ماموریت خطرناک در شمال سوریه
شکست ترکیه به فاجعه‌ای انسانی می‌انجامد
یلدا دارابی
روزنامه واشنگتن‌پست در تحلیل توافق ترکیه در سوریه نوشت: ترکیه به‌عنوان حامی اصلی مخالفان تحت‌فشار سوریه، اکنون با ماموریتی خطرناک روبروست.
ترکیه باید بر اساس توافقی که با روسیه انجام داده است متحدین شورشی خود در استان ادلب سوریه را خلع‌سلاح کند و جهادی‌های فعال در قلب این استان را از میان بردارد. در غیر اینصورت، سوریه و نیروهای متحد روسی‌اش تهدید کرده‌اند که در تهاجمی گسترده منطقه را بازپس خواهند گرفت. بر اساس گفته آژانس‌های انسان‌دوستانه و حقوق بشری، این حمله می‌تواند یکی از خانمان‌براندازترین جنگ‌های دوران باشد. چنین جنگی هزینه‌های بسیار زیادی نیز بر ترکیه تحمیل خواهد کرد. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه و ولادیمیر پوتین، همتای روس‌اش در دقیقه 90 روز 17 سپتامبر 2018 (26 شهریور 1397) از برنامه‌ای برای جلوگیری از کشتار پرده برداشتند، برنامه‌ای که به ترکیه فرصت بیشتری می‌دهد تا مخالفان را به خلع‌سلاح ترغیب کند.
بر اساس این توافق، نیروهای ترکیه و روسیه یک منطقه غیر نظامی شده، به عمق 14.5 تا 19 کیلومتر خالی از تندروها و سلاح‌های سنگین، را تحت نظارت خود خواهند داشت و در نهایت بزرگراه‌های ادلب را بر روی عبور و مرور باز خواهند کرد.
در این میان، گرچه ممکن است به نزدیک به سه میلیون شهروند ادلب فرصتی داده شده باشد، اما سرنوشت این استان همچنان در هاله‌ای از ابهام باقی می‌ماند. این استان پس از هشت سال جنگ به آخرین سنگر مخالفان دولت در سوریه تبدیل شده است. ترکیه در این اقدام منافع زیادی دارد چراکه با این استان سوریه هم‌مرز است و نیروهای خود را در آن منطقه مستقر کرده است.
سام هلر، تحلیلگر موسسه International Crisis Group، عنوان کرد: «منافع ترکیه به گونه‌ای در ادلب درگیر است که این کشور را به شکلی منحصر به فرد آسیب پذیر میکند.»
ترکیه سعی میکند با کمک به حفظ ادلب در دستان نیروهای مخالف دولت، در این منطقه تاثیرگذار باشد. هلر می‌گوید: «ترکیه با این کار جایگاه مناسب‌تری در مذاکرات جاری با موضوع آینده سیاسی سوریه پیدا میکند. حضور ترکیه در این استان به روسیه به عنوان نیروی نظامی برتر در سوریه، فشار وارد میکند تا منافع آنکارا را مد نظر داشته باشد.»
اما ترکیه به شکلی خطرناک در معرض خطر است. هلر گفت: «درصورتی‌که ادلب سقوط کند، عواقب بسیار بدی در انتظار ترکیه خواهد بود.» جنگ ادلب می‌تواند میلیون‌ها نفر را روانه مرز ترکیه کند که به گفته کارشناسان می‌تواند معضلات اجتماعی و سیاسی گسترده‌ای برای ترکیه بوجود بیاورد.
هم اکنون بیش از سه میلیون پناهنده سوری در ترکیه زندگی می‌کنند. سونر کاگاپتای، نویسنده کتاب «سلطان جدید: اردوغان و بحران ترکیه مدرن» در این مورد اظهار کرد: «موضوعات بسیار کمی است که بیشتر ترک‌ها را با هم متحد کند، یکی از این موضوعات مخالفت با پناهندگان سوری است.»
سازمان ملل متحد اعلام کرد که با پخش شایعات حملات گسترده نظامی به استان ادلب طی هفته‌های گذشته، بیش از 30 هزار نفر به نقاط مختلف این استان گریختند. برخی از این جمعیت اخیرا به خانه‌های خود بازگشتند. دولت ترکیه همچنین نگران این است که افزایش پناهجویان سوری راه نفوذ شبه نظامیان تندرو را باز و شهرها و روستاهای ترکیه و حتی کشورهایی در اروپا را با حملات تندرویانه مواجه کند.
متین گورکان، یکی از مشاوران پیشین نظامی ترکیه، عنوان کرد: «این خطر وجود دارد که گروه‌های تندروی مسلح که مخالف میانجی‌گری آنکارا بودند تلاش کنند تا با انجام حملات تروریستی در خاک ترکیه، این کشور را تنبیه کنند.»
مدت طولانی است که ترکیه از شورشیان مخالف دولت در سوریه حمایت میکند و سرمایه‌گذاری سنگینی در استان ادلب برای استقرار نیرو و تجهیزات نظامی کرده است. این کشور تلاش میکند که مبارزان وابسته به القاعده را از شورشیان دیگر مجزا کند.
دیدگاه تان را بنویسید