«بغزیان» در بررسی وعده‌های معیشتی نامزدها در مناظره‌های انتخاباتی:
تأکید بر تخصیص یارانه، نشانة ناامیدی از مهار تورم است
رامتین موثق
بحث یارانه در مناظره‌های اقتصادی نامزدهای ریاست‌جمهوری داغ است و در مناظره دوم که شامگاه 31 خرداد برگزار شد، کاندیداها اشارات بیشتری به مسائل معیشتی چون یارانه داشتند.
شیوه کسب رای از طریق یارانه مدت‌هاست که باب شده است و اولین نامزدی که این شیوه را آغاز کرد، محمود احمدی‌نژاد بود. همفکران او نیز اکنون با این وعده‌ها به دنبال کسب رای هستند. از جمله این افراد، امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی است که تصمیم دارد یارانه‌ها را به انتهای زنجیره توزیع کند؛ البته قصد ندارد که از ابتدای زنجیره نیز غافل شود و معتقد است که بایستی به تولیدکنندگان نیز کمک کرد. محمدباقر قالیباف نیز که چندین دوره نامزد انتخابات بوده است مانند قاضی‌زاده وعده داد که یارانه به مصرف‌کننده برسد.
در این میان وعده علیرضا زاکانی از همه عجیب‌تر بود که ادعا کرد به هر خانوار 3 نفره سالانه معادل 20 گرم طلا یارانه تعلق می‌گیرد و با این کار یارانه را از تورم محافظت می‌کند.
انتقاد همه نامزدها از توزیع یارانه‌ها
تقریبا تمام کاندیداها به شیوه توزیع یارانه انتقاد داشتند. قالیباف یارانه‌ها را غیر‌هدفمند می‌داند و با بیان اینکه ۴۴ درصد مردم خودرو ندارند و یارانه بنزین نمی‌گیرند، می‌گوید: در مقابل خانواده‌هایی داریم که حتی یک ریال یارانه بنزین دریافت نمی‌کنند.
همچنین پورمحمدی معتقد است که نظام نه‌چندان عدالت‌محور توزیع یارانه‌ها، صرفاً منجر به غنی‌شدن یک عده و کم شدن دهک‌های طبقه متوسط و فقیر شدن طبقات پایین و گسترش دهک‌های فقیر شده است. مسعود پزشکیان نیز مانند پورمحمدی با اشاره به سهم طبقات مختلف از یارانه معتقد است: به راحتی می‌توان نفری ۱۰ میلیون تومان یارانه پرداخت کرد؛ اما لازمه‌ی آن، مدیریت تورم و شاخص‌ها، انسجام داخلی، کنار گذاشتن دعواها و رسیدن به زبان و نگاه مشترک و همچنین دیدن مردم محروم است؛ که منوط به اصلاح وضعیت رشد اقتصاد و اشتغال و حل مشکلات‌مان با دنیاست.
سعید جلیلی نیز وعده طرحی با سبد غذایی شامل ۱۳ قلم کالای اساسی را داد که در اختیار مردم قرار می‌دهد.
ناامیدی از مهار تورم و پذیرفتن گرانی بنزین
یک اقتصاددان در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، با طرح اینکه پرداخت یارانه به دلیل کاهش قدرت خرید مردم و کاهش قدرت خرید مردم به دلیل تورم است؛ گفت: وقتی نامزدی ضرورت پرداخت یارانه را مطرح می‌کند، یعنی امیدی به مهار تورم ندارد و بنابراین به پرداخت یارانه به‌عنوان راهی برای کمک به افزایش قدرت خرید اشاره می‌کند.
یک اقتصاددان: هیچکدام از نامزدها از شیوه تامین یارانه صحبتی نکرده‌اند هرچند که بحث اصلی ما یارانه نیست و باید رئیس‌جمهوری انتخاب شود که حرف خود را عملی کند، اما به نظر می‌رسد تامین مالی موردنیاز پیشنهاد یارانه‌ای هر 6 کاندیدا، ایجاد تورم کند
آلبرت بغزیان با تاکید بر اینکه اگر می‌پذیریم که باید یارانه بدهیم، یعنی قرار نیست دیگر تورم مهار شود، تصریح کرد: اگر یارانه افزایش پیدا کند باید افزایش قیمت حامل‌های انرژی و کسری بودجه را بپذیریم. او درباره اظهارات نامزدها درباره یارانه سوخت بیان کرد: همین اکنون اگر تورم صفر شود، قدرت خرید مردم حفظ می‌شود اما اگر قرار است نظام یارانه‌ای را در کنار کاهش تورم داشته باشیم، نباید به این نظام به این صورت نگاه کرد که چون یارانه سوخت به دهک‌های بالا می‌رسد پس این یارانه را حذف کنیم.
این استاد دانشگاه درباره تبعات حذف یارانه سوخت افزود: ابتدا باید دید یارانه سوخت به چه مقدار است و در ضمن، اگر بنزین را گران کنیم، باعث گرانی حمل‌ونقل می‌شود و به تبع این گرانی، کالاها گران و درنهایت سفره‌های دهک‌های محروم کوچکتر می‌شود.
بغزیان با عنوان اینکه هیچکدام از نامزدها برای افزایش قیمت بنزین و برگرداندن پول آن به مردم، راه‌حل عملی ندارند، تاکید کرد: به شرطی باید دست به قیمت حامل‌های انرژی زد که بتوانیم قیمت‌ها را هم مهار کنیم.
