سازمان ملل درخواست روسیه برای خروج طالبان از فهرست تروریستی را تایید کرد؛
مشروعیت‌بخشی پوتین به امارت اسلامی
رامین پرتو
از زمان روی کار آمدن طالبان در 15 آگوست 2021 تاکنون حرف و حدیث‌های زیادی در خصوص این جریان مطرح شد و به نوعی بسیاری از ناظران بین‌المللی اعتقاد داشتند که افغانستان پس از این با مصائب گسترده‌ای روبرو خواهد شد. از آن روزها حدود سه سال می‌گذرد و این تحلیل حالا درست از آب درآمده است؛ چراکه در این سال‌ها صرفاً شاهد آن بودیم که روز به روز اوضاع و احوال اقتصاد و معیشت در افغانستان وخیم شد و مصائبی غیرقابل‌جبران بر پیکره اجتماعی این کشور وارد آمد. در این راستا آنچه که به عنوان یک معضل مشخص در کابل و سایر ولایات افغانستان قابل ملاحظه است، مساله زنان و موضوع کار و تحصیل این طیف گسترده در افغانستان است. مسئولان امارت اسلامی بارها و بارها در مصاحبه‌های خود به این موضوع اشاره کردند که قرار نیست این روند ادامه داشته باشد و به محض آنکه ساختار جدید بر اساس شرع اسلام مهیا شد، وضعیت به قبل باز می‌گردد و دختران و زنان می‌توانند تحصیلات خود را ادامه دهند. این موضوع نه تنها تا به امروز مغفول مانده بلکه زنانی که قرار است به عنوان مجری در شبکه‌های تلویزیونی خصوصی افغانستان ظاهر شوند باید ماسک به صورت داشته باشند! از سوی دیگر در ابتدای امر بسیاری از اپلیکیشن‌ها مانند اینستاگرام، تلگرام، واتساپ، توئیتر و حتی فیسبوک در افغانستان بدون فیلتر در دسترس بود اما حالا آرام آرام اعلام شده که قرار است این نرم‌افزارها هم فیلتر شوند.
نماینده ویژه سازمان ملل در امور افغانستان اعلام کرد که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه به زودی حکم خارج کردن طالبان از فهرست گروه‌های تروریستی این کشور را امضا خواهد کرد. رزا اتونبایوا، گفت که سازمان ملل این تصمیم روسیه را می‌پذیرد؛ چراکه این یک مساله حیاتی است و هیچ بحثی درباره آن وجود ندارد
اگرچه با روی کار آمدن طالبان در افغانستان معضل امنیت تا حد زیادی حل و فصل شده، اما گاه و بیگاه صدای انفجار و انتحار در کابل و سایر ولایات به گوش می‌رسد. در این خصوص گزارش‌های گوناگونی از سوی سازمان ملل متحد و همچنین ناظران بین‌المللی منتشر شده که نشان می‌دهد علیرغم ادعای طالبان، همچنان داعش در بخش‌های شرقی و جنوب شرقی افغانستان حضور دارد و حتی ایالات متحده به انضمام گزارشگران ملل متحد معتقدند که حضور طالبان در کابل باعث شده تا القاعده جان دوباره به خود بگیرد که البته صرفاً به گزارش‌های میدانی منابع غربی در این خصوص استناد شده است. در این میان نکته بسیار مهم این است که امارت اسلامی به مرکزیت طالبان در «کابل» و «قندهار» هنوز هم از سوی عموم جامعه جهانی به رسمیت شناخته نشده است و این جریان سعی دارد از هر طریقی که شده این موضوع را حل و فصل کند؛ چراکه بحث تبادل تجاری در شرایط کنونی برای این جماعت بسیار مهم است و این در حالیست که صرفاً هفته‌ای 40 میلیون دلار از سوی ایالات متحده به حساب یک بانک عامل در افغانستان واریز می‌شود اما طالبان اجازه دسترسی مستقیم به این پول را ندارد! اینکه چرا جامعه ملل اقدام به شناسایی طالبان به عنوان حکومت مستقر در افغانستان نمی‌کند دلایل مختلفی دارد ولی آنها در کل اعتقاد دارند که این جریان فرسنگ‌ها با مدل یک حکومت دموکراتیک فاصله دارد. در این راستا انها حتی اعتقاد دارند که ساختار سیاسی- اداری در کابل مستقر است اما رهبری این جریان به انضمام حلقه تصمیم‌گیرنده آن در قندهار حاضر هستند؛ چراکه این ولایت برای طالبان همان نقطه‌ای است که اواسط دهه 90 میلادی در آنجا و از سوی ملاعمر اعلام موجودیت کرد!
