رمزارزها جادوی طلا را باطل کردند

محمد میرزایی

گزارش‌ها  نشان از کاهش جاذبه طلا برای سرمایه‌گذاران خرد دارد و محمد کشتی‌آرای، نایب‌رییس اتحادیه طلا می‌گوید این مهم ناشی از رونق بازار رمزارزهاست.

شورای جهانی طلا در تازه‌ترین گزارش خود از ادامه کاهش چشمگیر خرید سکه و شمش طلا در ایران خبر داده است.

به گزارش روزنامه «توسعه ایرانی»، خرید سکه و شمش طلا در 9 ماهه ابتدایی امسال به کمتر از 17.4 تن رسیده در حالی که در مدت مشابه سال 2018 میزان خرید شمش طلا و سکه در ایران بیش از 45 تن بوده است. در سال‌های 2019 و 2020 میزان خرید سکه و شمش طلا در ایران به ترتیب برابر با 31.1 و 28.2 تن بوده است و همان طور که ذکر شد امسال با 27.6 تن کاهش به 17.4 تن رسیده است.

این در حالی است که در اردیبهشت سال 1397، آمارهای منتشر شده توسط شورای جهانی طلا نشان می‌داد میزان تقاضا برای خرید سکه و شمش طلا در ایران در سه ماهه نخست سال 2018 به 9.3  تن رسیده که بالاترین رقم در سه سال پیش از آن بوده است. کارشناسان معتقدند کاهش ارزش پول ملی ایران و افزایش نگرانی‌ها نسبت به خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریمها سبب افزایش چشمگیر تمایل ایرانیان نسبت به خرید طلا شده بود.

در سال‌های اخیر میزان ارزش ریال در برابر دلار روز به روز کاهش یافته و به سبب تحریم‌ها، اقتصاد ایران دچار مشکلاتی شده است که این دو مورد بر میزان توان و تمایل مردم به خرید سکه و شمش و حتی مصنوعات طلا تاثیرگذار بوده است. همزمان با افت ارزش ریال و آغاز تحریم‌های آمریکا علیه ایران، قیمت سکه نیز در بازارهای داخلی روند صعودی طی کرده و از 1.5 میلیون تومان در ابتدای سال 1397 به بیش از 11.5 میلیون تومان در پاییز 1400 رسیده است.

این در حالی است که بسیاری از مردم به خاطر نجات دارایی‌های ریالی و سرمایه‌های خود که در سایه بحران‌های بازار سرمایه و مسکن روز به روز ارزش خود را از دست می‌دادند، تصمیم گرفتند خرید سکه را جایگزین این بازارها کنند اما از دو سال پیش و با خبر اخذ مالیات از دارندگان سکه، سرمایه‌گذاران این بازار نیز احساس ناامنی کرده‌اند.

جاذبه سرمایه‌گذاری در بازار سکه و طلا از بین رفته است

نایب‌رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران در این باره به «توسعه ایرانی» گفت: در اوایل سال گذشته و با توجه به کاهش سرمایه‌گذاری در سایر بازارها، بسیاری از سرمایه‌‌های خرد کلان به سمت بازار طلاو سکه و حرکت کرد و پس از مدتی اینکه قیمت سکه و طلا، نه تنها افزایش نداشته بلکه در مسیر کاهشی نیز حرکت کرده سبب شده تا سرمایه‌گذاران تغییر رویه دهند.  

در همه دنیا طلا به عنوان ذخیره و پشتوانه پولی شناخته می‌شود و در کنار آن، موارد دیگری مانند تکنولوژی، سرمایه‌های نامشهود جزو پشتوانه‌های هر کشوری محسوب می‌شوند و اخیرا نیز رمزارزها به عنوان سرمایه‌ در بسیاری از کشورها شناخته و مورد قبول واقع شده است

وی با اشاره به اینکه پس‌انداز خانوارها غالبا روی طلا و سکه متمرکز می‌شد، گفت: خطر نبود قدرت خرید برای پس‌انداز برای آینده خانوارها مهم است. محمد کشتی‌آرای اضافه کرد: کاهش قیمت منجر به از دست دادن انگیزه و هیجان سرمایه‌گذاران نسبت به کسب سود ناشی از افزایش قیمت‌ها در این بازار شده است.

این فعال بازار طلا و جواهر افزود: بنابراین با توجه به افزایش نیافتن قیمت‌ها و تثبیت نرخ‌ها در این بازار، انگیزه و جاذبه طلا برای سرمایه‌گذاری از دست رفته و تمایل برای سرمایه‌گذاری در این بازار به شدت کاهش یافته است.

