وزیر ارتباطات خواستار رفع فیلتر توئیتر شد؛ البته برای مردم!
فیلترینگ و ولع توئیتربازی مقامات
ریحانه جولایی
پرنده سفید رنگ در زمینه آبی این روزها تبدیل به یکی از پرمخاطب‌ترین شبکه‌ها در دنیای مجازی شده است. از توئیتر می‌گویم، شبکه‌ای که تبدیل شده است به مکانی برای دستیابی به اطلاعات و اخبار در لحظه.
با این حال این شبکه پرمخاطب از سال 88 و پس از موضع‌گیری مدیر این شبکه اجتماعی در جریان رخدادهای سال ۸۸ فیلتر شد، اما فیلتر کردن چندان در دسترسی علاقه‌مندان تأثیری نداشت و با کمک وی پی ان‌ها فقط حدود 30 ثانیه کار را برای کاربران به تعویق انداخت.
فیلتر ماندن یا برداشتن فیلترینگ توئیتر تا امروز بارها مورد بحث رسانه‌ها و بعضاً مسئولان قرار گرفته و حتی از وزیر ارتباطات تا دبیر شورای عالی فضای مجازی هم به آن واکنش نشان داده‌اند، اما این موضوع همچنان به نتیجه قطعی نرسیده است.
تصمیم‌گیری درباره فیلتر یا رفع فیلتر یک شبکه اجتماعی یا انواع دیگر اپلیکیشن‌ها در حیطه اختیارات شورای عالی فضای مجازی و کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه است که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در جلسات این شورا حق رأی دارد. محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات سال 97 درباره احتمال رفع فیلتر توئیتر گفته بود: موضوع در مرکز ملی فضای مجازی در حال بررسی است و نیاز به یک تصمیم‌گیری مشترک از طرف سه قوه دارد.
گروهی مخالف برداشتن فیلترینگ توئیتر هستند
چند سال است که وزیر جوان برای رفع فیلتر توئیتر تلاش می‌کند. سال 97 بود که اعلام شد با توجه به افزایش تقاضای عمومی و جامعه رسانه‌ای کشور برای رفع فیلتر توئیتر و فعالیت جوانان و رسانه‌ها در این فضا که تأثیر بین‌المللی بسیار قوی‌تری در جامعه جهانی خواهد داشت، نامه‌ای با تایید و امضای هشت تن از اعضای کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه (شش نفر از اعضای دولت و دو نفر از نمایندگان مجلس) برای دادستان کل کشور مبنی بر طرح این موضوع در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه و رفع فیلتر توئیتر ارسال شده است.
پیش از آن وزیر ارتباطات درباره رفع فیلتر توئیتر گفته بود: بر اساس بررسی‌های ما فیلتر توئیتر در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه در سال ۱۳۸۸ مصوب و به وزارت ارتباطات ابلاغ شده است. در سال ۱۳۹۶ بازپرس شهرستان مشهد گزارش و دستور قضایی به دادستان تهران ارسال و اعلام کرد که در برخی از موارد توئیتر در دسترس است و درخواست دارد که توئیتر مسدود شود.
همان زمان آذری جهرمی تصریح کرده بود که برای بررسی این موضوع باید منتظر دستور و اقدام دادستانی بود. اما پس از این اظهارات، رمضانعلی سبحانی‌فر، رئیس کمیته ارتباطات مجلس درباره تصمیم‌گیری برای رفع فیلتر توئیتر اظهار کرد: مطابق با پاسخ دادستانی، فیلترینگ توئیتر با رأی دادگاه صورت گرفته است و قابل طرح در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه نیست که با توجه به پاسخ دادستانی، درخواست برای رفع فیلتر توئیتر منتفی شده و دیگر قابل طرح نیست. او درباره تصمیم‌گیری‌هایی که در کمیته فیلترینگ اتفاق می‌افتد نیز گفت: موضوعاتی که با کمیته فیلترینگ مطرح می‌شود، با رأی‌گیری اعضا انجام شده و این‌طور نیست که یک نفر در مورد آن اعمال نظر کند. این کارگروه کاملاً به‌صورت دادگاهی منصفانه در مورد موضوعاتی مرتبط با فضای مجازی طرح موضوع کرده و آن را بررسی می‌کند و موضوع درخواست لغو فیلتر توئیتر نیز یکی از موضوعاتی است که برای آنکه مردم بتوانند از این فضای مجازی استفاده کنند، پیشنهاد شد تا در مورد آن رأی‌گیری صورت گیرد.
