ششمین سالانه تبادل چاپ دستی در نگارخانه لاله برپا شد
یک تبادل هنری دغدغه‌مند
بهروز فایقیان
نمایشگاه آثار منتخب ششمین سالانه تبادل چاپ دستی از 6 تا 24 اردیبهشت ماه 1398 در نگارخانه لاله برپا شده است. سـالانه تـبادل چـاپ دسـتی (کارت پستال) که اکنون شاهد نمایشگاه آثار منتخبین ششمین دوره این رویداد هستیم، از آغاز شکل‌گیری و برنامه‌ریزی تاکنون، بستری برای تجربه و ارائه آثار هنرمندان این عرصه فراهم کرده و در نگارخانه لاله برگزار شده است. این سالانه با هدف تبادل آثار و به اشتراک‌گذاری جدیدترین تجربیات هنرمندان شکل گرفته و در هر دوره بر تعداد مخاطبان آن افزوده شده است. همچنین فرصتی است برای علاقه‌مندان تا با تکنیک‌های مختلف چاپ دستی در یک مجموعه منسجم آشنا شوند. در سالانه تبادل چاپ دستی هنرمندان، نسخه‌های متعدد و همسان از یک اثر را به دبیرخانه سالانه ارسال می‌کنند که بخشی از نسخه‌ها به صورت تصادفی انتخاب و بین شرکت‌کننده‌ها تبادل می‌شود. همچنین بخشی دیگر از نسخه‌ها در نمایشگاه سالانه ارائه خواهد شد.
گسترش دامنه‌های تجربی چاپ دستی
کیوان عسگری، هنرمند و مدرس هنر که دبیری ششمین سـالانه تـبادل چـاپ دسـتی را برعهده دارد در این ارتباط می‌گوید: «در یک دهه اخیر گسترش دامنه‌های تجربی چاپ دستی و تولید تجهیزات تخصصی آن به دست متخصصان داخلی موجب رشد و رونق کارگاه‌های متعدد چاپ دستی و گرایش پر شور هنرمندان نسل جوان به این عرصه شده که دورنمای روشنی از پیشرفت فعالان آن در ایران و عرصه‌های بین‌المللی ترسیم می‌کند».
او در توصیف آنچه در مسیر خلق هنری از طریق مدیوم چاپ‌های دستی رخ می‌دهد نیز نوشته است: «صفحه‌ای که پس از تحمل فشار و به نرمی، با کمک سرپنجه‌های چاپگر از بسی‌تر و قالب طرح و رنگ می‌رهد، مسیری طولانی را پیموده تا سرانجام دری بگشاید بر رونق و شگفتی. در این لحظه، دل و جان چاپگر پر و بالی می‌زند و او را به تکرار و تکرار دوباره طرح تشویق می‌کند؛ تا خیال دیگران نیز در پرتو شور و تجربه منحصر به فرد او وسعت یابد. چاپگر در مسیر این واقعه راه‌های گوناگون و بسیاری را بر اساس بازتاب حالات و بینش فردی و شخصی خود تجربه می‌کند؛ راه‌هایی پر فراز و نشیب و پر آزمون و خطا، تا سرانجام اثرش به منزل مقصود برسد و در مقابل دیدگان ناظران قرار گیرد».