وی اضافه کرد: از سوی دیگر کاهش سطح درآمد عمومی مردم، خرید طلا در اولویت خریدهای سرمایه‌ای خانواده‌ها قرار ندارد و این موارد سبب کاهش تقاضا برای خرید سکه و شمش طلا شده و حبابی که روی قیمت سکه ایجاد شده بود، کاهش یافته است. نایب‌رئیس اتحادیه طلا و جواهر اضافه کرد: در بازار طلا و جواهر شاهد کاهش تقاضا برای خرید و سرمایه‌گذاری روی سکه و شمش طلا هستیم اما در سایر بازارها ممکن است اتفاقات بهتری رخ داده باشد که سبب تمایل سرمایه‌گذاران به حضور در آن بازارها شده است.

کشتی‌آرای گفت: سرمایه‌گذاری و سودگیری در بازار طلا برای مردم و سرمایه‌گذاران از دست رفته است.

این فعال بازار طلا و جواهر درباره کاهش ذخیره‌های خانگی سکه و شمش طلا در کشور و از دست رفتن پس‌انداز طلا در میان خانوارهای ایرانی گفت: سرمایه به سمتی می‌رود که سوددهی داشته باشد؛ زمانی سرمایه‌ها به سمت خرید سکه، شمش و طلای خانگی می‌رفت؛ اما اکنون سرمایه‌ها به سمت خرید خودرو، مسکن، بورس و بانک در حال حرکت است. اصولا خانواده‌ها سرمایه‌های خود را در بازاری سرمایه‌گذاری‌ می‌کنند که سوددهی داشته باشد اما اکنون بازار سکه و طلا فاقد این ویژگی است و این بازار جاذبه خود را برای مردم از دست داده است. اگر خانواده‌ای دارای پول و پس‌انداز باشد ترجیح می‌دهد در بازارهای سودده سرمایه‌گذاری می‌کند. کشتی‌آرای گفت: در بازار سکه و طلا سرمایه‌گذاری کاهش یافته اما مشاهدات موید آن است که مردم همچنان در سایر بازارها مشغول سرمایه‌گذاری هستند.

طلا در 9 ماهه ابتدایی امسال به کمتر از 17.4 تن رسیده در حالی که در 9 ماه ابتدای سال 2018 میزان خرید سکه و شمش طلا در ایران بیش از 45 تن بوده است. در سال‌های 2019 و 2020 این میزان به ترتیب برابر 31.1 و 28.2 تن بوده است و امسال با 27.6 تن کاهش به 17.4 تن رسیده است

روال عادی دادوستدها در بازار طلا در سایه کاهش تقاضا

وی درباره وضعیت فروش سکه و طلا از سوی مردم در سال 1399 و هفت ماهه سال 1400 توضیح داد: در مدت مورد اشاره در بازار طلا تقاضا کاهش یافته اما دادوستدهای معمول طلا و سکه روال معمول خود را طی می‌کند اما شاهد هیجان‌های کاذب سال‌های 1390 و 1398 در خصوص خرید سکه و طلا نیستیم، بنابراین روال عادی در بازار جریان دارد به همین دلیل قیمت طلا و سکه نوسانات اندکی را شاهد است و از حباب نرخ سکه کاسته شده است.

طلا؛ همچنان پشتوانه قوی  اقتصاد کشورهاست

وی در پاسخ به این پرسش که در تمام کشورها، طلا به عنوان یک پشتوانه بسیار قوی اقتصاد ذخیره می‌شود، آیا در اقتصاد ایران نیز طلا همچنان این ویژگی خود را حفظ کرده یا خیر، گفت: در همه دنیا طلا به عنوان ذخیره و پشتوانه پولی شناخته می‌شود و در کنار آن، موارد دیگری مانند تکنولوژی، سرمایه‌های نامشهود جزو پشتوانه‌های هر کشوری محسوب می‌شوند و اخیرا نیز رمزارزها به عنوان سرمایه‌ در بسیاری از کشورها شناخته و مورد قبول واقع شده است. البته اصلِ بودن طلا به عنوان سرمایه و پشتوانه پولی، در همه کشورهای دنیا، اصلی پذیرفته شده است.

نمی‌توان به مردم سرمایه‌گذاری در بازار خاصی را توصیه کرد

وی در پاسخ به این پرسش که با توجه به روند افزایشی حضور رمزارزها در اقتصاد بین‌المللی و سوددهی آن و همچنین ریسک بالای سرمایه‌گذاری در این حوزه آیا مردم در بازار سکه و طلا سرمایه‌گذاری کنند بهتر است یا بازارهای جانبی؛ بیان کرد: نمی‌توان به مردم توصیه کرد زیرا آحاد ملت ایران هرکدام یک اقتصاددان هستند بنابراین اینکه به کسی توصیه کنیم چه کاری انجام دهد و در کدام بازار سرمایه‌گذاری کند،‌ کار بیهوده‌ای محسوب می‌شود زیرا مردم می‌دانند چه کاری باید انجام دهند و به نظر بنده مردم به گفته‌‌های کسی توجه نمی‌کنند و آنچه به نظرشان درست است را انجام می‌دهند. هرکسی در حوزه خود و با توجه به شناختی که از محیط اطراف و وضعیت بازارهای مختلف دارد برای سرمایه‌گذاری تصمیم‌گیری می‌کند.