«در حد نو و مناسب جهیزیه»

مهرنوش حیدری

 گرانی لوازم خانگی و موج تورمی شدید، ذائقه و الگوی مصرف خانوار ایرانی را تغییر داده است حالا گروه شغلی‌ای که سال‌ها با درآمد اندکی روبرو بودند، با رونق کسب و کار در ماه‌های اخیر مواجه شده‎اند چرا که به شکلی محسوس مراجعه برای تعمیر لوازم بادوام در ایران افزایش یافته و گرانی اجناس نو و آکبند، بازاری پررونق را در حاشیه خود شکل داده است: بازار خرید و فروش لوازم دست دوم.

بر اساس گزارش منتشر شده از سوی یکی از سایت‌های خرید و فروش، 30 میلیون قطعه لوازم خانگی دست دوم برای فروش در سایت دیوار گذاشته شده است. سید حمید حسینی پیش‌تر به خبرانلاین گفته است این آمار بدان معناست که 6 میلیون  خانوار لوازم خانگی خود را می‌فروشند و طبیعی است برای این حجم عظیم لوازم خانگی در معرض فروش، خریدار نیز وجود دارد.

بررسی نرخ‌ها در مغازه‌های سمساری و دنیای مجازی نشان‌دهنده اختلاف قیمت قابل توجه میان لوازم خانگی دست دوم و نو در بازار است و این مساله تبدیل به عامل مهمی در میزان تمایل مردم برای خرید وسایل کارکرده و دست دوم شده است.

افزایش روزافزون آگهی «در حد نو و مناسب جهیزیه»

البته به دلیل اینکه تحت‌تاثیر عوامل گوناگون قیمت لوازم خانگی در بازار روز‌به روز نوسانی افزایشی دارد، در یکی دو سال اخیر حتی موارد متعددی از خرید لوازم خانگی دست دوم به عنوان جهیزیه نیز توسط اعضای صنف سمساران مشاهده شده است. این مورد به حضور نوعروسان برای خرید در سمساری‌ها محدود نمی‌شود بلکه برخی برای خرید لوازم دست‌دوم تمیز جستجوهای متعددی در اپلیکشین‌ها، سایت‌ها و صفحات مجازی می‌کنند و در مقابل نیز هر روز بر تعداد آگهی فروش لوازم خانگی با عنوان «در حد نو و مناسب جهیزیه» در این فضا افزوده می‌شود و معمولا صاحبان این وسایل مدعی فروش تمامی وسایل به علت مهاجرت و جابه‌جایی فوری هستند.

در کنار این موارد هستند کسانی که تا سالیان قبل هر از گاهی نسبت به تغییر تمام وسایل و لوازم خانگی برقی خود اقدام می‌کردند، اما تحت‌تاثیر عرضه محدود لوازم خانگی خارجی و توقف واردات این وسایل، برای پاسخ به تمایل خود به سراغ لوازم خانگی دست دوم می‌روند و با هزینه‌ای کمتر از وسایل نو می‌توانند نسبت به خرید وسایل از برندهای خاص و معروف اقدام کنند.

تاثیر شرایط فعلی جامعه بر صنف سمساران

رئیس اتحادیه سمساران و امانت‌فروشان تهران درباره شرایط فعلی این بازار به «توسعه ایرانی» گفت: بیماری کرونا بر همه صنوف تاثیرگذار بوده است و این تاثیر منفی بوده و اعضای صنف ما نیز در این مورد متحمل ضرر و زیان شده‌اند اما شکل فعالیت ما طوری نبود که به سمت ورشکستگی حرکت کنیم و در ماه‌های اخیر با افزایش تقاضا برای خرید هم روبرو شدیم اما سایت‎ها و اپلیکیشن‌ها سبب شده‎اند بسیاری از افراد بی‌واسطه نسبت به فروش اجناس خود اقدام کنند.

وی تصریح کرد: در کنار فعالیت سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها به دلیل کرونا مردم تمایلی به حضور همکاران ما در خانه‌هایشان ندارند و ترجیح می‌دهند فعلا کسی را برای بازدید و خرید لوازم به خانه‌هایشان دعوت نکنند.

عبدالهی فرد گفت: نسبت به سال‌های گذشته درصد قابل‌توجهی از مردم نسبت به خرید لوازم دست دوم تمایل پیدا کرده‌اند زیرا کالاها و لوازم خانگی نو در واقع بسیار گران است و همه افراد جامعه توان خرید این‌گونه وسایل را ندارند بنابراین اقشار متوسط و ضعیف جامعه از نظر اقتصادی نسبت به خرید وسایل دست دوم اقدام می‌کنند.

وی گفت: افزایش تقاضا برای خرید کالاهای دست دوم بسیار مشهود است، اما متاسفانه کالای دست دوم نیز تحت‌تاثیر افزایش نرخ‌ها در بازار لوازم خانگی، گران شده و این‌گونه نیست که فکر کنیم اقشار ضعیف جامعه می‌توانند، لوازم خانگی دست دوم را ارزان تهیه و خریداری کنند.

وی ادامه داد: در بازار لوازم خانگی دست دوم شاهد افزایش خرید 20درصدی این وسایل در شش ماهه سال 1399 نسبت به سال 1400 بودیم و در مجموع در 2-3 سال اخیر میزان خرید این وسایل بین 50-60 درصد بیشتر شده است.

