ترکیب نیمکت‌ها در لیگ برتر بیستم چند تفاوت بسیار بزرگ با گذشته دارد. اول اینکه هیچ تیمی با مربی خارجی قرارداد امضا نکرده و به لطف قانون عجیب فوتبال ایران، لیگ برتر به طور کلی از مربیان خارجی خالی شده است. دوم هم اینکه از 16 سرمربی فصل جدید، 6 نفر برای اولین بار حضور در لیگ برتر را تجربه می‌کنند. در حقیقت ترکیب نیمکت‌ها بسیار کم‌ستاره‌تر و معمولی‌تر از گذشته است. با این تفاسیر، لیگ بیستم مثل فیلم‌هایی است که در گروه هنر و تجربه اکران می‌شوند. فیلم‌هایی که از بازیگران سرشناسی بهره نمی‌برند اما گاهی محصولات خوبی از آب درمی‌آیند.

  

ژنرال و یک برچسبِ نخواستنی

فصل گذشته برچسب «مسن‌ترین» مربی لیگ در اختیار مجید جلالی بود و در فصل تازه، ژنرال هم تیم جلالی و هم برچسب او را گرفته است. زمان خیلی زود می‌گذرد. آنقدر زود که مربی جوان دیروز استقلال، حالا کهنه‌کارترین، باتجربه‌ترین و البته موفق‌ترین مربی لیگ برتر بیستم باشد. هنوز هم هیچکدام از مربیان در تاریخ لیگ برتر، به اندازه قلعه‌نویی جام نگرفته‌اند اما نباید فراموش کرد که ژنرال از پایان لیگ دوازدهم به بعد، دیگر هرگز قهرمان لیگ نشده و بعید است که با چنین نیتی نیز به گل‌گهر رفته باشد. او دیگر مثل گذشته جوان نیست اما هنوز انگیزه‌های زیادی برای اثبات دوباره خودش در فوتبال ایران دارد.

دوئلِ تمام‌نشدنی

دوران مربیگری یحیی و علیمنصور، انگار به هم گره خورده است. آن‌ها در این سال‌ها همیشه یک کورس بسیار نزدیک داشته‌اند و حالا این کورس، در لیگ بیستم هم تکرار خواهد شد. در این چند فصل، یحیی سبقت قابل توجهی از منصوریان گرفته است. او در شهرخودرو دوران کاملا موفقی داشته و در پرسپولیس، قهرمانی لیگ برتر را از آن خودش کرده است. گل‌محمدی با رساندن قرمزها به فینال لیگ قهرمانان آسیا، به بهترین نقطه از دوران کاری‌اش رسیده و شرایط بسیار خوبی را سپری می‌کند. علیمنصور اما بعد از شکست پروژه‌اش در استقلال، دوران نه چندان خوبی را در ذوب پشت سر گذاشته و حالا در تراکتور، به اثبات دوباره خودش فکر می‌کند. در این سال‌ها، بارها از این دو نفر به عنوان گزینه‌هایی برای آینده نیمکت تیم ملی یاد شده و حالا کورس دوباره آن‌ها در لیگ برتر بیستم، دیدن خواهد داشت.

جوان‌اول‌ها

در میان انبوه عادت‌های بد و ویژگی‌های منفی، فوتبال ایران یک ویژگی خوب هم پیدا کرده و آن، بالا رفتن سطح اعتماد به مربیان جوان در باشگاه‌های مختلف است. در لیگ بیستم، چند مربی جوان برای اولین بار تجربه کار به عنوان سرمربی را پشت سر خواهند گذاشت. محرم نویدکیا و مهدی رحمتی، کارشان را در سپاهان و شهرخودرو از لیگ قهرمانان آسیا شروع کرده‌اند و حالا برای یک چالش هیجان‌انگیز در لیگ برتر آماده می‌شوند. جواد نکونام را هم نباید به هیچ قیمتی از قلم انداخت. او یکی از مهم‌ترین مربیان حال حاضر فوتبال ایران به شمار می‌رود. نکو سابقه کار کردن در سه تیم مختلف را داشته و در اولین فصل کاری در لیگ برتر، توانسته فولاد را به لیگ قهرمانان برساند. ابراهیم صادقی نیز این روزها برای دومین فصل سرمربیگری در سایپا مهیا می‌شود. نارنجی وفادار نه به عنوان بازیکن و نه در جایگاه مربی، هیچ تمایلی به جدا شدن از سایپا نشان نداده است. به فهرست مربیان جوانی که آن‌ها را بیشتر با دوران بازی‌شان می‌شناسیم، باید رحمان رضایی را نیز اضافه کرد. رحمان برای چند سال، تجربه دستیاری در تیم‌های مختلف را داشته و حالا سرمربی باشگاه ذوب‌آهن شده است. وقتی تیم ملی به جام جهانی 2006 رفت، بسیاری از همین اسم‌ها برای آن تیم بازی می‌کردند و حالا همه آن‌ها به دوره سرمربیگری رسیده‌اند. یکی دیگر از این اسم‌ها، رسول خطیبی بود که لیگ بیستم را روی نیمکت آلومینیوم اراک کلید خواهد زد. مردی که حالا دیگر رفته رفته در حال تبدیل شدن به یک سرمربی باتجربه در لیگ برتر است.

عبدالله و دستیار قدیمی

موفقیت در ماموریت نجات پیکان از سقوط، این فرصت را برای عبدالله ویسی فراهم آورده تا در فصل جدید نیز روی یکی از نیمکت‌های لیگ برتری دیده شود. دستیار سابق او در روزهای حضور در استقلال خوزستان نیز، حالا سرمربی نفت آبادان است. سیروس پورموسوی در فصل گذشته موفق به حفظ پارس جنوبی در لیگ برتر نشد اما به هر حال، نیمکت نفت آبادان را به دست آورد. بخشی از مربیان فعال در لیگ برتر، چهره‌هایی هستند که زمانی «دستیار» بوده‌اند. درست مثل مجتبی حسینی که سال‌ها به عنوان دستیار با یحیی کار کرده و حالا مرد اول نیمکت نفت مسجدسلیمان به شمار می‌رود. حسینی البته با لیگ برتر غریبه نیست و قبلا سابقه سرمربیگری در ذوب‌آهن را داشته است. در بین دستیارهایی که حالا سرمربی شده‌اند، باید به وحید فاضلی نیز اشاره کرد که فصل گذشته، دستیار فکری در نساجی بوده و حالا جانشین فکری در این باشگاه است.

تازه‌واردها

برای اولین بار در تاریخ لیگ برتر، محمود فکری یک فصل را به عنوان سرمربی در این لیگ آغاز می‌کند. او فصل گذشته در میانه‌های راه، سرمربی نساجی شد و پس از چند ماه، نیمکت استقلال را از آن خودش کرد. فکری، پله‌های ترقی را در دوران مربیگری به تدریجی‌ترین حالت ممکن طی کرده و حالا به تیم محبوب دوران بازی‌اش برگشته است. لیگ برتر در فصل جدید، چند سرمربی دیگر با سابقه موفقیت در لیگ یک خواهد داشت. از وحید بیاتلو که حالا هدایت ماشین را بر عهده گرفته تا ربیعی که مس را لیگ برتری کرده است.