‌ای برای کناره‌گیری از حزب لیبرال ود مواجه کرد. فریلند گفت که ترودو او را از سمت وزیر دارایی برکنار کرده و به او پیشنهاد یک کابینه جدید را داده است، اما او آن را به عنوان تنزل رتبه تلقی کرده و استعفا داده است. وی همچنین گفت که او آمادگی کافی برای رویارویی با دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا را ندارد.

گزینه‌های احتمالی چه کسانی هستند؟

در شرایط کنونی مشخص نیست که چه کسی قرار است در حزب لیبرال جایگزین ترودو شود، اما در این میان نیویورک‌تایمز به گزینه‌های احتمالی برای جانشینی وی اشاره کرده است. 

کریستیا فریلند، وزیر دارایی مستعفی کانادا از جمله کسانی است که برای نخست‌وزیری کانادا گزینه محتمل تلقی می‌شود. او به عنوان سردبیر ارشد روزنامه کانادایی گلوب اند میل در تورنتو کار می‌کرد و به عنوان یک روزنامه‌نگار بین‌المللی در اتاق خبر روزنامه فایننشال تایمز و خبرگزاری رویترز شغل موفقی در کانادا داشت. او که در آلبرتا به دنیا آمده و بزرگ شده است، در سال ۲۰۱۳ به کانادا بازگشت تا به اعضای حزب ترودو ملحق شود. کریستیا فریلند همچنین با خبرنگار بخش فرهنگی روزنامه نیویورک تایمز ازدواج کرده است.

دومینیک لبلانک، وزیر امنیت عمومی کانادا که پس از استعفای فریلند، وزیر دارایی شد؛ دوست قدیمی ترودو است و از زمانی که لبلانک از ترودو و برادرانش در اتاوا پرستاری می‌کرد، او را می‌شناسد و این شخص ممکن است که گزینه‌ای برای نخست‌وزیری و رهبری حزب لیبرال باشد. نیویورک‌تایمز درباره این گزینه احتمالی برای نخست‌وزیری کانادا می‌نویسد: هر ۲ آنها در مراسم تشییع جنازه پدران یکدیگر شرکت کردند. زمانی که «پیر الیوت ترودو» پدر جاستین ترودو نخست‌وزیر بود، «رومئو لبلانک» پدر دومینیک لبلانک نیز در دفتر مطبوعاتی ترودو بزرگ خدمت می‌کرد. او سپس فرماندار کل کانادا و پس از آن، رئیس رسمی کشور به عنوان نماینده ملکه الیزابت شد. 

ملانی جولی یکی دیگر از گزینه‌ها است. او از سال ۲۰۲۱ به عنوان وزیر امور خارجه کانادا خدمت کرده است و به‌رغم تردیدهایی که این دیپلمات ارشد کانادا داشت، با تشویق و ترغیب جاستین ترودو، گام‌هایی را در حرفه سیاسی خود برداشت. همچنین مارک کارنی، رئیس سابق بانک مرکزی کانادا و انگلیس هم از جمله کسانی است که شاید جانشین ترودو شود اما مساله اینجاست که انتخاب هرکدام از این افراد، چالش‌هایی را پیش‌روی آنها قرار خواهد داد که بخشی از آن به دلیل مصائب اقتصادی و همچنین به روی کار آمدن ترامپ مربوط است. 

واشنگتن پست در این خصوص نوشته است که نخست‌وزیر بعدی کانادا فهرست بلندبالایی از چالش‌ها را به ارث خواهد برد؛ قیمت بالای کالاها، کمبود مسکن و رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده که وعده اعمال تعرفه‌های سنگین را داده است اما جانشین ترودو ممکن است برای مدت طولانی نخست‌وزیر نماند و یکی از اساسی‌ترین چالش‌ها احتمالا مقابله با برگزاری انتخابات جدید است». 

همچنین بسیاری از اقتصاددانان و مقامات دولتی سابق در کانادا، دونالد ترامپ را به عنوان یک تهدید وجودی تلقی می‌کنند و تحلیلگران بر این باورند که تحولات سیاسی در کانادا باعث شده این کشور چند هفته پیش از بازگشت ترامپ به مسائل داخلی مشغول شود. رئیس‌جمهور منتخب آمریکا اخیرا هشدار داد اگر کانادا مانع مهاجرت غیرقانونی و قاچاق مواد مخدر نشود، علیه کالاهای وارداتی این کشور تعرفه اعمال خواهد کرد و همچنین به‌طور غیرمستقیم در اظهار نظری جنجال برانگیز در شبکه اجتماعی ایکس نوشت اگر کانادا از عهده تعرفه‌ها برنمی‌آید، می‌تواند پنجاه و یکمین ایالت آمریکا و جاستین ترودو، فرماندار این ایالت شود.