با این حال تیر او برای رفع فیلتر توئیتر به سنگ خورد. به هر روی آذری جهرمی تلاش می‌کرد که فیلترینگ از توئیتر برداشته شود و به ایرنا گفته بود که موافق برداشتن فیلتر توئیتر است؛ اما در این خصوص دادستانی کل کشور باید درخواست هشت عضو کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه را در دستور کار قرار دهد.
اگر توئیتر بد است برای همه بد باشد!
فیلترینگ توئیتر در حالی 11 ساله شده است که رفتار متناقض و کج دار و مریز مسئولان، در عمل توئیتر را برای مسئولان آزاد و برای مردم ممنوع کرده است. رویه‌ای که صدای اعتراض نسبت به قانون‌شکنی برخی مسئولان را بلند کرده است.
به‌غیراز حسن روحانی، معصومه ابتکار، اسحاق جهانگیری، سعید نمکی، محمدجواد آذری جهرمی، محمود واعظی، سید عباس صالحی، حسام‌الدین آشنا و بسیاری دیگر از سیاستمداران حساب‌های کاربری فعالی در این شبکه ممنوع دارند
سرنوشت توئیتر در ایران مانند کلاف سردرگمی است که هر چه درباره آن بیشتر پرس‌وجو و پیگیری می‌شود، در هم تنیده‌تر می‌شود تا به امروز پاسخی برای این سؤال اساسی که چرا برخی مسئولان کشوری استفاده از توئیتر را برای مردم مناسب ندانسته‌اند و این شبکه فیلتر شده، اما در همین زمان برخی دیگر-و چه‌بسا همه- از مسئولان به‌ویژه مدیران دولتی، پای ثابت توئیتر هستند و حتی با مخاطبان ایرانی خود از طریق توئیتر گفتگو می‌کنند. تناقضی که چهره‌ای نازیبا از قانون‌شکنی برخی مسئولان دولتی در استفاده از ابزار غیرقانونی فیلترشکن را نمایان می‌کند.
هرچه توئیتر بیشتر مورد اقبال دولتمردان و مسئولان کشورمان قرار می‌گیرد و روزبه‌روز بر شمار مسئولان ایرانی که به توئیتر می‌پیوندند افزوده می‌شود، قبح استفاده از ابزارهای دور زدن فیلترینگ بیشتر شکسته شده و این باور تقویت می‌شود که گویی مرزی نامریی برای جدا کردن بخشی از جامعه با بخشی دیگر کشیده‌ایم که در یکسوی آن مسئولان قرار دارند که لابد صلاح کار خویش را می‌دانند و در سوی دیگرش، مردمانی هستند که قدرت تمیز ندارند و باید با قوای قهریه از ایشان مراقبت کرد!
یکی از نکات عجیب که میل شدید سیاستمداران ایرانی را به توئیتر نشان می‌دهد این است که دولتمردان و مسئولان کشور‌های غربی برای انتقال نظرات و دیدگاه‌های خود عموماً و به صورت مداوم از رسانه‌های رسمی جمعی استفاده می‌کنند و تنها بخشی از نظراتشان را در شبکه‌های اجتماعی همچون توئیتر منتشر می‌کنند؛ اما بسیاری از مسئولان کشور در همه سطوح ازجمله مجلس و دولت و شامل شخصیت‌های مختلف سیاسی و فرهنگی از روش‌های غیرقانونی برای ارائه پیام استفاده می‌کنند.
از این روست که این سؤال مهم برای مردم مطرح می‌شود که چرا دولتمردانی که باید مروج اجرای قانون و قانونمندی باشند با استفاده از ابزار غیرقانونی فیلترشکن، خود مظهر قانون‌شکنی می‌شوند؟
برای نمونه نگاهی به حساب‌های کاربری برخی مسئولان کشوری در توئیتر بیندازیم. رئیس‌جمهور اسلامی ایران با2 صفحه رسمی در توئیتر حضور دارد. صفحه فارسی رئیس‌جمهور از ماه آوریل سال 2013میلادی فعال شده و در ماه بعد میلادی نیز توئیتر انگلیسی رئیس‌جمهور راه‌اندازی شده است.
