سعید شمس

دولت سیزدهم با ریاست ابراهیم رئیسی این روزها در حالی مهیای سومین سال پاستورنشینی می‌شود که جامعه به بحران‌های نفس‌گیر مواجه است! در واقع ناکارآمدی سال‌های 1402تا 1404به قدری پررنگ و جدی است که کمتر کسی به اصلاح امیدوار است. یعنی اگر مردم در دوره ای دغدغه خرید مسکن داشتند،‌ این روزها برای تمدید خانه اجاره‌ای هم دشواری‌های زیادی پیش روی خود می‌بینند. آن هم در شرایطی که رئیسی با وعده «بازگشت مردم به آرامش اقتصادی» از معدود مردمی که در انتخابات 1400 شرکت کرده بودند،‌ راًی گرفت. در همین ارتباط با احمد خرم، وزیر راه دولت اصلاحات؛ گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

 این روزها مسئولان اقتصادی دولت نه تنها فکری برای ایجاد فرصت تولید برای تولیدکنندگان نمی‌کنند، بلکه با فیلترینگ سفت و سخت همان خرده‌تولیدکنندگان را هم به ورطه تعطیلی کشانده‌اند. اینجاست که ایدئولوژی نسبت به آب و نان مردم اولویت پیدا می‌کند

جامعه با حالتی کاملاً نگران‌کننده مواجه است

وزیر راه دولت اصلاحات در گفت و گو با «توسعه ایرانی» با اشاره به شرایط دشواری که مردم این روزها در حوزه‌های مختلف تجربه می‌کنند، اظهار داشت: مردم ایران بعد از دوره‌ای که کشور در موقعیت پس از جنگ قرار داشت، با پدیده گرانی آشنا شده و در مقاطع مختلف افزایش قیمت‌های مصرفی را تجربه کرده اند. اما اینکه به یکباره اقلام خوراکی نزدیک به 100 درصد گران شود، نرخ درمان  افزایش چشمگیر یابد و همچنین قیمت مسکن در طول شش سال 10 برابر شود، اتفاقی است که با هیچ متر و معیاری توجیه نمی شود. در واقع جامعه با حالتی کاملاً نگران کننده مواجه است و مردم روز به روز بیشتر  گرفتارتر می‌شوند.

احمد خرم افزود: بحران در حالی در کشور ملموس است و اقتصاد در حالی در بن‌بست کامل قرار دارد که دولت به عنوان متولی اصلی کشور و مسئول اصلاح امور، اساساً درکی از وخامت اوضاع ندارد. یعنی وزیرانی روی کار هستند که هم از تجربه بی بهره هستند و هم از تخصص! در واقع مردم با دولتمردانی طرف هستند که آنچه در ذهن‌شان است، از زمین تا آسمان با ذهنیت قالب موجود در جامعه تفاوت دارد. در نتیجه،‌ در حالی که گرانی کمر مردم را شکسته از قطار پیشرفت و دستاوردهای دولت می‌گویند. گویی که در دنیای دیگری زندگی می‌کنند و به همین دلیل نمی‌دانند باید چاره‌ای برای تورم،‌ بیکاری، بالا رفتن سن ازدواج و ... بیاندیشند.

دولتی‌‌ها فقط می‌خواهند  انقلابی بودن خود را ثابت کنند

او افزود: دولت رئیسی محصول کم راًی ترین انتخابات یکی دو دهه اخیر ایران است. یعنی در شرایطی که دولت باید از مردم راًی بگیرد تا توقعات ایشان را برآورده کند،‌ اساساً اکثریت مردم دولتی‌‌ها را به لحاظ دیدگاه و نوع عملکرد قبول ندارند. پس در حالی که دغدغه‌های معیشتی لایه‌های مختلف را درگیر بحران کرده است،‌ فکر و ذکر دولتی‌‌ها معطوف به مسائلی است تا بتوانند انقلابی و ارزشی بودن خود را ثابت کنند! از چنین مجموعه ای می توان توقع کارآمدی و در نتیجه تلاش برای کاهش مشکلات داشت؟‌ پاسخ قطعا «نه» است.