وی اضافه کرد: متقاضی برای لوازم خانگی و ایرانی همیشه وجود دارد به طوری که برخی افراد وضعیت اقتصادی بهتری دارند و نسبت به خرید کالاهای خارجی اقدام می‌کنند و در مقابل برخی نیز به دنبال کالاهای ارزان‌تر هستند تا بتوانند نیازهای خود را برطرف کنند بنابراین نسبت به خرید اجناس ایرانی اقدام می‌کنند.

لوازم برقی در صدر تمایل خرید وسایل دست دوم

عبدالهی فرد گفت: خریداران لوازم خانگی دست دوم بیشتر به دنبال خرید وسایل برقی مانند یخچال، فریزر، تلویزیون و ... هستند زیرا این کالا‌ها در بازار لوازم خانگی نسبت به وسایل چوبی بسیار گران‌تر شده‌اند و خانواده‌ها علیرغم افزایش قیمت وسایل چوبی، راحت‌تر می‌توانند وسایل را به صورت نو خریداری کنند. وسایل برقی به مراتب بسیار گران‌ شده و اکنون شرایط به گونه‌ای شده که اکثریت افراد قادر به خرید این وسایل نیستند بنابراین میزان تقاضا برای خرید این‌گونه لوازم خانگی در صنف ما بیشتر است.

وی با اشاره به این نکته که در سال‌های اخیر لوازم دست‌دوم تمیز حتی برای جهیزیه خریداری می‌شوند، افزود:  به جرات می‌گویم در تا پنج سال قبل این موارد مشاهده نمی‌شد اما در دو سال اخیر شاهد افزایش چنین مواردی هستیم و مردم برای خرید لوازم خانگی دست دوم به عنوان جهیزیه فرزندانشان اقدام می‌کنند.

رئیس اتحادیه سمساران و امانت‌فروشان تهران در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: در سال‌های اخیر لوازم دست‌دوم تمیز حتی برای جهیزیه خریداری می‌شوند. به جرات می‌گویم تا پنج سال قبل این موارد مشاهده نمی‌شد، اما در دو سال اخیر شاهد افزایش فزاینده چنین مواردی هستیم و مردم برای خرید لوازم خانگی دست دوم به عنوان جهیزیه فرزندانشان اقدام می‌کنند

وی در‌‍ پاسخ به این پرسش که آیا خرید این لوازم به دلیل نداشتن کارتن و جعبه مشکل‌ساز نمی‌شود، اضافه کرد: مردم قناعت می‌کنند و برایشان نداشتن جعبه و کارتن اهمیتی ندارد البته به اعتقاد بنده برخی از لوازم به ویژه وسایل صوتی و تصویری باید کارتن داشته باشند زیرا کارتن و جعبه شناسنامه و فاکتور آن کالا محسوب می‌شود اما نداشتن کارتن برای یخچال مشکل‌ساز نیست؛ در ضمن باید توجه داشته باشید حتی کارتن لوازمی مانند یخچال و فریزر و ... با قیمت‌هایی تا محدوده 100 هزار تومان خرید و فروش می‌شود. این خود نشان می‌دهد که تقاضا برای خرید این اقلام وجود دارد.

میزان تطابق قیمت‌ آگهی‌های مجازی با قیمت واقعی لوازم خانگی

رئیس اتحادیه سمساران و امانت‌فروشان تهران درباره میزان تطابق قیمت‌های درج شده در آگهی‌های مجازی نسبت به نرخ واقعی اجناس توضیح داد: معمولا مردم قیمت‌های واقعی روی اجناس خود گذاشته و در دنیای مجازی آگهی فروش منتشر می‌کنند البته گاهی اوقات نیز قیمت‌های بالاتر از ارزش واقعی اجناس مشاهده می‌شود و ممکن است در این پروسه چند خریدار نیز دچار ضرر و زیان شوند و متاسفانه به دلیل اینکه این خریداران ارتباط کاری با اتحادیه ندارند ما قادر به احقاق حقوق تضییع شده خریداران نیستیم.

وی تاکید کرد: نباید بی‌انصافی کرد زیرا معمولا قیمت بسیاری از اجناس واقعی است مگر در موارد جزئی که معدودی از این فرصت سوء‌استفاده می‌کنند.

چگونگی رسیدگی به شکایات در مورد عیوب لوازم خانگی دست دوم

رئیس اتحادیه سمساران و امانت‌فروشان تهران در پاسخ به این سوال که آیا امکان رسیدگی به شکایات خریداران نسبت به عیوب و مشکلات لوازم خانگی دست دوم خریداری شده از سمساری‌های وجود دارد یا خیر؛ بیان کرد: معمولا هفته 4-5 پرونده در اتحادیه تشکیل می‌شود که همکاران ما در کمیته رسیدگی به شکایات و حل اختلاف به این موارد رسیدگی می‌کنند، این موارد خوشبختانه در اتحادیه حل فصل شده و به تعزیرات و مراجع قضایی ارسال نمی‌شود و در اتحادیه نسبت به احقاق حق خریداران اقدام می‌شود.

این شکایت‌ها شامل کالاها و لوازم برقی است و معمولا همکاران ما برای یک ماه این کالاها را گارانتی می‌کنند و مانند کالاهای نو نمی‌توان نسبت به خدمات پس از فروش و ... تعهد داد با این حال در اتحادیه سعی می‌کنیم موارد را حل و فصل کنیم و فروشنده را مجاب می‌کنیم صفر تا صد کالا را تعمیر کرده و تحویل خریدار دهد.