یارانه‌ها سطح زندگی افراد را ارتقا نداده
او درباره ناعادلانه بودن نظام توزیع یارانه اظهار کرد: مسلما یارانه باید به فرد آسیب‌پذیر و مستحق آن برسد بنابراین باید ببینیم چند درصد این افراد را توانسته‌ایم شناسایی کنیم و چه کسانی یارانه ۳۰۰ هزار تومانی دریافت می‌کنند.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی تصریح کرد: 300 هزار تومان مبلغی نیست که دولت ادعا کند با آن به یارانه‌بگیران لطف می‌کند زیرا این مقدار یارانه نهایت بتواند هزینه اندکی از زندگی افراد، مانند شارژ اینترنت را بدهد. بغزیان تاکید کرد: مسلما نظام توزیع فعلی عدالت محور نیست زیرا نتوانسته وضعیت یارانه‌بگیران را ارتقا دهد.
آلبرت بغزیان در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: پرداخت یارانه به دلیل کاهش قدرت خرید مردم و کاهش قدرت خرید مردم به دلیل تورم است. وقتی نامزدی ضرورت پرداخت یارانه را مطرح می‌کند، یعنی امیدی به مهار تورم ندارد و بنابراین به پرداخت یارانه به‌عنوان راهی برای کمک به افزایش قدرت خرید اشاره می‌کند
او با طرح اینکه می‌توان افراد را شناسایی کرد اما نمی‌خواهیم این کار را بکنیم، درباره نحوه شناسایی افراد، گفت: ابتدا باید به قشری که تحت نظارت کمیته امداد و بنیاد مستضعفان هستند، توجه کرد و برای باقی افراد، میزان دارایی و درآمدهای مستمر و منظم آنها را شناسایی و در نهایت برخی را حذف کرد.
این استاد دانشگاه درباره نحوه پرداخت یارانه بعد از شناسایی افراد مستحق بیان کرد: بعد از آن مطرح است که چه مقدار باید یارانه پرداخت شود که سطح زندگی این قشر را ارتقا دهد. اگر روند فعلی را پیش بگیریم باز هم بی‌فایده است زیرا برای مثال به فردی که درآمد 8 میلیون تومانی دارد، 4 میلیون تومان یارانه پرداخت می‌شود چرا که خط فقر مطلق 12 میلیون تومان است و این کار باعث می‌شود که قیمت‌ها افزایش پیدا کند و خط فقر مطلق بالاتر رود.
از شیوه تامین منابع صحبتی نشده
بغزیان در ارزیابی خود از وعده‌های نامزدها درباره یارانه، تصریح کرد: هیچکدام از نامزدها از شیوه تامین یارانه صحبتی نکرده‌اند و به نظر می‌رسد هیچکدام از برنامه‌های کاندیدها، عملی نیست؛ یعنی یا نمی‌توان تامین مالی کرد یا اعداد یارانه‌ها مانند وعده زاکانی رویایی است.
این اقتصاددان تاکید کرد که وعده زاکانی اصلا قابل نقد نیست زیرا حاصل یک محاسبات غیرواقعی و رویایی است.
بغزیان درباره وعده جلیلی عنوان کرد: یارانه را اگر به صورت کالا بپردازیم بهتر است، اما پوشش اختلاف قیمت همان کالایی که قرار است پرداخت شود با قیمت آن در بازار آزاد برعهده دولت است و دولت باید این اختلاف را جبران کند که باز هم باید منابع موردنیاز آن را در نظر گرفت. او در نهایت با بیان اینکه بحث اصلی ما یارانه نیست و باید رئیس‌جمهوری انتخاب شود که حرف خود را عملی کند، خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد تامین مالی موردنیاز پیشنهاد یارانه‌ای هر 6 کاندیدا، ایجاد تورم کند.
نامزدها شرایط کشور را درنظر نمی‌گیرند
همانطور که کارشناس فوق مطرح کرد، تامین مالی یارانه‌ها نیازمند منابعی است که با توجه به کمبود بودجه و تحریم‌ها به نظر نمی‌رسد که بتوان به تامین منابع بیشتر امید بست.
زاکانی به‌عنوان یکی از نامزدهای بسیار مدعی، اصلا با مفاهیم علم آمار آشنا نیست؛ تجارت‌نیوز با اشاره به وعده«طلایی» زکانی، نوشت: در صورتی که هر کدام از خانوارها ۲۰ گرم طلا دریافت کند، کشور سالانه نیازمند ۵۳۲ تن طلاست؛ این در حالی‌ست که ایران سالانه تنها هشت تن تا 9.8 تن طلا تولید می‌کند و برای تامین ۵۳۲ تن طلا، محتاج واردات طلا از کشورهای دیگر خواهد بود! حتی اگر تاکید شهردار تهران بر اعتبار طلاست و نه طلای فیزیکی، باز هم باید توجه داشت که هر اعتبار نیازمند پشتوانه است! پشتوانه‌ای که در کشور وجود ندارد و زنگ خطر واردات و ضربه اقتصادی جدیدی را به صدا درمی‌آورد.
هرچند که برخی نامزدها مانند جلیلی مدعی هستند می‌توانند فروش نفت را افزایش دهند، اما در نظر نمی‌گیرند که اکنون منطقه درگیر جنگی است که ترکش‌های آن بیشتر به اقتصاد ایران آسیب زده تا کشورهای درگیر جنگ و این مسئله خود فروش نفت ایران را سخت‌تر می‌کند. همچنین احتمال پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بالاست و این خود شرایط ایران را از نظر تحریم‌ها و فروش نفت سخت‌تر می‌کند.
بنابراین می‌توان وعده‌های نامزدهایی را عملی‌تر دید که به رفع تحریم‌ها اشاره می‌کنند نه برخی که ادامه تحریم‌ها را فرصت می‌دانند.
دیدگاه تان را بنویسید