حذف مادورو و زلزله سیاسی در کاراکاس؟

رامین پرتو

ونزوئلا به عنوان کشوری که بزرگترین ذخایر نفتی دنیا را درون خود جای داده، از چندین دهه قبل تاکنون مورد توجه کشورهای بسیاری بوده و قدرت‌های بزرگ مانند روسیه، چین، آمریکا و حتی انگلیس در تمام سال‌های گذشته به دنبال آن بودند که به هر ترتیب بتوانند این کشور را به سوی منافع خود کانالیزه کنند. اینکه ونزوئلا صرفاً دارنده نفت است شاید چندان اهمیت نداشته باشد اما باید دانست که ذخایر نفتی این کشور مرغوب‌ترین نفت موجود در جهان را در خود دارد که همین موضوع حالا به یکی از مهمترین‌ محورهای انتخاباتی در این کشور تبدیل شده است. 

بر اساس گزارش رسانه‌های ونزوئلا، مردم این کشور روز گذشته (یکشنبه) پای صندوق‎‌های رای رفتند تا در پرتنش‌ترین انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور در بیش از یک دهه گذشته شرکت کنند. حامیان احزاب مخالف بر این نظر هستند که شانسی واقعی برای برکناری نیکلاس مادورو، رئیس جمهور فعلی، دارند که از ۱۱ سال پیش قدرت را در دست داشته و حالا بیشترین انتقادات را به سمت خود جذب کرده است. در همین حال مادورو، که برای سومین دوره متوالی نامزد انتخابات ریاست جمهوری شده است، نتیجه انتخابات را با عباراتی واضح ترسیم کرده و هشدار داده است که شکست حزب متحد سوسیالیست ونزوئلا (حزب حاکم) می‌تواند به «جاری شدن حمام خون» در کشور منجر شود! 

وعده خصوصی‌سازی صنعت نفت توسط اپوزیسیون و نامزد رقیب مادورو هم این گمانه‌زنی‌ها را تقویت کرده که ایالات متحده و برخی دیگر از کشورهای غربی به دنبال آن هستند تا با حذف مادورو، یک بار دیگر در قالب شرکت‌های بزرگ نفتی وارد میدان شوند و اوضاع را به نفع خود هدایت کنند

یورونیوز در این خصوص گزارش داده که نیکلاس مادورو و رقیب اصلی او یعنی «ادموندو گونزالس اوروتیا» که نامزد اپوزیسیون ونزوئلا است به طور گسترده به عنوان گزینه‌های مورد علاقه افکار عمومی در نظر گرفته می‌شوند. مادورو ۶۱ ساله که از سال ۲۰۱۳ بر ونزوئلا حکومت می‌کند، متعهد است که «صلح و ثبات» را در این کشور 

حفظ کند. 

در حالی که دیپلمات سابق، ادموندو گونزالس اوروتیا، که توسط گروه اصلی مخالفان این کشور موسوم به «پلتفرم متحد دموکراتیک» و به دنبال رد صلاحیت «ماریا ماچادو» نامزد قبلی انتخاب شد، متعهد است که صنعت نفت ونزوئلا را خصوصی و برای بازسازی بدهی ملی این کشور تلاش کند. بیش از ۶۳۵ ناظر بین‌المللی، از جمله تیم‌هایی از کارشناسان و همچنین ۶۵ متخصص از کمیسیون‌های انتخاباتی در سراسر جهان، بر انتخابات ونزوئلا نظارت خواهند کرد. گونزالس، یک دیپلمات سابق ونزوئلایی، تا ماه مه که رسما جایگزین ماریا کورینا ماچادو در رقابت‌های انتخاباتی شد، برای ونزوئلایی‌ها چهره‌ای ناشناخته بود. ماچادو به دلیل تقلب و اتهامات فساد که بسیاری آن را تلاشی برای ممانعت از برگزاری انتخابات قانونی می‌دانستند، از نامزدی برای ریاست جمهوری منع شد. ماچادو که یک قانون‌گذار محافظه‌کار به حساب می‌آید، پس از پیروزی در انتخابات مقدماتی خود در ماه اکتبر، محبوبیت زیادی کسب کرده بود و حمایت وی از گونزالس، او را به یک رقیب قوی در برابر مادورو تبدیل کرده است که احتمال دارد در این انتخابات به پیروزی برسد؛ چراکه بسیاری از ناظران بین‌المللی و تحلیلگران سیاسی بر این عقیده‌اند که او همین حالا به نوعی حمایت غرب را جلب کرده و در این راستا می‌خواهد بر اوضاع و احوال فعلی کشور با شعارهای اقتصادی فائق آید. 

