جنجال سانسور ۱۵ دقیقه‌ایِ «آقازاده»

آبان نامجو

اگر این روزها سریالی مثل «آقازاده» با نفراتی چون بهرنگ توفیقی و حامد عنقا، قربانی سانسور می‌شود، حیرت‌انگیز نیست. از جایی به بعد سانسور، موجودیتی ایجابی پیدا می‌کند و کاری ندارد مثلا فیلمی از امیریوسفی پیش رویش است یا آقازاده‌ای تحت حمایت.

سریالی که البته کم‌نقص نیست و گوشه گوشه‌اش نقاط قابل نقد زیادی دارد، مثلا در همین قسمت ششم در جایی «نیما» با پدر از «حاج حسن» می‌گوید، حاج حسنی که ظاهرا قول وزارت را به پدر نیما داده، اما میان این همه اسم، چرا «حسن»؟، این مشت نمونه خروار است و آقازاده در پرداخت و اجرا بیشتر از آن که بر طبق قواعد افشاگری و روشنگری عمل کند، بر مبنای کلیشه‌ها عمل می‌کند و اتفاقا این به مذاق «سانسور» خوش می‌آید.

اما سانسور زیاده‌خواه است، او دائما راه خودش را می‌رود، پس برای چند دیالوگ در میانه‌ی سکانسی عرفی و مذهبی هم تعیین تکلیف می‌کند، با خودت می‌گویی مگر از این امن‌تر هم وجود دارد؟ برای سریالی در ستایش یک مامور امنیتی و در سکانسی که در حرم امام‌رضا(ع) می‌گذرد هم تیغ سانسور می‌بُرد! اینجا مساله چیزی مثل انتقاد جسورانه‌ سیاسی در میان نیست، با این حال ظاهرا چیزی عوض نخواهد شد.

بخشی از دیالوگ‌هایی که در همین قسمت آقازاده سانسور شده، نشان می‌دهد که ماجرا از چه قرار است:

 *آقا شما می‌دونستین خانومِ تو حرم مسلمون نبود؟ (عکس تک دختر مسیحی)

*اختیار هر خونه دست صاحبشه، تو چی کاره‌ای بگی کی بره کی نره، امام رضا، امام همه است

*واسه امام رضا، من و تو مسلمون با ارمنی و کلیمی هیچ توفیری نمی‌کنه، چه بسا محبتشون به اونا بیشتر باشه

*ننشنیدی که اللَّهُمَ‌ أَغْنِنِی‌ بِحَلَالِکَ‌ عَنْ‌ حَرَامِکَ‌، خدایا با حلالت منو بی نیاز از حرام کن؟

این‌ها را بگذارید کنار آن تصمیم متهورانه‌ای که اختیار نمایش خانگی را هم دست صدا و سیما داده و حالا این مجرای باریک دلخوشی را از طبقه‌ی متوسط سریال‌باز گرفته! باز هم تاکید می‌کنم «آقازاده» اندازه‌ی ادعاهایش نیست اما به هر حال سانسور چنین دیالوگ‌هایی و حذف یک ربع از کاری با این محتوای «مورد پذیرش» نگران‌کننده نشان می‌دهد.