کیش در آغاز سال جدید با نگاه و سیاستگذاری‌های تازه‌ای همراه شده است. سیاست‌هایی متفاوت که در بطن خود به عملگرایی منهای شعارپردازی اعتقاد داشته و نگاه علمی و پویا را بر هر رویکرد دیگری ترجیح می‌دهد. جعفر آهنگران، که با سه دهه شناخت از توانمندی‌ها و مشکلات مناطق آزاد و ویژه، عهده‌دار مدیرعاملی سازمان منطقه آزاد شده است، نشان داده که مایل است در مدت کوتاه به نتایج ملموسی در اصلاح رویه‌ها و تقویت جزیره کیش به عنوان مدرن‌ترین مقصد گردشگری کشور دست یابد. هرچند خود اذعان می‌کند که حل شماری از کمبودها، در میان‌مدت و درازمدت امکان‌پذیر است. رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش در ماه مبارک رمضان و در روزهایی که کرونا، ارتباطات مجازی را جایگزین بسیاری از ارتباطات حضوری کرده است، در نشستی صمیمانه و صادقانه با شماری از فعالان اقتصادی و ساکنان کیش در یکی از شبکه‌های اجتماعی به سئوالات آنان پاسخ گفت. نشستی که بنا به قول ایشان، در هفته‌های پیش‌رو با هدف همفکری برای تصمیم‌سازی بهینه و عقلانی، استمرار خواهد یافت. در این نشست، سئوالات مهمی مطرح و خبرهای خوب و امیدوارکننده‌ای اعلام شد که نوید‌بخش روزهای بهتر و درخشان‌تر برای جزیره زیبای کیش است. این گفت و گو را بخوانید:

 

 آقای دکتر، چند روزی است پویش مردمی به نام «نه به اجاره نامتعارف در جزیره کیش» به راه افتاده است. با توجه به نرخ بالای اجاره‌ها و همچنین مستاجر بودن شمار زیادی از ساکنان کیش، چرا از جانب هیچیک از مسئولان سازمان منطقه آزاد کیش، به این پویش واکنشی نشان داده نشد؟

 واقعیت این است که سازمان منطقه آزاد کیش در همه زمینه‌ها و از جمله مسکن، درصدد برنامه‌ریزی و اجرای کارهایی است که بتواند معضل را به صورت کارشناسی حل کند. در حال حاضر، موضوع اصلی این است که با اینکه عرضه مسکن در کیش بسیار زیاد است و ما با خیل عظیم خانه‌های خالی روبرو هستیم، ولی چون عرضه با قدرت خرید بخش اعظم ساکنان جزیره مطابقت ندارد، مشکل مسکن به طور جدی وجود دارد. راه‌حل هم یک شبه و کوتاه مدت نیست. باید به سمت ساخت و ایجاد خانه‌هایی برویم که بتواند قدرت خرید دهک‌های متوسط و پائین را پوشش بدهد. در پیوند با این موضوع، دو برنامه در دستور کار ماست؛ یکی در جزیره کیش و دیگری در نزدیک ترین محل به جزیره کیش در سرزمین اصلی. در کیش برای این منظور، زمینی در نظر گرفته شده و با وزیر محترم راه و شهرسازی هم صحبت شده است تا خانه‌هایی با قیمت مناسب در کیش برای خریداران تهیه شود. این طرح در قالب استفاده از امکانات مسکن ملی است و وزیر راه و شهرسازی نیز برای شروع عملیات ساخت، به کیش خواهند آمد. نکته دیگر پیشنهاد انجمن‌های سرمایه‌‌‌‌گذاری اصناف کیش مبنی بر ساخت مسکن سازمانی است. این پیشنهاد ناظر به این موضوع است که صاحبان بخش‌ها و مجموعه‌ها، هریک بیایند و خانه‌هایی بسازند که در مدت همکاری در اختیار کارکنان قرار گیرد.

