دوبیتی‌های نواحی ایران

سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران از روز شنبه دهم آبان ماه با اجرای گروه‌هایی از مناطق مختلف ایران کار خود را در شهر کرمان آغاز شد.

به گزارش «توسعه ایرانی»، سیزدهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی ایران طی ۴ روز متوالی از دهم تا سیزدهم آبان ماه با موضوع «دوبیتی‌خوانی» با اجرای هنرمندانی از مناطق مختلف ایران در کاروانسرای وکیل برگزار می‌شود.

در چهار سال اخیر هر دوره جشنواره موسیقی نواحی با موضوعی خاص برگزار شده که ویژگی مثبت جشنواره محسوب می‌شود. با توجه به کثرت قومی و تنوع موسیقایی در ایران، جشنواره‌ها اگر موضوع نداشته باشند نمی‌توان از آن‌ها انتظار خروجی خاصی داشت. موضوعات جشنواره ازاین‌جهت انتخاب می‌شوند که در بین همه اقوام وجود داشته باشند، درباره علت انتخاب موضوع «دوبیتی‌خوانی» برای این دوره نظر دبیر هنری آن بر این است که ازآنجایی‌که دوبیتی یک‌گونه شعری است که در موسیقی‌های کلامی حضور جدی دارد و این کارکرد کلامی موسیقایی تقریباً در بین همه اقوام مشترک است و با تکنیک‌ها و شیوه‌های مختلفی خوانده و اجرای موسیقایی می‌شود و به‌نوعی دوبیتی‌خوانی وارد حوزه کلام و ادبیات موسیقایی می‌شود؛ بنابراین ازآنجاکه محور جشنواره‌ها عمدتاً بخش سازی بوده است، امسال با موضوع دوبیتی خوانی، محور آوازی موسیقی اقوام را بیشتر مدنظر قرار داده‌اند تا اجراهای آنلاین شنیدنی‌تر برای همگان باشد. تقریباً دوبیتی در همه زبان‌ها، گویش‌ها و لهجه‌های رایج در ایران وجود دارد. دوبیتی‌ها از لحاظ ساختار ادبی، در قالب زبان فارسی بیشتر بر وزن‌های عروضی و در بخش‌های مربوط به اقوام ترک بیشتر بر قالب هجایی استوارند. به‌طور مثال، در اکثر نقاط آذربایجان و مناطق اطراف آن، ابیاتی را داریم که هفت‌هجایی است. دوبیتی‌ها در بخش جنوب و حتی در بین اقوام لُر خصوصاً ممسنی و بویراحمد و حتی تاحدودی بختیاری عمدتاً تکیه بر فایزخوانی و قالب دوبیتی‌های فایز دشتستانی است. در قشقایی‌ها، آسانک و در شاهسون‌ها هم ترینگه را داریم که آنها هم مثل بایاتی در آذربایجان قالب هجایی داشته و گسترۀ وسیعی از فرهنگ و ادبیات و موسیقی را دربرمی‌گیرد. در حوزۀ فارس و کارگان‌های شیرازی، جهرمی، صابوناتی نیز دوبیتی فارسی با لهجه مناطق نامبرده کارکرد پررنگی را دارد.

علاقه‌مندان می‌توانند هر روز اجراها را به‌صورت آنلاین و آفلاین از صفحه اینستاگرام جشنواره موسیقی نواحی، انجمن موسیقی استان کرمان و صفحه جشنواره موسیقی نواحی در سامانه «آپارات» تماشا کنند. افتتاحیه سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران روز شنبه ۱۰ آبان ماه از ساعت ۱۹ در کاروانسرای وکیل با اجرای هنرمندانی از مناطق مختلف ایران به شکل آنلاین برگزار شد. همچنین مراسم اختتامیه روز سه‌شنبه ۱۳ آبان ماه، ساعت ۱۹ در همان مکان برگزار خواهد شد. سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران با دبیری احمد صدری از ۱۰ تا ۱۳ آبان ماه در شهر کرمان برگزار می‌شود و جدول اجراهای آن به این شرح است: