مقابله با سوءاستفاده از ابزارهای بانکی در حوزه قمار و شرط‌بندی سایبری

معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی اقدامات بانک مرکزی برای مقابله با سوءاستفاده از ابزارهای بانکی و پرداخت در حوزه قمار و شرط‌بندی سایبری را تشریح کرد.

به گزارش «توسعه ایرانی»، «مهران محرمیان»، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی در نشستی خبری گفت: عمل مجرمانه قمار و شرط‌بندی سایبری را نباید رفتاری شخصی و متّکی به افراد مجرم دانست. این عمل مجرمانه بر اساس بررسی‌ها و تحقیقات عمیق و گسترده همکاران من در بانک مرکزی متکی به اکوسیستم پیچیده‌ای است که ارتکاب به آن را برای داوطلبان قمار و شرط‌بندی در فضای سایبری، تسهیل و تسریع کرده است، دقیقاً به همین خاطر نیز از مدت‌ها قبل در بانک مرکزی به این نتیجه رسیدیم که برای مقابله با این پدیده، نیازمند اقداماتی همه‌جانبه در کشور هستیم تا بتوانیم به‌صورت هماهنگ و فرایندی با قمار و شرط‌بندی سایبری مقابله کنیم. وی ادامه داد: ما در بانک مرکزی به‌عنوان مسئول حوزه «خدمات بانکی و پرداخت» در اولین و یکی از مهم‌ترین اقدامات، تلاش کردیم بازیگران اصلی در کسب‌وکار قمار و شرط‌بندی سایبری را شناسایی و دسته‌بندی کنیم. این بازیگران در چهار لایه «استفاده‌کنندگان»، «پشتیبانان شریان‌های مالی»، «پشتیبانان کسب‌وکاری» و «سرشاخه‌ها» دسته‌بندی شده‌اند؛ لایه اول که همان استفاده‌کنندگان هستند و در واقع «قماربازان و اجاره‌دهندگان ابزارهای بانکی و پرداخت» را شامل می‌شوند. «اجاره‌کنندگان کارت و ارائه‌دهندگان غیرمجاز خدمات پرداخت» نیز در لایه شریان‌های مالی قرار می‌گیرند. در لایه پشتیبانان کسب‌وکاری، این «توسعه‌دهندگان تارنماها»، «تبلیغ‌کنندگان» و «گردانندگان تارنماها» هستند که زمینه انجام این عمل مجرمانه را تسهیل می‌کنند تا در نهایت سرشاخه‌ها به‌عنوان ذی‌نفعان اصلی سود ببرند.

وی در تشریح اقدامات انجام‌شده که مستمراً در حال پیگیری است، گفت: رصـد، شناسایی و تحلیـل مستمر شگردهای مورد استفاده در تارنـماهای قمار شرط‌بندی از جمله این اقدامات مبارزه‌ای است که طی آن با روش‌های پرداخت، وجوه لازم برای قمار و شرط‌بندی برخورد می‌شود. در دسته پرداخت‌های ریالی روش‌هایی مانند سوءاستفاده از واسطه‌های نرم‌افزاری برنامک‌های پرداخت، کارت به کارت توسط شخص قمارباز، سوءاستفاده از ابزارهای اینترنتی، سوءاستفاده از ابزارهای بانکداری الکترونیکی و... به‌کار گرفته می‌شوند که بانک مرکزی برای جلوگیری از این سوءاستفاده‌ها روش‌های متناسب را در پیش گرفته است. نکته مهم اینکه با اقدامات بانک مرکزی طی یک سال گذشته، استفاده از سه روش از روش‌های مورد اشاره تقریباً به صفر رسیده و تنها راه باقی‌مانده برای انجام این عمل مجرمانه، سوءاستفاده از روش کارت به کارت است که این مسیر هم با توجه به برنامه‌های ما به‌زودی تا حد بسیار زیادی مسدود خواهد شد.

قماربازان چگونه شناسایی می‌شوند؟

محرمیان اضافه کرد: شناسایی قماربازان از طریق واکاوی هوشمند تبادلات مالی از دیگر اقدامات بانک مرکزی است که طی آن ابتدا قماربازان از طریق مشخصه‌هایی مانند سطح اطمینان حساب مبدأ، سطح اطمینان حساب مقصد و سطح اطمینان تراکنش به‌صورت هوشمند شناسایی می‌شوند. در مرحله دوم قماربازان سایبری بر اساس شاخص‌هایی مانند مجموع مبالغ واریزی به قمارخانه‌ها، تعداد تراکنش‌های واریز به قمارخانه‌ها و تعداد کارت‌های متمایز قمارخانه مقصد واریز وجه سطح‌بندی می‌شوند تا با همکاری مشترک با دادستانی‌کل کشور در خصوص نحوه اقدام در خصوص هر سطح از قماربازان سایبری اقدام شود.

وی گفت: در لایه بعدی با هماهنگی مقامات قضایی در قالب پیامک و... به افراد دارای فعالیت مشکوک به قماربازی سایبری هشدار و اخطار داده می‌شود و تمهیداتی نیز در دست بررسی است تا رفتارهای مجرمانه و مشکوک در نتایج اعتبارسنجی مشتریان مورد استناد قرار بگیرد.

به‌گفته محرمیان «تحلیل شبکه تبادلات مالی مشکوک با هدف شناسایی هوشمند سرشاخه‌های قمار و شرط‌بندی سایبری نیز از دیگر اقدامات بانک مرکزی» است که در قالب آن فهرست سرشاخه‌های قمار و شرط‌بندی سایبری به‌همراه شواهد در چند مرحله برای دادستانی‌کل کشور ارسال می‌شود. یافتن تقاطع سرشاخه‌های قمار و شرط‌بندی سایبری با سرشاخه‌های اخلالگر ارزی که از مصادیق جرائم سازمان‌یافته تلقی می‌شود و همچنین همکاری نزدیک شرکت کاشف و بانک مرکزی با معاونت امور فضای مجازی دادستانی کل کشور و دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه 38 (جرائم امنیت اخلاقی) جهت پیگرد سرشاخه‌ها نیز در همین راستا انجام می‌گیرد.