برنامه دوم ساخت مسکن در گرزه و بندر آفتاب در نزدیکترین نقطه به کیش است که با توافق صورت گرفته، این کار با مشارکت بخش خصوصی برای ساخت 10 هزار واحد مسکونی همراه با طرح گردشگری اجرا خواهد شد. در این باره به دلیل ادعای یکی از نهادهای نظامی، مساله زمین وقفه ای یافت که با مذاکرات صورت گرفته، بزودی حل خواهد شد. حمل و نقل رایگان هم برای رفت و برگشت شاغلان ساکن در این خانه‌ها در نظر گرفته شده است.در هر حال، حل مشکل مسکن در کنار بهبود زیرساخت‌ها و تقویت گردشگری از محورهای تحقق رویکرد کیش برای همه است.

 مشکلات جزیره متعدد است. یکی از آنها درباره قطع واردات خودرو است که معضلات زیادی را در پی دارد. آیا برای حل این مشکل برنامه‌ای در دست دارید؟

 قطع واردات خودرو در کیش سیاست درستی نبوده است. کیش از جهاتی با تمام مناطق آزاد ایران تفاوت دارد. متاسفانه در بحث ممنوعیت ثبت سفارش کالاهای خارجی، واردات خودرو به کیش هم به موضوع اضافه شد. کارهایی را دنبال می کنیم و امید داریم با همکاری انجمن‌ها با متقاعد سازی دولت، واردات را مجدد برقرار کنیم. در این باره باید به دنبال وارد کردن خودروهای تمام الکتریکی باشیم تا کیش را به جزیره بدون کربن تبدیل کنیم. در باره دغدغه عدم خروج ارز که در بانک مرکزی مطرح است، سرمایه گذار خارجی حاضر به واردات 1500 خودرو برقی به کیش است تا به صورت لیزینگ و با نرخ معقول به علاقمندان واگذار نماید. متقاعد سازی دولت در ماه‌های پایانی کار سختی است ولی به طور جدی در حال پیگیری هستیم. در عین حال از سایر پیشنهادها استقبال می کنیم.

 راجع به موضوع مالیات در مناطق آزاد چه تصمیماتی اتخاذ شده است؟

 در رابطه با مالیات، دو تا موضوع مطرح است؛ یکی مالیات موضوع ماده 13 مربوط به مالیات مستقیم بر عملکرد و فعالیت‌های اقتصادی در مناطق آزاد است. معافیت 20 ساله کیش در سال 1392 تمام شد و الان مشمول پرداخت مالیات شده است. لایحه ای در مجلس مطرح است که ما پیشنهاد پرداخت پلکانی مالیات را داده ایم که با نظر مساعد دولت، به صورت لایحه به مجلس رفته است. قرار است کمیسیون اقتصادی موضوع پرداخت مالیات به صورت پلکانی را بررسی کند.

موضوع دیگر، مالیات بر ارزش افزوده است. مجلس متوجه شده که باید در این زمینه تجدید نظر شود تا قیمت‌ها در مناطق آزاد بالا رود و حتی موضوع واردات را هم تقویت می کند. ما در این زمینه با بخش خصوصی تعامل خوبی داشتیم. بخشی از نمایندگان طرح یک فوریتی به هیات رئیسه داده اند تا مالیات بر ارزش افزوده در مناطق آزاد حذف شود و بزودی توسط هیات رئیسه اعلام وصول می شود. دکتر مومنی مشاور محترم رئیس جمهوری و دبیر شورای عالی مناطق آزاد هم به دنبال هماهنگی‌های لازم جهت طرح موضوع در جلسه آتی سران قواست تا مساله به صورت فراقانونی حل شود.

