صنعت مبلمان، تسلیم جریان غالب رکود و ورشکستگی

صبا رضایی

 صنعت و هنر مبلمان‌سازی از صنایع دیرینه در کشور است که کالای با کیفیت آن با وجود تحریم‌ها و مشکلاتی که ایجاد کرده به بسیاری از کشور‌های دنیا صادر می‌شود.

با این همه کشور‌های همسایه به ویژه ترکیه در این حوزه از ایران پیشی گرفته و سهم بازار‌های جهانی را از آن خود کرده است. از سویی دیگر با وجود کاهش قدرت خرید مردم و قیمت تمام شده بالای مبلمان با کیفیت، بازار‌های داخلی نیز راکد بوده و بسیاری از تولیدکنندگان مبلمان در حال ورشکستگی و یا تعطیلی کسب و کار خود هستند.

تولیدکنندگان معتقدند دولت هیچ توجهی به مشکلات و نیاز‌های آنان نداشته و هیچ حمایتی از تولید در کشور صورت نمی‌گیرد چراکه مشکل اصلی گرانی کالا، افزایش چشمگیر قیمت تمام شده است و دولت هیچ تدبیری در کاهش قیمت مواد اولیه نیندیشیده و تولیدکنندگان را به حال خود رها کرده است.

بی توجهی دولت به صنعت مبلمان

تحریم‌ها صنعت مبلمان را نیز مانند دیگر صنایع تحت تاثیر قرار داده است، اما مشکل اصلی بی‌توجهی دولتمردان به تولید است.

رئیس اتحادیه درودگران و مبلسازان تهران در این باره به اقتصاد ۲۴ گفت: با وجود تحریم و مشکلات و مسائلی که داریم حدود ۵۰۰ میلیون نفر جمعیت در همسایگی ما زندگی می‌کنند که به مبلمان و دکوراسیون داخلی نیاز دارند. ما می‌توانیم این بازار هدف را با توجه به ظرفیت بالا و هنری که در تولید مبلمان کشور به کار می‌رود جذب کنیم. در حال حاضر ترکیه و چین سهم ما را در بازار‌های جهانی کسب کرده‌اند. از سویی دیگر از سوی دولت نیز همکاری‌هایی برای برگزاری نمایشگاه‌های بیشتر در داخل و خارج از کشور مشاهده نمی‌کنیم تا میزان صادرات مبلمان افزایش یابد.

علیرضا عباسی با اشاره به اینکه امنیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور به تولید و صنعت بستگی دارد، بیان کرد: به طور کلی وضعیت تولید در کشور نابسامان است و حال تولید کشور خوب نیست. دولت آنچنان که باید به تولید توجه نکرده است.

وی با اشاره به سه روند تامین، تولید و توزیع در جریان تولید کالا، گفت: اکنون در زمینه تامین مواد اولیه با مشکلات بسیاری مواجه هستیم. ستاد رفع موانع تولید که متشکل از افراد برجسته و نخبگان کشور است، به مشکلات تولید و تامین مواد اولیه چنان که باید اهمیت نداده است.

رئیس اتحادیه درودگران و مبلسازان تهران با اشاره به اینکه ریشه گرانی کالا، مواد اولیه است، بیان کرد: دولت باید از تولیدکنندگان حمایت کرده و مشکلات آن‌ها را در تامین مواد اولیه رفع کند. باید امکانات و تسهیلات مالی مورد نیاز به تولیدکنندگان ارائه شده و در عین حال نظارت شود تا انحصاری صورت نگیرد.

این فعال صنفی در صنعت مبلمان افزود: واردات مواد اولیه باید برای عموم فعالان و تولیدکنندگان مبلمان آزاد شود. به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه و کاهش قدرت خرید مردم، تولیدکنندگان یک به یک درحال تعطیل کردن کارگاه‌های خود هستند، چراکه قیمت تمام شده کالا گران است و شهروندان نمی‌توانند مبلمان مورد علاقه خود را خریداری کنند.

عباسی درباره مشکلات ترخیص کالا از گمرک گفت: گمرک شرایط و ضوابط خاص خود را دارد. دولت باید این ضوابط را تغییر داده و عوارض گمرکی را کاهش دهد. مواد اولیه شامل پارچه‌های مبلمان، فوم و اسفنج، ام دی اف و چوب است که هم از دیگر کشور‌ها وارد شده و هم در داخل کشور تولید می‌شود.

