آغاز رزمایش پکن همزمان با سفر مقام آمریکایی به تایپه
هشدار به واشنگتن از تنگة تایوان
فرشاد گلزاری
همزمان با سفر یکی از مقام‌های ارشد آمریکایی به تایوان، پکن روز گذشته (جمعه) مانور بزرگ نظامی و ضربتی خود را در تنگه تایوان آغاز کرد. در این راستا سخنگوی وزارت دفاع چین اعلام کرد که رزمایش دریاییِ مذکور در نزدیک تنگه تایوان برگزار شده است و فرماندهی شرق ارتش آزادی‌بخش خلق چین در آن شرکت دارد.
این مقام چینی در بیانیه‌ای که به مناسبت برگزاری این رزمایش صادر شد گفته است که ارتش چین، اقدامات مسئولانه و لازم را در بحبوحه اوضاع کنونی در تنگه تایوان و حفاظت از یکپارچگی قلمرو و حاکمیت ملی انجام می‌دهد؛ چراکه تایوان به چین تعلق دارد و هیچ مداخله خارجی در امور آن پذیرفتنی نیست! اگر به صورت گذرا اظهارنظر این مقام نظامی چین را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم به خوبی می‌بینیم که باز هم تنش میان واشنگتن و پکن در مورد تایوان یا به قولِ چینی‌ها، «تایپه»، موضوع اصلی و ستون فقراتِ این روزهای روابطِ چین و آمریکا است. جهت یادآوری باید به یک رخداد تاریخیِ مهم دوباره اشاره کنیم. زمانی که دونالد ترامپ در نوامبر 2016 میلادی به عنوان چهل و پنجمین رئیس جمهوری آمریکا برگزیده شد، بسیاری از کشورهای دنیا از اروپا گرفته تا شرق‌آسیا، منتظر آن بودند تا ببینند ترامپ در اولین گام، در مورد کدام کشور موضع‌گیری می‌کند. بسیاری بر این عقیده بودند که حاکمِ کاخ‌سفید روسیه یا ایران را به دلیل حضور فعال در سوریه مورد خطاب قرار خواهد داد.
رزمایش دریایی چین همزمان با سفر «کیت کراچ»، معاون وزیر خارجه آمریکا در امور اقتصادی به تایوان برگزار شده و همین موضوع نشان می‌دهد که چنن حتی ورود یک آمریکایی به تایوان را که همچنان آن را یکی از استان‌های خود می‌داند، برنمی‌تابد
برخی دیگر معتقد بودند که دولت سوریه و عراق به هدف اصلی تهاجم لفظی او تبدیل خواهد شد اما یکباره تمام معادلات بهم ریخت. آری، آنروز ترامپ نه مسکو را خطاب قرار داد و نه تهران و بغداد را؛ بلکه او در اولین اقدامِ خود در ماهِ دسامبر، مستقیماً با «تسای اینگ ون» رئیس‌جمهوری تایوان به صورت تلفنی حرف زد و در اینجا بود که مشخص شد هدف اصلی ترامپ و تیمش، ضربه زدن به پکن است. در آن زمان روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشی نوشت که عده‌ای این اقدام ترامپ، که پروتکل چند دهه‌ای عدم گفت‌وگو میان روسای جمهور آمریکا و تایوان را نقض کرده است، را یک کار ناشیانه از یک رئیس‌جمهور بی‌تجربه خواندند، اما واقعیت این است که اقدام ترامپ یک کار حساب شده و برنامه‌ریزی شده برای ارسال یک سیگنال قوی به پکن درباره روابط آینده میان واشنگتن و چین است. واشنگتن پست در آن هنگام این اقدام ترامپ را درست تحلیل کرده بود و حال که رزمایش دریایی چین در تنگه تایوان برگزار شده درستی این تحلیل آشکار شده است؛ اینکه مقام نظامی چین در راستای برگزاری این رزمایش اعلام می‌کند «اخیرا، آمریکا و حزب مترقی دموکراتیک تایوان تبانی بین خودشان را بیشتر کرده و مزاحمت‌هایی به وجود آورده‌اند»، نشان می‌دهد که چین از سال 2016 میلادی تا امروز، تمام حرکات و رفتارِ ترامپ و تیمش در مورد تایوان را زیر نظر داشته است.
چینی‌ها معتقدند که آمریکا تلاش می‌کند از طریق استفاده از تایوان به چین ضربه بزند و حتی معتقدند که واشنگتن در این مسیر به بن بست می‌رسد. دولت پکن بارها تقویت روابط بین تایوان و آمریکا را مورد انتقاد قرار داده و به آن اعتراض کرده، چون تایوان را یکی از استان‌های خود می‌داند و اعلام کرده که حتی اگر با زور هم شده آن را تحت کنترل خود درمی‌آورد! اینکه چین استفاده از زور در مورد هدایت تایوان در کانال خود را صریحا فریاد می‌زند، نشان می‌دهد که تنش میان واشنگتن و پکن بیش از آن حدی که فکرش را می‌کنیم بالا گرفته است.