به‌غیراز حسن روحانی، معصومه ابتکار، اسحاق جهانگیری، سعید نمکی، محمدجواد آذری جهرمی، محمود واعظی، سید عباس صالحی، حسام‌الدین آشنا و بسیاری دیگر از سیاستمداران حساب‌های کاربری فعالی در این شبکه ممنوع دارند.
توئیتر رفع فیلتر می‌شود؟
به‌تازگی اما خبرهایی از رفع فیلترینگ توئیتر به درخواست وزیر ارتباطات شنیده می‌شود. آذری جهرمی روز گذشته بار دیگر خواستار رفع فیلتر توئیتر شد و گفت: این موضوع جزو حوزه‌هایی است که مربوط به کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه است، اما تاکنون در دستور کار قرار نگرفته است.
همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد وزیر ارتباطات در دی‌ماه سال گذشته در همین رابطه درباره اینکه بسیاری معتقد به رفع فیلتر توئیتر هستند تا کاربران ایرانی بتوانند در فضای مجازی، نظرات خود را بیان کنند گفته بود که من موافق رفع فیلتر توئیتر هستم.
او همچنین در خصوص اینکه رفع فیلتر چقدر امکان‌پذیر است افزود: در این خصوص دادستانی کل کشور باید درخواست هشت عضو کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه را در دستور کار قرار دهد. اما ما موافق هستیم.
فیلترینگ توئیتر در حالی 11 ساله شده است که رفتار متناقض و کج دار و مریز مسئولان، در عمل توئیتر را برای مسئولان آزاد و برای مردم ممنوع کرده است. رویه‌ای که اعتراض نسبت به قانون‌شکنی برخی مسئولان را در پی داشته است
فیلترینگ راهکار مناسبی نیست
بسیاری از کارشناسان و سیاستمداران بر این باورند که سیاست فیلترینگ در این زمانه نمی‌تواند چندان مؤثر باشد در عصر اطلاعات، برخی از منابع مانند توئیتر، مرجع مهمی برای اخذ اطلاعات محسوب می‌شوند. باید بپذیریم که در عصر ارتباطات زندگی می‌کنیم و بی‌ارتباط با دنیا نیستیم، بنابراین باید کاری کنیم که از عصر تکنولوژی‌های نوین اطلاعاتی دور نمانیم. باید تصمیم بگیریم در برابر معنا و لزوم کاربرد در جمهوری اسلامی چه روشی را در پیش بگیریم. در عصر اطلاعات بازیگر اصلی، فرد در مقابل دستگاه دیجیتال است به‌طوری‌که افراد با در دست داشتن موبایل و ابزارهای هوشمند با دنیا ارتباط برقرار می‌کنند. همچنین مسئولان کشور باید قبول کنند که در چنین عصری با فیلتر کردن نمی‌توان مانع از نفوذ افراد به شبکه‌ها شد. توئیتر نیز بخشی از این فضای زندگی امروزه است که نمی‌توان با فیلتر کردن، منع استفاده عمومی از آن را در پیش گرفت.
باید سیاستی اتخاذ شود که افراد در حوزه فرهنگی و سیاسی هم‌تراز با دنیای بین‌الملل فعال باشند و بتوانند به‌راحتی نقد و انتقادات خود را مطرح کرده و به‌جای تخریب و تندروی، به‌عنوان یک مبلغ برای کشور خود عمل کند. همه این‌ها در حالی است که می‌دانیم این روزها فضای مجازی بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی مردم جهان شده و این قاعده در کشورمان نیز حاکم است. فضایی که اگرچه تهدیدهای آن قابل‌چشم‌پوشی نیست اما کیست که نداند تأثیری بسزا در بالا بردن کیفیت زندگی مردم داشته و دارد و ظرفیت‌های مثبت فراوانش، مانع از ندید گرفتنش می‌شود.
دیدگاه تان را بنویسید