دستاوردهایی برای یک رخداد
ثمیلا امیر ابراهیمی هنرمند نقاش و چاپگر هم در ارتباط با دستاوردهای این رخداد هنری معتقد است: « ششمین نمایشگاه سالانه تبادل چاپ دستی دو تحول و دستاورد بزرگ را نشان می‌دهد. اول اینکه چطور نسل‌های جوان سال به سال بیشتر مجذوب کار چاپ دستی می‌شوند و در هر نمایشگاه تازه واردان جوان‌تری به این نمایشگاه‌ها راه پیدا می‌کنند. دوم اینکه چطور دسترسی به امکانات و وسایل کار، بهتر به یاد‌گیری و کاربرد تکنیک‌ها و شیوه‌های مختلف این فن زیبا کمک کرده است. از طرف دیگر نظم و پیگیری نگارخانه لاله در برگزاری سالانه و منظم این نمایشگاه نیز یکی از عوامل تشویق و پیشبرد این کار است. اما برای من عجیب است که چطور مجموعه داران با خرید این کارهای بسیار متنوع و کم قیمت و گاه هنرمندانه مشارکت چندانی در تشویق و گرم کردن بازار چاپ دستی ندارند. بسیاری از همین چاپگران تازه کار امروز با تشویق به موقع می‌توانند به استادکاران و هنرمندان سطح بالای فردا تبدیل شوند. هرچند ناگفته نباید گذاشت که هنوز ضعف اصلی این نمایشگاه‌ها کمبود ایده‌های جدید تصویری و شخصیت هنری کارهاست. در حالی که برای هنرمند بودن باید ابتدا صاحب ایده و زبان شخصی و طراحی قوی بود و برای چاپگر خوب بودن آشنایی با تکنیک‌های چاپ و اجرا بی‌نقص کارها لازم است و این هر دو تنها در اثر پیگیری و ممارست در کار طراحی و چاپ، و برگزاری نمایشگاه انفرادی چاپ دستی ممکن می‌شود.»
مهرداد ختایی: خانم مینا نوری به خاطر تألیف کتاب‌ها و برگزاری نمایشگاه‌های متعدد چاپ دستی و آقای احمد وکیلی با تعلیم چاپ دستی در آتلیه شخصی خودشان و برگزاری نمایشگاه‌های چاپ دستی، در واقع تأثیر عمده‌ای بر جامعه چاپ دستی ایران داشته‌اند
حرکت چاپ دستی در ایران رو به جلو است
مهرداد ختایی، هنرمند نقاش و چاپگر نیز با اعتقاد به اینکه جایگاه چاپ دستی در هنر معاصر ایران متفاوت از سال‌های پیش است، می‌گوید: با توجه به زمینه ای که از قبل در چاپ دستی وجود داشته، انتظار می‌رفت که تحولات و یا پیشرفت در زمینه چاپ دستی اتفاق افتد. همانطور که می‌دانیم در سال‌های اخیر، چاپ دستی نسبت به دهه 80 پیشرفت خیلی شایانی داشته است. که این پیشرفت و تحولات جدید را مدیون چند مقوله می‌دانم. اول به خاطر دو تن از اساتید چاپ دستی ایران، یعنی خانم مینا نوری به خاطر تألیف کتاب‌ها و برگزاری نمایشگاه‌های متعدد چاپ دستی و آقای احمد وکیلی که ایشان با تعلیم چاپ دستی در آتلیه شخصی خودشان و برگزاری نمایشگاه‌های چاپ دستی، در واقع تأثیر عمده‌ای بر جامعه چاپ دستی ایران داشته‌اند. مقوله دوم مربوط به تجهیز و ارائه تجهیزات چاپ دستی در جامعه هنرهای تجسمی، چه آتلیه‌های شخصی و چه دانشگاه‌ها به واسطه فروشگاه افق که انواع لوازم چاپ دستی، مدیوم‌ها، انواع ورنی‌ها و قلم‌های حکاکی، در اختیار علاقمندان چاپ دستی قرار گرفته است. ما این امکانات را دراختیار نداشتیم و به سختی ابزار چاپ دستی را تهیه و به کار می‌گرفتیم. ولی حالا به این شکل نیست و نمایشگاه‌های بی‌شماری توسط جامعه هنرهای تجسمی در گالری‌ها برگزار می‌شود و کاری به کیفیت خوب و بد آن‌ها ندارم، بلکه تعدد این نمایشگاه‌ها است که نسبت به گذشته خیلی بیشتر شده و این می‌تواند در معرفی چاپ‌دستی و تکنیک‌های آن نقش خیلی عمده‌ای را در بین علاقمندان آن داشته باشد.
دیدگاه تان را بنویسید