وی افزود: افزایش قیمت‌ها موجب شده قدرت خرید کاهش یابد و کارگاه‌ها تعطیل شوند. هنر و صنعتی که ۱۰ درصد از اشتغال کشور را به خود اختصاص داده است درحال تعطیلی بوده و من احساس خطر می‌کنم. تمام کشور‌های توسعه یافته و در حال توسعه به صنعت اهمیت خاصی می‌دهند. تولیدمبلمان صنعتی زودبازده با ارزش افزوده بالا است. اگر به رفع مشکلات این صنعت توجه نشود آن را از دست می‌دهیم.

رئیس اتحادیه درودگران و مبلسازان تهران با اشاره به اینکه در حال حاضر تولید مبلمان مقرون به صرفه نیست، بیان کرد: فعالان صنعت مبلمان در نمایشگاه‌ها توان خود را نشان می‌دهند و کالا‌های عالی، زیبا و باکیفیتی را ارائه می‌کنند، اما تمامی این فعالان با مشکلات بسیاری در زمینه تولید محصولاتشان مواجه هستند.

عباسی در رابطه با موضوع مالیات بر ارزش افزوده گفت: تمامی مواد اولیه را با ارزش افزوده خریداری می‌کنیم. در صورتی که ارزش افزوده را مشتری باید بپردازد و نه تولیدکننده کالا. از سوی دیگر وزارت اقتصاد و دارایی نسبت به تراکنش مالی مالیات دریافت می‌کند و این حقیقت را در نظر نمی‌گیرد که ممکن است سرمایه تولیدکننده و فعال اقتصادی در همین تراکنش‌های مالی کاهش چشمگیر یافته باشد.

 صادرات سالانه مبلمان کشور تنها   10  میلیون دلار 

تحریم‌های خارجی اگرچه مشکل ساز است، اما تولیدکنندگان معتقدند دولت نیز با عدم حمایت از صنعت مبلمان و گران کردن مواد اولیه، این صنف را به نوعی تحریم کرده است.

مدیرفروش یکی از مجموعه‌های بزرگ مبلمان در کشور در رابطه با آثار منفی تحریم‌ها بر صنعت دکوراسیون داخلی و تولید مبلمان به اقتصاد ۲۴، گفت: تحریم‌ها این صنعت را نیز مانند همه صنایع دیگر کشور تحت تاثیر قرار داده است. البته مشکل فقط تحریم‌های خارجی نیست، تحریم‌های داخلی نیز صنعتگران را در تنگنا گذاشته است.

میلاد جواهری، افزود: از نهاد‌های دولتی به ویژه وزارت صنعت، معدن و تجارت تقاضا داریم در تامین نقدینگی، تامین مواد اولیه و ترخیص مواد اولیه از گمرک به صنعتگران کمک کرده و فرآیند تولید کالا را تسهیل کنند. در این صورت است که می‌توانیم نه تنها ذخیره‌سازی ارزی داشته باشیم بلکه ارزآوری کنیم.

وی با تاکید بر این‌که وزارت نیرو با صنعتگران همکاری نمی‌کند، بیان کرد: تامین انرژی برای صنعتگران به چالش تبدیل شده است. قطعی‌های بی‌برنامه و مکرر برق برای تولیدکنندگان مشکل‌ساز شده است. تولید نیز بدون انرژی بی‌معنا بوده و ابتدایی‌ترین ابزار تولید، انرژی است.

این فعال صنفی صنعت مبلمان در رابطه با مشکلات مرتبط با تامین مواد اولیه گفت: در تامین مواد اولیه چه موادی که از خارج کشور وارد می‌شود و چه ترانزیت مواد اولیه در داخل کشور مشکلات بسیاری وجود دارد.