پکن همواره روابط نزدیک بین تایپه (تایوان) و واشنگتن را با حالتی هشدارگونه نظاره و رزمایش‌های خود را در نزدیکی این جزیره تشدید کرده که شامل مانور بزرگ دریایی و هوایی دو روزه در هفته گذشته می‌شود. این رزمایش‌ها دقیقاً هشدارِ چینی‌ها به رقبای آمریکایی‌شان است اما دلیل مهمتری در این میان وجود دارد. رزمایش دریایی چین همزمان با سفر «کیت کراچ»، معاون وزیر خارجه آمریکا در امور اقتصادی به تایوان برگزار شده و همین موضع نشان می‌دهد که چین حتی ورود یک آمریکایی به تایوان را برنمی‌تابد. بر اساس اسناد موجود، معاون وزیر خارجه آمریکا در امور اقتصادی روز گذشته (جمعه) با تسای اینگ ون، رئیس‌جمهوری تایوان دیدار کرده و امروز (شنبه) نیز در یک مراسم یابود برای رئیس‌جمهوری فقید این کشور شرکت خواهد داشت. با وجود اینکه برگزاری رزمایش مذکور و هم راستا شدن حضور مقام وزارت خارجه آمریکا در تایوان با آن، یکی از نادرترین اتفاق‌ها در مورد تنش میان پکن و واشنگتن قلمداد می‌شود، اما همچنان سوال اصلی این است که آینده روابط چین و آمریکا پس از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری 2020 آمریکا که قرار است در سوم نوامبر (13 آبان) برگزار شود، به کدام سمت و سو می‌رود؟
بسته 350 میلیارد دلاری برای سرکوبِ چین
روز پنجشنبه، کریستوفر رای، رئیس اف.بی.آی در بیانیه‌ای اعلام کرد که روسیه به تلاش‌هایش در مداخله و نفوذ در انتخابات ریاست جمهوری سوم نوامبر آمریکا از طریق رسانه‌های اجتماعی، رسانه‌های دولتی و خبرنامه‌های آنلاین ادامه می‌دهد. اظهارات او بلافاصله باعث شد تا ترامپ در صفحه توئیترش به رئیس اف.بی.آی بتازد و او را به این سمت هدایت کند که تهدید اصلی ما برای انتخابات و ایالات متحده، چین است نه روسیه! ترامپ در حساب کاربری خود خطاب به کریستوفر رای نوشته که «شما فعالیت‌های چین، که بسیار بزرگتر از اقدامات روسیه هستند را نمی‌بینی!».
همین نکته کوچک می‌تواند نشان دهد که در صورت پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری 2020، باز هم ما شاهد یک تقابل تمام قد میان واشنگتن و پکن خواهیم بود. این تقابل از همین حالا و به دلیل آنکه ترامپ خود را پیروز میدانِ انتخابات 2020 می‌داند، شروع شده است اما نکته جالب این است که حتی دموکرات‌های سنای آمریکا هم این اقدام ترامپ را به شدت قبول دارند. به عنوان مثال سناتور «شرود بروآن» و برخی دیگر از هم‌حزبی‌های دموکراتش، یک طرح شامل بسته کمک مالی ۳۵۰ میلیاردی برای همگام سازی و بسیج تمام حوزه‌های قدرت ملی در ایالات متحده برای مقابله با فعالیت‌های رو به رشد چین در حوزه علم، فناوری و تولید ارائه کرده‌اند که شامل چهار بخش است.
اینکه چین استفاده از زور در مورد هدایت تایوان در کانال خود را صریحا فریاد می‌زند، نشان می‌دهد که تنش با واشنگتن به حدی بالا گرفته که روابط نزدیک بین تایوان و آمریکا را با حالتی هشدارگونه نظاره می‌کند
بخش اول آن سرمایه‌گذاری در بخش رقابتی آمریکا، بخش دوم، حمایت از ائتلاف و شرکای آمریکا، بخش سوم این طرح احیا و توسعه سیاست خارجی ارزش محور و در نهایت بخش چهارم تضمین این مساله که چین بهای اقدامات تهاجمی خود را بپردازد، است.
از سوی دیگر موسسه تحقیقاتی رودیوم گروپ در گزارشی اعلام کرده که در نیمه نخست امسال، جمع سرمایه‌گذاری آمریکا در چین و چین در آمریکا به تنها ۱۰.۹ میلیارد دلار رسیده که این رقم در سال ۲۰۱۶ معادل ۲۶ میلیارد دلار بوده است. بنابراین رزمایشِ دریایی چین در تایوان را نمی‌توان اتمام تنش میان دو غول اقتصادی دنیا دانست؛ چراکه با پیروزی ترامپ اوضاع بدتر، و تنش این دو شدیدتر خواهد شد.
دیدگاه تان را بنویسید