کاش کلاب‌هاوس سیاست‌زدایی شود

مدرس و مدیر گروه ارتباطات اجتماعی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد گفت: آرزویم این است که کلاب هاوس به سمت فضایی غیرسیاسی برود و آدم‌ها و لیدرهای اتاق‌ها آن را سیاست‌زدایی کنند و به سمت مباحث جدی‌تری مانند فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بروند.

«محمد سلطانی‌فر» در گفتگو با خبرنگار ایلنا، به بررسی دلایل اقبال عمومی نسبت به کلاب‌هاوس به عنوان شبکه اجتماعی جدیدی که مبتنی بر صداست، پرداخت و افزود: در این ۴۲ سال انقدر به سیاست پرداختیم که همه‌مان سیاست‌زده شدیم و خسته هم شدیم چون نتیجه‌ای در بر نداشت. این همه گفتیم و این چپ شد و آن یکی راست و یکی اصول‌گرا و دیگری اصلاح‌طلب و هیچ اتفاقی هم نیفتاد. به نظرم مباحث خیلی عمیق‌تر و جدی‌تری در جامعه داریم که باید به آنها بپردازیم.

سلطانی‌فر با بیان اینکه «کلاب هاوس در خلأ شکل‌گیری گفتمان میان مردم و مسئولان قدرت گرفت؛ خلایی که در طول شاید ۴۰۰-۵۰۰ سال گذشته پدیدار شده است.» یادآور شد: در طول همین چند قرن، شاید هیچ‌گاه شاهد این نبودیم که مسئولان به طور واقعی و مستقیم به حرف مردم گوش کنند و یا وارد چالش‌هایی شوند و در این چالش‌ها مردم بتوانند حرف‌های واقعی و حرف دل‌شان را به مسئولان بزنند. برای همین معتقدم یکی از مهم‌ترین دلایل رشد کلاب‌هاوس در ایران، دیالوگی است که بین مردم و مسئولان و حتی بین خود مردم در آن شکل گرفته و پدیدار شده است.

او ادامه داد: معنایی که از هجوم مخاطبان و کاربران به کلاب‌هاوس درک می‌شود، این است که این خلا گفتمانی، دیالکتیکی و گفتگویی خیلی جدی است و تبدیل به حفره عمیقی شده که هیچ‌کسی به فکر ترمیم و پر کردنش برنیامده است. درحالی‌که کلاب‌هاوس دارد این نقش را ایفا و به صورت زنده این فضا را ایجاد می‌کند که مردم با هم گفتگو کنند، حرف‌های موافق و مخالفان خود را بشنوند و بدون سانسور و بدون ترس و نگرانی از پیامد گفته‌هایشان، بتوانند باهم وارد دیالوگ شوند.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: این خلا بسیار مهم، می‌طلبد که ما به عنوان اساتید دانشگاه و مسئولان به عنوان کسانی که رای مردم را برای انتخابات می‌خواهند، بیایند و مونولوگ‌های از بالا به پایین را در سخنرانی‌هایشان، تبدیل به گفتگویی دو طرفه و نه فقط برای فصل انتخابات که برای همیشه، بکنند.

سلطانی‌فر بسیاری از مشکلاتی که اگر به آنها رسیدگی نشود می‌تواند تبدیل به فاجعه و بحران‌های عدیده‌ای در کشور شود را حاصل خلا ناشی از گفتگو خواند و گفت: بسیاری از دعواهای خانوادگی، خیابانی و حقوقی که بین مردم شکل می‌گیرد به دلیل همین ضعف گفتمانی بین طرفین دعواست که با پدیده‌ای به نام وکیل و قاضی و واسطه‌هایی که تنها منافع و پول خودشان را می‌بینند مواجه می‌شوند و آنها هم چون می‌دانند منافع‌شان در نبود ارتباط بین این دو طرف است سعی می‌کنند این حفره را عمیق‌تر و گودتر کنند و اجازه ندهند که طرفین دعوا بنشینند و باهم رو در رو صحبت کنند.

معاون مطبوعاتی سابق وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه به کارکرد این شبکه اجتماعی در این روزها که نزدیک انتخابات ریاست‌جمهوری هستیم اشاره کرد و گفت: جو حاکم بر کلاب‌هاوس فعلا متاثر از فضای کشور در آستانه انتخابات است؛ در این دوره زمانی، همه چیز در کشور ما مجاز است و می‌بینید چیزهایی که در طول چهار سال اتفاق نمی‌افتد چگونه در این دو ماه، در شبکه‌های اجتماعی، صداوسیما و گفتگوهای عمومی رخ می‌دهد. همین الان صداوسیما شروع کرده به پخش برنامه‌هایی از بحث‌های جناحی و بیان دیدگاه‌های کاندیداهای مختلفی که وارد عرصه انتخابات می‌شوند. اما همه اینها یک فصل دارد و بلافاصله بعد از انتخابات، هم صداوسیما یادش می‌رود چه مسئولیت‌هایی دارد و هم مسئولان که چه قول‌هایی در این گفتگوها داده‌اند؛ همه اینها فراموش می‌شود، تا چهار سال آینده.

کلاب‌هاوس نشان داد مردم تشنه گفتگوی مستقیم هستند

او با اشاره به اینکه «کلاب‌هاوس فضایی را برای گفتگو در دنیا شکل داده اما در ایران این اتفاق خیلی جدی‌تر بروز پیدا کرده است.» گفت: مردم تشنه ما که منتظر گفتگوی مستقیم و حتی بیان دیدگاه‌های خودشان -ولو به اشتباه- بوده‌اند، برای شنیدن و شنیده شدن خیلی مشتاقانه وارد این شبکه اجتماعی شدند. البته من اعتقاد دارم این شور و هیجان تا چند ماه آینده شاید افت کرده و حالتی عادی پیدا کند. چون به ‌هرحال یک پدیده نو و غیر معمول است و بعد از اینکه روتین شد، شاید مثل خیلی چیزهای دیگر برای مردم عادی شود. اما به هرحال دلیل موفقیتش در این دوران، همان خلاء گفتگویی است که اشاره کردم.