حل و فصل احتمالی یک بحران «استراتژیک»

شبکه خبری اسکای نیوز گزارش داد که وزیر اطلاع‌رسانی لبنان روز جمعه اعلام کرد که استعفای خود را به میشل عون، رئیس‌جمهوری و نجیب میقاتی، نخست‌وزیر ارائه کرده است.

اسکای نیوز به نقل از خبرنگار خود در بیروت افزود: در نامه استعفای جورج قرداحی آمده است که  به خاطر مصلحت عمومی از سمت خود به عنوان وزیر اطلاع‌رسانی استعفا می‌کنم و امیدوارم درخواست مرا بپذیرید.

وی پیشتر گفت که شاید استعفایش به حل و فصل بحران میان لبنان و کشورهای عضو شورای همکاری خیلج فارس و در صدر آنها عربستان کمک کند.این منبع به نقل از برخی منابع گزارش داد که استعفای قرداحی راه را برای حل و فصل احتمالی اختلافات دیپلماتیک میان لبنان و عربستان هموار می‌کند.این منابع افزودند که استعفای وی گشایشی برای گفت‌وگو پیش از سفر امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه به عربستان در سایه بحران موجود میان لبنان و برخی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بعد از اظهارات قرداحی در باره بحران یمن است.

امانوئل مکرون قرار است آخر هفته جاری به عربستان سفر کند و با مقام‌های این کشور دیدار خواهد داشت.

پیشتر برخی منابع اعلام کرده بودند که این استعفا در چارچوب تلاش‌های فرانسه برای میانجی‌گری میان لبنان و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس صورت می‌گیرد تا مسیر برای بهبود روابط هموار شود و پیش از دیدار امانوئل ماکرون رئیس‌جمهوری فرانسه و محمدبن سلمان ولیعهد عربستان این استعفا صورت خواهد گرفت.

رسانه‌های منطقه نیز نوشته بودند، جنبش مسیحی مَرَده لبنان که جورج قرداحی عضو آن است نشستی برگزار کرده است که او پیش از سفر امانوئل مکرون به ریاض از سمت خود استعفا کند تا دست رئیس‌جمهوری فرانسه برای میانجیگری بین لبنان و عربستان و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس باز باشد.پیش از این،‌ وزیر خارجه لبنان در گفت‌وگو با اسپوتنیک تصریح کرده بود که این کشور برای حل بحران کنونی با کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس نیازی به واسطه ندارد.

عبدالله بو حبیب در پاسخ به سوالی درباره گام‌هایی که بیروت برای حل این بحران اتخاذ کرده، گفت، اقدامات مشخصی وجود ندارد؛ اما این بحران به صورت محرمانه حل می‌شود.

با این حال، پس از متشنج شدن روابط بیروت و چند کشور عربی حاشیه خلیج فارس، وزیر امور خارجه ترکیه آمادگی این کشور را برای کمک به حل این بحران اعلام کرد.مولود چاووش اوغلو در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با عبدالله بو حبیب همتای لبنانی خود در بیروت گفت: ما پس از انفجار عکار‌ و انفجار بندر بیروت به اشکال مختلف به لبنان کمک کردیم و حمایت نظامی ما از بیروت همچنان ادامه دارد. لبنان نیازمند حمایت همگان است تا انتخابات پارلمانی خود را در موعد مقرر برگزار کند.

چاووش اوغلو با اشاره به روابط انسانی مهم‌ و تاریخی میان دو کشور، اضافه کرد:‌ ما بابت بحران [روابط] لبنان و کشورهای حاشیه خلیج [فارس] متأسفیم و اگر ضرورتی در کار باشد، ما برای کمک آماده و خواهان دست‌یابی به یک راهکار در آینده نزدیک هستیم. ما آماده نزدیک کردن نقطه نظرات لبنان و کشورهای حاشیه خلیج [فارس] هستیم.

ریشه اختلاف کجاست؟

تنش‌ اخیر میان لبنان و کشورهای حوزه خلیج فارس بویژه عربستان سعودی از آنجا آغاز شد که جرج قرداحی، وزیر اطلاع‌رسانی لبنان در یک مصاحبه تلویزیونی که مربوط به پیش از انتصاب وی به پست وزارت است، خواهان توقف جنگ علیه یمن شد.قرداحی در پاسخ به این سؤال که تحولات جاری در یمن را چگونه ارزیابی می‌کند، گفت: تجاوز وحشیانه به یمن که هشت سال از آن می‌گذرد، باید متوقف شود. آن‌چه که یمنی‌ها انجام می‌دهند، حقوق قانونی آن‌ها در دفاع از خود است و من پایداری مردم یمن در قبال این تجاوز را ارج می‌نهم.قرداحی با انتقاد از تجاوز نظامی ائتلاف سعودی گفته بود، انصارالله به جایی تجاوز نکرده و از مردم خود که در جشن و عزا توسط جنگنده‌های سعودی بمباران می‌شوند، دفاع می‌کند.در پی اظهارات وزیر اطلاع‌رسانی لبنان در برنامه برلمان شعب (پارلمان ملت) شبکه تلویزیونی الجزیره قطر که در آن حمله کشورهای ائتلاف عربی - آمریکایی به سرکردگی عربستان و امارات علیه یمن را محکوم کرد، عربستان سفیر خود در بیروت را فراخواند و سفیر لبنان را اخراج کرد.کویت، بحرین و امارات نیز در دنباله‌روی از عربستان سفرای خود را در بیروت احضار کردند. بحرین و کویت نیز به سفیر و کاردار لبنان در کشورهای خود ۴۸ ساعت فرصت دادند تا خاک این کشور را ترک کنند.