  افزایش نرخ‌ها در سال جاری چگونه خواهد بود؟ آیا با توجه به رکود دوران کرونا، امکان عدم افزایش نرخ‌ها توسط سازمان وجود دارد؟

 در این خصوص، باید گفت که این دغدغه درستی است که فعالان کسب و کار دارند. ما در سازمان منطقه آزاد کیش در حال بررسی همه‌جانبه این موضوع هستیم. اردیبهشت هم فصل اعلام نرخ‌های تازه است ولی سعی کرده‌ایم کمی صبر کنیم و در حال مذاکره با سازمان‌های نظارتی برای یافتن راهکار و تامین نظر آنها در این باره هستیم. البته باید بدانید در این زمینه محدودیت‌هایی داریم که با توجه به آنها ناچار به تصمیم‌گیری هستیم.

  در زمینه تعداد دانشجویان، اکنون 7 هزار دانشجو در پردیس‌ها داریم ولی اینها فقط آموزش آکادمیک را دنبال می کنند و اصلا موضوع مهارت‌آموزی دنبال نمی شود.

 بله. با این موضوع موافقم. من اخیرا در دیدار با روسای پردیس‌های دانشگاهی در کیش به این خلا اشاره کردم. در حال حاضر،7 پردیس دانشگاهی در کیش فعال است و من به دوستان مدیر در این سازمان‌ها اعلام کردم که به موازات آموزش، نیاز به آموزش‌های کاربردی داریم. توسعه آموزش از این منظر خوب است که کیش، یکی از مقاصد مهم آموزش عالی در کشور و حتی منطقه باشد. ولی در عین حال، ما نیاز به توسعه و ترویج مهارت آموزی در عرصه‌های گوناگون داریم.

 با توجه با سابقه فعالیت حضرتعالی در شورای عالی مناطق آزاد، چه تدابیری برای حمایت مالی و اقتصادی از بخش خصوصی در دستور کار دارید؟

 به دلیل تجربه موفق کیش در استفاده از ابزارهای جدید مالی، به دنبال بسط آن در سایر مناطق آزاد و نیز در بخش خصوصی هستیم. بخش خصوصی هم باید بتواند از این ابزارها بخوبی استفاده کند و طرح‌های نیمه تمام و راکد را فعال سازند. شاید به جای استفاده از تسهیلات بانکی که مشکلات خودش را دارد، این نگاه تازه بسیار خوب و اثرگذار است و ما نیز تسهیل‌های لازم را برای رفع موانع توسعه و تولید که مورد تاکید مقام معظم رهبری است، دنبال می‌کنیم. ابزارهای مالی خود یکی از روش‌های از بین بردن موانع است.

  چرا در سازمان منطقه آزاد کیش، بسیاری از کارها با روش‌های سنتی انجام می‌شود و از تجربه‌های موفق سازمان‌ها دیگر برای از بین بردن دیوانسالاری زاید استفاده نمی‌شود؟

25 سال پیش در دوره مدیرعاملی آقای یزدان‌پناه، کیش پیشتاز اتوماسیون و کاهش بروکراسی سازمانی در کشور بود. این تحول بزرگی و ارزشمندی بود. اینکه ما پس از نزدیک به سه دهه، در کیش، شاهد فرایندهای حضوری، دستی، طولانی و خسته‌کننده هستیم، بسیار تاسف‌آور است. یکی از برنامه‌های من، توسعه اتوماسیون در تمام روش‌ها و فرآیندها نظیر ثبت شرکت، انتخاب زمین، پرداخت تعرفه‌ها بدون نیاز به حضور است. کیش باید بار دیگر در این زمینه پیشرو باشد و می‌توان نتیجه بخشی از کار را ظرف دوسه ماه دید.

 شما به عنوان یک مدیر ارشد و استاد دانشگاه، چقدر حوزه‌ها و موضوعات فرهنگی و هنری را رصد می‌کنید؟ علائق شما در زمینه هنرهای هفتگانه چیست؟

 من در میان حوزه‌های فرهنگی، بیش از هرچیز به کتاب علاقمندم. کتاب زیاد می‌خوانم و از میان کتاب‌ها، به کتاب‌های تاریخی علاقه بیشتری دارم. در کل، همه فعالیت‌های فرهنگی و هنری را دوست دارم به خصوص سینما و تئاتر را.