بیتا یاری

کسب اجازه برداشت یک میلیارد یورو از صندوق توسعه ملی توسط دولت برای مقابله و مدیریت عوارض ناشی از شیوع ویروس کرونا در کشور از 19 فروردین‌ماه گذشته خبری و پس ‌از آن تا اردیبهشت‌ماه برای خانواده‌های یارانه‌بگیر وام یک‌میلیون تومانی واریز شد. اما از ابتدا قرار بود که این پول صرف مقابله و مدیریت شرایط شود و بسیاری از افراد و کسب‌وکارهای متضرر شده نیز اندکی بهر‌ه‌مند از این پول و سایر منابع دولتی-کشوری تخصیص‌یافته به این بحران شوند. هرچند در این سال‌ها هنرمندان و خصوصاً موزیسین‌ها اغلب حمایتی از جانب دولت در کسب‌وکارشان ندیده‌اند و بیشتر این دولت بوده که محتاج به درآمد هنرمندان شده که اوج آن را در ماجرای دریافت 10 درصد از قیمت بلیت‌فروشی کنسرت‌ها در سال گذشته شاهد بودیم که چگونه دولت خود را علاقه‌مند به کسب منفعت ناعادلانه از درآمد موزیسین‌ها نشان داد و آن را علی‌رغم مخالفت و نارضایتی کلیه جامعه موسیقی به انجام رساند.

اما از ابتدای اسفندماه سال گذشته و هم‌زمان با آغاز شیوع بیماری کووید19 که کسب‌وکارهای حوزه موسیقی از همان ابتدا تعطیل شدند، تا امروز که اغلب هنوز بازگشایی نشده‌اند هیچ حمایتی از دولت ندیده‌اند. تنها بارقه حداقلی امیدشان همان درخواست پرداخت حق بیمه سه‌ماهه‌‌شان بود که آن‌هم به دلیل نبود درآمد ناشی از فشار اقتصادی- معیشتی تعطیلی کسب‌وکارها چنین درخواستی کردند. اما تا هفته گذشته هیچ ترتیب اثر اجرایی به این درخواست داده نشده بود و مشخص نبود چرا اجرایی نشده است. هرچند که دولت آن وعده را در جلسه اسفندماه هیات وزیران مصوب کرده بود ولیکن نظام عریض و طویل اداری ایران تا هفته آخر خردادماه راهکاری برای اجرای آن نیافته بود. دست‌آخر هم که راهکار مشخص شد خبر از فشار مضاعف روحی و مالی به اهالی موسیقی داشت. چراکه اغلب به پرداخت حق بیمه سه‌ماهه گذشته خود مجبور یا ترغیب شده بودند تا طبق وعده در آینده این مبلغ دوباره به آنها بازگردانده شود. آن ‌هم پرداخت حق بیمه همان سه ماهی که در اوج فشار و تنگنای مالی و اقتصادی بر اهالی هنر موسیقی گذشته است را ابتدا بپردازند تا شاید فردا روزی به آن‌ها برگردانده شود.

اگر قرار بود موزیسین‌ها در دوران سخت سه‌ماهه قرنطینه هم حق بیمه را خودشان بپردازند دیگر چه احتیاجی به حمایت دولت برای این مساله داشتند و دیگر چه نیازی بود دولت با اعلام تعهد به تقبل آن، پز حمایتگری بدهد؟

اگر قرار بود موزیسین‌ها در دوران سخت سه‌ماهه قرنطینه هم حق بیمه را خودشان بپردازند دیگر چه احتیاجی به حمایت دولت برای این مساله داشتند و دیگر چه نیازی بود دولت با اعلام تعهد به تقبل آن، پز حمایتگری بدهد؟ مشخص است راهکار تعیین‌شده همانی نیست که با صدای بلند وعده داده شد و در این میان وزارت ارشاد نیز به‌عنوان نماینده دولت در تحقق آن تلاشی درخور نکرده و به‌عنوان نماینده دولت و هنرمندان متضرر صاحب حق، بیشتر منفعت را نصیب سازمان تأمین اجتماعی کرده است.

در راهکار اجرایی برای انجام مصوبه هیات دولت برای پرداخت حق بیمه سه‌ماهه هنرمندان بیمه‌شده از طریق صندوق اعتباری هنر، وزارت ارشاد دارنده صندوق اعتباری هنر، به‌عنوان نماینده دولت در همکاری با سازمان تأمین اجتماعی بود که گویا چنانچه از شواهد اطلاعیه نحوه پرداخت برمی‌آید این است که آن دو سرانجام به این نتیجه رسیدند تا به شکلی این مصوبه دولت اجرا شود که تأمین اجتماعی نیز متضرر نشود. ازآنجایی‌که دولت بدهی هنگفتی به سازمان تأمین اجتماعی دارد و هنوز هیچ‌گونه مبلغی بابت پرداخت حق ‌بیمه‌های وعده داده‌شده آن سه ماه مذکور به تأمین اجتماعی نداده است و ازآنجایی‌که سازمان تأمین اجتماعی نمی‌خواهد بیش از این طلبکار بدهی دولت باشد؛ تا پولی از جانب دولت به‌ حساب آن واریز نشود حق بیمه‌ای برای موزیسین‌ها پرداخت نخواهد کرد. ازاین‌رو عاقبت راهکار این شد: «موزیسین‌ها! فیش پرداخت حق بیمه‌های سه ماه گذشته خود را پرداخت کنید». ضمن آنکه خفتی ضمنی نیز به موزیسین‌ها داده شد. البته شاید بد نباشد واقعیت‌ها را برای هزارمین بار بدانند که هزار وعده آقایان یکی وفا نکرد و در این سازوکار پیچیده دولتی حمایتی از هنرمندان نمی‌شود حتی در ایام کرونا و تعطیلی فعالیت‌های موسیقایی و کنسرت‌ها. بد نیست وزارت ارشاد توضیح دهد که چرا مصوبه دولت به این شکل شیر بی‌یال و دم و اشکم اجرا می‌شود؟ و این‌یک مورد از بازنمود تصمیمات کلان و کشوری است که در وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها، شکل دیگری برای اجرا پیدا می‌کنند.