انتهایی بر بی‌انتها

بیتا یاری، روزنامه‌نگار

اجرای آواز ایرانی با همراهی ساز، در دو شب متوالی توسط تعدادی از خوانندگان نسل جدید که پیش‌تر نشان داده‌اند با چه قوتی آواز ایرانی را فراگرفته‌اند و در چنته چه دارند، مجالی است تا علاقه‌مندان این هنر ایرانی بتوانند بیشتر از آواز بهره‌مند شوند، برخلاف کنسرت‌های متنوع این روزها که از لحاظ کمیت و کیفیت کمتر در آنها به‌طورجدی به آواز می‌پردازند. این نوع کنسرت‌ها برای خوانندگان این عرصه نیز فرصت جدی‌ای است که صرفاً آواز اجرا کنند بدون این که مجبور باشند سطح سلیقه مخاطب عام را در نظر بگیرند. 

در این وضعیت اجراکنندگان ناچار نمی‌شوند لابه‌لای آوازها به اجرای قطعات ضربی و تصنیف نیز بپردازند. آنها تنها با شنونده جدی علاقه‌مند آواز که بهترین مخاطب آنها محسوب می‌شوند روبرو هستند. درنتیجه می‌توانند صرفاً بر تمام قوت آواز و جواب آواز متمرکزشده و آن را پرتوان ارائه کنند.

فرصت «چند شب سازوآواز» حقیقتاً اندکی مجال تنفس در هوای موسیقی ما است آنهم در این غوغای موسیقی‌های مبتذل و سطحی که به اسم موسیقی ایرانی به خورد مخاطب داده می‌شود. البته که هواداران این موسیقی مبتذل بسیارانند آنهم در مقابل نزدیک به دویست نفر مخاطب موسیقی جدی ایرانی در شهر بزرگی چون تهران که در چنین رویدادی در سالن رودکی گرد هم می‌آیند. 

تا آنجا که حقیقتاً به روح موسیقی ایرانی مربوط می‌شود این موسیقی در شکل حقیقی و اصیل آن همواره فضایی کوچک را می‌طلبد و تعداد کمی مخاطب جدی. بگذریم که در چهار دهه گذشته تلاش‌های زیادی صورت گرفت تا مخاطب این موسیقی افزایش پیدا کند آن هم با شیوه هر چه سطحی‌تر کردن و نزدیک شدن به خواسته مخاطب و تجاری‌سازی آن.

 اما هنوز کسانی هستند که بر شیوه پیش‌ازاین چهل سال پا می‌فشارند و توجه‌شان به مخاطبان جدی است. ازاین‌رو ایجاد چنین برنامه‌هایی نه‌تنها مغتنم بوده بلکه زنده نگهدارنده جریان موسیقی غیر بازاری ایرانی است. پس لازم است برنامه‌ریزان و دست‌اندرکاران این برنامه بیشتر از گذشته به سازوآواز و شیوه ارائه آن در ذیل پروژه چند شب بیندیشند. قالب جدید محتوایی را پس از چند دوره برگزاری یکسان این مجموعه برنامه‌ها برگزینند تا مبادا به دلیل تکرارهای متوالی به یک برنامه یکنواخت یا سطحی و دور از اندیشه فرو کاسته شود. تکرار تهدیدی جدی برای این مجموعه برنامه است که هرچند آواز ایرانی بی‌انتهاست اما گویا انتهایی را به برنامه چند شب تحمیل می‌کند.