وزارت خارجه کویت در بیانیه خود اعلام کرده بود که این تصمیم را به دلیل ادامه اظهارات منفی علیه سعودی و عدم اتخاذ اقدامات مناسب جهت جلوگیری از قاچاق به کشورهای عضو شورای همکاری گرفته است.

 عربستان و امارات در اقدامی دیگر واردات تمامی کالاهای لبنان را به کشورهای خود ممنوع کردند.

جورج قرداحی، وزیر اطلاع‌رسانی لبنان با اینکه تضمین‌های موردنظر وی حاصل نشد، دیروز جمعه به دلیل آنچه مصلحت عمومی دانست، از سمت خود استعفا کرد تا به  گفته سمیر جعجع، رئیس حزب القوات اللبنانیه به بحرانی استراتژیک میان لبنان و کشورهای حوزه خلیج فارس پایان دهد

نخست‌وزیر لبنان پس از فشارهای عربستان سعودی به صورت ضمنی از وزیر اطلاع‌رسانی این کشور خواسته بود که استعفایش را اعلام کند.

او گفته بود: درخواستم را از وزیر اطلاع‌رسانی تکرار می‌کنم و از او می‌خواهم که وجدان خود را قاضی قرار دهد، شرایط را بسنجد، موضعی را که باید اتخاذ شود، اتخاذ کند و منافع ملی را به شعارهای پوپولیستی ترجیح دهد.

تلاش  برای حل بحران سیاسی با کشورهای خلیج فارس

در همین راستا، وزیر امور خارجه لبنان دوشنبه گذشته،‌  اعلام کرد که کشورش برای حل بحران سیاسی با برخی کشورهای حوزه خلیج فارس از راه گفت‌وگو تلاش می‌کند.

عبدالله بوحبیب در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در مسکو با بیان اینکه لبنان همواره با کشورهای حوزه خلیج فارس روابط گرم داشته است، گفت: مساله اظهارات قرداحی بزرگنمایی شده است و بدون شک این مساله با گفت و گو با کشورهای خلیج‌فارس حل و فصل می‌شود.

وی افزود: هم اکنون هم لبنان روابط با قطر و عمان را حفظ کرده و سفیر لبنان در امارات به کار خود ادامه می‌دهد و این وضعیت بحرانی قابل‌حل است. برای آغاز گفت‌وگوها تلاش می‌کنیم.

وزیر خارجه لبنان در ادامه گفت: لبنان برای توسعه روابط با همه کشورهای جهان اماده است و برای متنوع سازی روابط خود تلاش می کند.

پیشتر برخی منابع اعلام کرده بودند که استعفای قرداحی در چارچوب تلاش‌های فرانسه برای میانجی‌گری میان لبنان و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس صورت می‌گیرد تا مسیر برای بهبود روابط هموار شود

بوحبیب گفت: لبنان می‌خواهد با همه کشورها روابط داشته باشد و توسعه روابط با کشورهای مختلف را برای تقویت ثبات خود مهم می‌داند.

پافشاری و سپس تسلیم

با این حال و به رغم تمام فشارها، جرج قرداحی تا روز جمعه بر موضع پیشین خود پای می‌فشرد و تأکید می‌کرد که از سمتش استعفا نخواهد داد.

رسانه‌های لبنان پس از انتشار این مصاحبه گفتند که به دنبال اظهارات قرداحی در مورد جنگ یمن، بحران سیاسی جدیدی در افق میان لبنان و عربستان نمایان شده است.

منابع نزدیک به وزیر اطلاعات لبنان پیش از این اعلام کرده بودند که در صورت تضمین کشورهای حاشیه خلیج‌فارس به تغییر رویکرد خود در قبال لبنان، وی حاضر است از سمت خود کناره‌گیری کند.این منابع که به نام آنها اشاره‌ای نشده بود، اعلام کردند که جورج قرداحی تنها در صورتی حاضر به استعفا است که این تصمیم، تغییر اقدام‌های کشورهای عرب حوزه خلیج فارس علیه بیروت را به دنبال داشته باشد.به گفته این منابع، جورج قرداحی می‌خواست بداند که‌ آیا استعفای او با ضمانت‌هایی همراه خواهد شد و چنین اقدامی با استقبال مثبت کشورهای عرب خلیج‌فارس مواجه خواهد شد، زیرا هرگونه استعفای که موضع خلیج‌فارس در قبال لبنان را تغییر ندهد، بیهوده خواهد بود.

به هر حال جورج قرداحی، وزیر اطلاع‌رسانی لبنان با اینکه تضمین‌های موردنظر وی حاصل نشد، دیروز جمعه به دلیل آنچه مصلحت عمومی دانست، از سمت خود استعفا کرد تا به  گفته سمیر جعجع، رئیس حزب القوات اللبنانیه به بحرانی استراتژیک میان لبنان و کشورهای حوزه خلیج فارس پایان دهد.