رئیس سابق سازمان نظام مهندسی ادامه داد: شعار سال مقام رهبری «کاهش تورم و رونق تولید» بود. خب! سئوال این است،‌ دولتی که ادعای انقلابی‌گری دارد، در راستای کاهش تورم چه قدم‌هایی برداشته است؟ تقریباً «هیچ»! گره‌های کور معیشتی در شرایطی وضعیت را سخت کرده‌اند که ایران به لحاظ پتانسیل‌های اقتصادی بسیار غنی است. ما دارای نفت،‌ گاز و منابع عظیم معدنی هستیم و از همه مهمتر اینکه یکی از ارزان‌ترین نیروهای کار در جهان را داریم. فقط کافی است،‌ مدیران متخصصی روی کار بیایند و از داشته‌‌ها بهره‌برداری لازم را انجام بدهند.

در حالی که گرانی کمر مردم را شکسته، دولتمردان از قطار پیشرفت و دستاوردهای دولت می‌گویند. گویی که در دنیای دیگری زندگی می‌کنند و به همین دلیل نمی‌دانند باید چاره‌ای برای تورم،‌ بیکاری، بالا رفتن سن ازدواج و ... بیاندیشند

ایدئولوژی نسبت به آب و نان مردم اولویت پیدا کرده

خرم در ادامه با اشاره به ضعف مدیریتی دولت اظهار داشت: وقتی دولتی روی کار است که بیگانه با مدیریت است، ظهور و بروز بحران‌‌ها،‌ به ویژه بحران معیشتی امری اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد. ما با دولتی مواجهیم که دولت مردانِ بیگانه با مدیریت، قول ساخت یک میلیون مسکن در سال می‌دهند و همچنین از ایجاد یک میلیون شغل در سال و حل و فصل چند روزه مشکلات بورس خبر می‌دهند. در واقع کشور با دولتی روبرو است که اساساً هیچ درکی از شرایط و حساب و کتاب ریاضی ندارد. با این توضیح که مورد حمایت گروهی است که این روزها فقر مردم یادشان رفته است و فقط می‌خواهند انقلابی و ارزشی بودن‌شان را به حاکمیت ثابت کنند.

این فعال سیاسی- اقتصادی افزود: قانون نانوشته‌ای در علم اقتصاد «تولید» را الزامی برای توسعه اقتصادی تعریف می کند. این مهم در حالی است که نه تنها فقط در دولت سیزدهم، بلکه در همه دولت‌‌ها نسبت به این امر بی‌توجهی شده است. این روزها مسئولان اقتصادی دولت نه تنها فکری برای ایجاد فرصت تولید برای تولیدکنندگان نمی‌کنند، بلکه با فیلترینگ سفت و سخت همان خرده‌تولیدکنندگان را هم به ورطه تعطیلی کشانده‌اند. اینجاست که ایدئولوژی نسبت به آب و نان مردم اولویت پیدا می‌کند که باید گفت، نشانه ای بارز از جهلِ نظام تصمیم‌گیری و اجرایی کشور است.

دولتی‌‌ها متوجه نیستند در چه موقعیت مهمی قرار دارند

او یادآور شد: درواقع دولتی‌‌ها با اینکه در پایان سال دوم پاستورنشینی قرار دارند، همچنان متوجه نیستند در چه موقعیت و مسئولیت مهمی قرار دارند. بنابراین نمی دانند گره‌های اقصادی به شناخت تواًم با واقع‌بینی شرایط، تشخیص فرصت‌‌ها و تهدیدها و همچنین سواد برنامه‌نویسی و توان اجرایی نیاز دارد. با نگاهی به اظهارنظرها و بررسی تصمیم‌های دولتی‌‌ها فقط می‌توان در انتظار 1404 نشست تا بلکه این دولت برود و دولتی بیاید که حداقل،‌ از بایدها و نبایدهای مدیریتی مطلع باشد.

خرم در پایان گفت: ایران نزدیک به دو دهه است درگیر تنازع هسته‌ای با نظام بین‌الملل است. با این توضیح که به نظر من توافق هسته‌ای، دغدغه ای سیاسی نیست و اقتصادی است، می‌گویم که گروه حاکم بر نظام اجرایی کشور از اساس اعتقادی به تعامل با غرب ندارد و حتی غرب‌ستیزی را برای خود افتخار و نوعی پرستیژ تلقی می‌کند. دولت به قدری در دیپلماسی ناتوان است که حتی نمی‌تواند از ارتباط با کشورهای همسایه هم به نفع اقتصاد بهره ببرد.