تولیدکنندگان مبلمان معتقدند دولت هیچ توجهی به مشکلات و نیاز‌های آنان نداشته و هیچ حمایتی از تولید در کشور صورت نمی‌گیرد چراکه مشکل اصلی گرانی کالا، افزایش چشمگیر قیمت تمام شده است و دولت هیچ تدبیری در کاهش قیمت مواد اولیه نیندیشیده و تولیدکنندگان را به حال خود رها کرده است

وی با بیان اینکه تامین نقدینگی نیز از مشکلات جدی تولیدکنندگان مبلمان است، تاکید کرد: وزارت صمت به عنوان متولی تولید با رایزنی با بانک مرکزی می‌تواند به تامین نقدینگی تولیدکنندگان کمک کند. اکنون هند، چین، اندونزی، مالزی و ترکیه به علت حمایت دولت و متولیان دولتی در تولید مبلمان پیشرفت کرده‌اند. این کشور‌ها در سال‌های نه چندان دور حتی رقیب جدی ایران نیز محسوب نمی‌شدند، اما اکنون ما را پشت سر گذاشته‌اند. اگر وزارت صنعت، معدن، تجارت و بانک صنعت و معدن کمک کنند، وام‌های مناسب‌تر با بازپرداخت‌های طولانی‌تر و بهره کمتر به تولیدکنندگان ارائه کنند، تولیدکنندگان می‌توانند رشد کرده و در منطقه با کشور‌های همسایه رقابت کنند.

جواهری گفت: بانک مرکزی در تخصیص ارز با تولیدکنندگان همکاری می‌کند، اما مشکل اصلی کمبود منابع ارزی در کشور است.

وی با اشاره به واردات کالای ارزان‌قیمت چینی گفت: اگر تحریم‌ها لغو شده و مشکل کمبود منابع ارزی نیز رفع شود، حضور برند‌های معتبر دنیا در کشور موجب پیشرفت کیفیت کالا و رقابت سالم می‌شود، اما آنچه در بازار مشاهده می‌شود، کالا‌های ارزان‌قیمت چینی است. در حالی که قیمت تمام شده کالا برای تولیدکنندگان بسیار گران تمام می‌شود و قیمت محصولات ایرانی از کالا‌های چینی گران‌تر است.

این فعال صنفی صنعت مبلمان همچنین در رابطه با مشکلاتی که گمرک در واردات کالا و مواد اولیه ایجاد می‌کند، گفت: گمرک مقصر نیست، مشکل اصلی بر سر تفسیر‌های متفاوت از آیین‌نامه‌هایی است که توسط هیات وزیران تصویب می‌شود. اداره گمرک در هر محدوده‌ای تفسیر متفاوتی از آیین‌نامه‌ها دارد و زمانی که به دیوان عدالت اداری شکایت می‌کنیم، آن‌ها نیز تفسیری متفاوت ارائه می‌کنند.

حفظ کیفیت محصول،  بزرگترین مشکل تولیدکنندگان

با وجود گرانی مواد اولیه و افزایش چشمگیر قیمت تمام شده کالا، تولید کالای با کیفیت ارزان غیرممکن شده و قیمت تمام شده کالای با کیفیت به حدی گران است که مردم قدرت خرید کافی برای آن را ندارند.

مدیرعامل یکی از مجموعه‌های تولیدی مبلمان خانگی به اقتصاد ۲۴ گفت: بزرگترین مشکل ما حفظ کیفیت محصول است. قیمت مواد اولیه به حدی افزایش یافته که تولید کالای باکیفیت مقرون به صرفه نیست. هزینه مواد اولیه مانند چوب و پارچه بر اساس قیمت دلار تعیین می‌شود. حتی محصولات پتروشیمی که شامل اسفنج و فوم است، به محض افزایش قیمت دلار، افزایش می‌یابد. طی ۵ سال گذشته قیمت تمام شده مبلمان برای ما ۸ برابر شده یعنی حدود ۸۰۰ درصد افزایش یافته است.

حسین عبدالملکی، گفت: فروش ما کاهش نیافته، اما برای اینکه فروش کاهش نیابد، حوزه فعالیت و تبلیغاتمان را گسترده‌تر کردیم. با هزینه بیشتری تولید می‌کنیم و علاوه بر هزینه مواد اولیه، هزینه تبلیغات نیز به مخارجمان افزوده شده است.

وی در رابطه با تخصیص ارز نیز گفت: تخصیص ارز برای واردات مواد اولیه نیز به دشواری صورت می‌گیرد. واردات مواد اولیه توسط دلالان انجام می‌شود.