استاد رسول‌بخش زنگ‌شاهی جمعه، سوم مردادماه براثر بیماری قلبی و ریوی درگذشت تا موسیقی ایران در سوگ یکی دیگر از بزرگان هنر و فرهنگ خود بنشیند. زنگشاهی در دو سال آخر عمر به علت بیماری دیابت مجبور قطع یکی از پاهای خویش شده بود و حتی در جشنواره موسیقی فجر سال 1396 که از او تقدیر شد با یک پای مصنوعی بر روی سن آمد و همگان را بهت‌زده کرد.

پهلوان رسول بخش زنگشاهی، زاده 1۳۲۰ در آشار مهرستان، درگذشته ۲ مرداد ۱۳۹۹، نوازنده قیچک و هنرمند موسیقی نواحی بلوچستان، از سن ۱۴ سالگی فراگیری ساز قیچک (سرود) را نزد پدرش آغاز کرد و در حدود 65 سال به نوازندگی و آموزش موسیقی در بلوچستان پرداخت. از میان ۲۲ فرزندش، تنها دو پسرش «ندیم» و «سهیل» در حیطه نوازندگی فعالیت می‌کنند. زنگشاهی در کشورهایی مانند  فرانسه، سوئد، بلژیک، آلمان، سوئیس، ایتالیا، پرتغال، کویت و امارات متحده عربی کنسرت‌ برگزار کرده بود و از دانشگاه پاریس دکترای افتخاری گرفته بود. البته این تنها مدارک هنری او نبودند چراکه هرکجا به نوازندگی می‌پرداخت حسن اجرا و ذوقش تنها تحسین‌ را در مخاطبانش برمی‌انگیخت.

او که از دانشگاه پاریس دکترای افتخاری در سال دهه هفتاد شمسی گرفته بود در سال ۱۳۸۲ مدرک دکتری افتخاری نواختن ساز و قیچک را از کشور انگلستان نیز کسب کرد. همچنین استاد زنگشاهی دارای مدرک درجه‌یک هنری از شورای ارزشیابی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود و در هشتمین جشنواره موسیقی نواحی ایران موردتقدیر قرارگرفته و تندیس جشنواره را دریافت داشت. از او در سی و دومین جشنواره موسیقی فجر، به‌عنوان «چهره برتر قیچک ایران» نیز تجلیل شده بود.

این موزیسین فقید چندین سال پیش در مصاحبه‌ای گفته بود: «در سال ۱۹۹۸ میلادی/1377 شمسی در فرانسه حتی پیشنهاد کردند که همراه اعضای خانواده‌ام به فرانسه مهاجرت کنم، اما چون هیچ کجا، ایران نمی‌شود و از طرفی چون فرهنگ ما با کشورهای دیگر متفاوت است، نپذیرفتم. البته زمانی که فرانسوی‌ها این پیشنهاد را به من دادند، هنر در کشور ما ارزش داشت.» این در حالی بود که او تنها بعدازاینکه در دهه آخر عمر از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نشان درجه‌یک هنری دریافت کرد به مبلغ 130هزار تومان مستمری برای او برقرار شد و غیرازآن هیچ حمایت مادی در استان محروم سیستان و بلوچستان بهره‌مند نشده بود و روزگارش را با نوازندگی در این مراسم و آن برنامه می‌گذراند. پهلوان زنگشاهی در برابر این پرسش که چرا فرانسوی‌ها به موسیقی بلوچی توجه نشان می‌دهند گفته بود: «تعدادی از بلوچستانی‌ها به فرانسه مهاجرت کردند و چند بلوچی در سازمان فرهنگ فرانسه کار می‌کنند.

رستم میرلاشاری، خواننده بلوچی نیز که در سوئد کار می‌کند، گروهای موسیقی بلوچی را برای اجرا در این کشور معرفی می‌کند. مردم این کشورها از این نوع موسیقی استقبال می‌کنند و بلیت‌های اجرا را باقیمت بسیار بالایی می‌خرند.»

لازم به توضیح است در بلوچستان طایفه‌های بسیاری زندگی می‌کنند و در دو تا سه طایفه، ساز را به‌صورت ارثی می‌نوازند. اگر کسی از یک طایفه دیگر بخواهد نوازندگی یاد بگیرد فضایی برای آموزش این کار وجود ندارد. استاد پهلوان رسول بخش زنگشاهی، قدیمی‌ترین نوازنده در طایفه زنگشاهی بود. کسانی که استاد را می‌شناختند او را به خانه‌ می‌بردند تا به آن‌ها آموزش دهد، در غیر این صورت فضایی برای این کار وجود نداشت و اکنون خود نیز روی در نقاب خاک کشیده است.

 

کپی شد