مسکو معتقد است که طالبان بهترین دیوار دفاعی برای امنیت پیرامونی این کشور است و می‌تواند مقابل داعش بایستد و تهدید آن را به هر ترتیبی که شده خنثی کند اما در عین حال خروج طالبان از فهرست تروریستی می‌تواند مشروعیت‌بخشی به این جریان هم تلقی شود
معادله مسکو - طالبان
با تمام این تفاسیر، خروج آمریکا از افغانستان و استقرار طالبان باعث شد تا خلأ قدرت به وجود بیاید اما این موضوع هرچند که به ضرر شهروندان این کشور تمام شد، اما برای روسیه و چین یک موهبت چند سویه تفسیر می‌شود. پکن در این راستا از عدم حضور آمریکا برای تعمیق نفوذ اقتصادی خود و حتی استخراج منابع نفت و معادن افغانستان به نفع خود استفاده کرده است؛ به گونه‌ای که یک هفته پیش همایون افغان، سخنگوی وزارت معادن و نفت طالبان رسماً اعلام کرد که با به ثمر نشستن سرمایه‌گذاری چین در افغانستان، این کشور طی ۱۰ روز، ۱۵۰ هزار تن (۱.۱ میلیون بشکه) نفت خام از حوضه آمودریا به ارزش بیش از ۸۰ میلیون دلار را فروخته است! اینکه درآمد حاصل از این صادرات چگونه از سوی پکن به حساب کابل واریز می‌شود در هاله‌ای از ابهام قرار دارد اما در این میان به نظر می‌رسد که روسیه به دنبال آن است تا بتواند به روش خود به طالبان نزدیک شود و منافع کلان مسکو را در کابل تامین کند.
در این راستا از حدود دو هفته پیش ضمیر کابلوف، نماینده ویژه ولادیمیر پوتین در امور افغانستان اعلام کرده بود که به زودی این کشور طالبان را از فهرست تروریستی خود خارج می‌کند و حالا به نظر می‌رسد که روز موعود فرار رسیده است. روز شنبه رزا اتونبایوا، نماینده ویژه سازمان ملل در امور افغانستان اعلام کرد که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه به زودی حکم خارج کردن طالبان از فهرست گروه‌های تروریستی این کشور را امضا خواهد کرد. او اعلام کرد که سازمان ملل تصمیم روسیه برای خارج کردن طالبان از فهرست سازمان‌های ممنوعه را می‌پذیرد؛ چراکه این یک مساله حیاتی است و هیچ بحثی درباره آن وجود ندارد. اینکه آیا روسیه نخستین کشوری است که طالبان را از فهرست تروریستی خود خارج می‌کند، پاسخ منفی را دربردارد؛ چراکه قاسم جومارت توکایف، رئیس‌جمهوری قزاقستان اولین کسی بود که به طور رسمی خارج شدن طالبان از فهرست گروه‌ها و سازمان‌های تروریستی این کشور را اعلام کرد و حالا روسیه را باید دومین کشور در این عرصه بدانیم. اینکه چرا مسکو در این فضا دست به چنین اقدامی زده می‌تواند ریشه در نگرش امنیتی این کشور به طالبان و افغانستان داشته باشد. مسکو معتقد است که طالبان بهترین دیوار دفاعی برای امنیت پیرامونی این کشور است و می‌تواند مقابل داعش بایستد و تهدید آن را به هر ترتیبی که شده خنثی کند اما در عین حال این اقدام مسکو هم می‌تواند نوعی مشروعیت‌بخشی به طالبان هم تلقی شود. این در حالیست که رزا اتونبایوا، نماینده ویژه سازمان ملل در امور افغانستان روز گذشته (یکشنبه) از عدم حضور زنان افغان در اولین نشست آینده بین طالبان و نمایندگان ۲۲ کشور دفاع و تأکید کرد که در این نشست، خواسته‌های مربوط به حقوق زنان قطعاً مطرح خواهد شد. حال باید منتظر واکنش جامعه جهانی و به خصوص غربی‌ها به این اقدام روسیه ماند!
دیدگاه تان را بنویسید