در ربع قرن اخیر، حزب متحد سوسیالست ونزوئلا به رهبری مادورو تمامی نهادهای کلیدی نظام سیاسی را در انحصار خود گرفته و در پارلمان هم ائتلاف تحت رهبری این حزب، ۲۵۶ کرسی از مجموع ۲۷۷ کرسی مجلس ملی (نهاد قانونگذاری ونزوئلا) را در اختیار گرفته است

مادورو حذف می‌شود؟ 

انتخابات ریاست جمهوری ونزوئلا به‌عنوان یک رویداد ملی ممکن است در نهایت به یک زلزله سیاسی در کاراکاس منجر شود. به باور تحلیلگران، این انتخابات می‌تواند پس از ۲۵ سال به تسلط حزب متحد سوسیالست خاتمه دهد که ابتدا به رهبری هوگو چاوز، رئیس جمهوری قبلی، و پس از مرگ او در سال ۲۰۱۳ در اثر سرطان، به رهبری نیکلاس مادورو، بر این کشور حکومت کرده است. در این ربع قرن، حزب متحد سوسیالست تمامی نهادهای کلیدی نظام سیاسی را در انحصار خود گرفته است. در پارلمان هم ائتلاف تحت رهبری این حزب، ۲۵۶ کرسی از مجموع ۲۷۷ کرسی مجلس ملی (نهاد قانونگذاری ونزوئلا) را در دست دارد. 

از سوی دیگر کنترل کمابیش کامل بر قوه مقننه به دولت مادورو امکان داده است تا اختیار دو نهاد کلیدی دیگر یعنی دیوان عالی ونزوئلا و شورای ملی انتخابات را که اعضای آن توسط مجلس ملی انتخاب می‌شوند در دست بگیرد که همین موضوع حالا شائبه اعمال نفوذ دولتی‌ها در روند انتخابات را مطرح کرده است. منتقدان مادورو معتقدند که نتیجه تسلط این حزب بر قوه مجریه و قوه مقننه و تا حدود زیادی قوه قضاییه، تضعیف دموکراسی در ونزوئلا بوده و از سوی دیگر موجب شده تا فساد افسارگسیخته در این کشور نمایان شود که حالا آن را به یکی از فقیرترین کشورهای جهان بدل کرده است. سوء مدیریت مالی این بخش در دوره مادورو، همراه با تحریم‌های اعمال شده توسط ایالات متحده در سال ۲۰۱۹، باعث ایجاد یک اثر دومینویی شده که منجر به فروپاشی اقتصاد ونزوئلا و شروع یک بحران انسانی مداوم شده است که مردم را بدون دسترسی به غذا، مراقبت‌های بهداشتی و سایر نیازهای اولیه رها کرده و حالا بیش از ۸۰ درصد از مردم ونزوئلا در فقر زندگی می‌کنند. در این وضعیت، نظرسنجی‌ها شروع به نشان دادن کاهش حمایت از مادورو و نظام چاویستا کرده‌اند. بر اساس نظرسنجی‌ها، این تغییر، امید را در میان ونزوئلایی‌ها برانگیخته است که انتخابات روز گذشته را فرصت نهایی برای تغییر در کشور می‌دانند و به همین دلیل ممکن است مشارکت در این رویداد ملی و سیاسی به شدت افزایش پیدا کند.  احزاب و رهبران اپوزیسیون از این احساسات برای گردهمایی حامیانشان بهره برده‌ و فراخوان‌های خود را برای احیای دموکراسی تشدید کرده‌اند اما مساله اینجاست که وعده خصوصی‌سازی صنعت نفت توسط اپوزیسیون و نامزد رقیب مادورو هم این گمانه‌زنی‌ها را تقویت کرده که ایالات متحده و برخی دیگر از کشورهای غربی به دنبال آن هستند تا با حذف مادورو، یک بار دیگر در قالب شرکت‌های بزرگ نفتی وارد میدان شوند و اوضاع را به نفع خود هدایت کنند. این در حالیست که استراتژی اپوزیسیون برای تحریم انتخابات به دلیل آزاد و عادلانه نبودن نحوه برگزاری آن باعث شد در سال ۲۰۱۸، مادورو در انتخاباتی که به طور گسترده تقلبی و نتیجه آن جعلی توصیف شد دوباره به ریاست‌ جمهوری انتخاب شود و حزب او تقریباً تمامی کرسی‌های مجلس ملی را هم در اختیار بگیرد! حال باید منتظر نتایج 

نهایی بود.