وضعیت شکننده تهران؛ پیک بیماری در خوزستان

ریحانه جولایی

بیش از دو ماه است که پای کرونا به ایران بازشده و قربانی می‌گیرد و حالا شرایط انگار کمی برای مردم و مسئولان عادی شده است. پس از کش‌و‌قوس‌های فراوان چند روزی می‌شود که درهای مساجد در 132 شهر با وضعیت سفید به روی مردم باز شد. همچنین محمد نوروزپور،‌ مدیرکل بقاع متبرکه و اماکن مذهبی سازمان اوقاف و امور خیریه،‌ از ابلاغ دستور بازگشایی یک‌هزار و 108 امامزاده در این 132 شهرستان خبر داد و گفت: «دستورالعمل بازگشایی بقاع متبرکه 132 شهرستانی که ستاد ملی مبارزه با کرونا وضعیت آن را سفید و کم‌خطر اعلام کرده بود، از سوی سازمان اوقاف و امور خیریه ابلاغ‌شده است.» از سوی دیگر وزارت بهداشت در آخرین آمار رسمی خود اعلام کرد از سه‌شنبه (16 اردیبهشت) تا چهارشنبه (17 اردیبهشت) 78 نفر به علت کرونا جان‌باخته‌اند و یک هزار و 680 مورد ابتلای جدید شناسایی‌شده است. کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت مجموع آمار رسمی مبتلایان کرونا در ایران را 101 هزار و 650 نفر و تعداد کل جان‌باختگان را نیز 6‌هزار و 418 نفر برآورد کرد. همچنین بیش از 81هزار نفر پس از ابتلا به کووید-19 بهبودیافته‌اند.

با اینکه گفته می‌شود شرایط در برخی مناطق و استان‌ها سفید اعلام ‌شده است اما جهانپور به روند افزایش مبتلایان در 15 استان کشور اشاره کرد و گفت: روند صعودی تدریجی را در روزهای اخیر شاهد بودیم. باید به آمار روزهای دیگر توجه کنیم. بخشی از آن به‌دلیل بیماریابی فعال‌تر است ولی اگر به‌دلیل دیگر باشد، محدودیت‌ها در آن استان‌ها بیشتر خواهد شد.

گزارش‌ها می‌گویند در استان خوزستان وضعیت متفاوت است. احتمالاً پیک دیرتر شروع‌شده و دیرتر عبور کند. همچنین ایرج حریرچی، معاون وزیر بهداشت بیشترین سیر صعودی کرونا در کشور را مربوط به استان خوزستان دانست و گفت: طبق اعلام مسئولان دانشگاه علوم پزشکی این استان، افزایش بیماریابی و رعایت نکردن فاصله‌گذاری اجتماعی ازجمله دلایل این سیر صعودی بوده است.

نگرانی از افزایش آمار بیماران کرونایی در خوزستان

با توجه به گفته‌های این دو مسئول، غلامرضا شریعتی‌، استاندار خوزستان نیز از سرعت ‌بالای ‌شیوع کرونا در اهواز ابراز نگرانی کرد و گفت: مردم این شهر بی‌مبالات شده‌اند و نسبت به هفته‌های اول کمتر رعایت می‌کنند. او همچنین با اشاره به اینکه تا 15 فروردین در خوزستان تعداد بسیار کمی به کرونا مبتلا شدند، خاطرنشان کرد: اما پس از آغاز طرح فاصله‌گذاری هوشمند به‌خصوص در 10 روز گذشته با معضل بی‌تفاوتی مردم و حضور ویروس در جامعه مواجه شدیم و تعداد مبتلایان به کرونا افزایش پیدا کرد. خوزستان از مراکز اصلی اقتصاد کشور است و نباید فعالیت‌های اقتصادی این استان متوقف شود اما اگر روند افزایش ابتلا به کرونا ادامه یابد، مجبوریم دوباره محدودیت‌های جدی را در برخی شهرهای قرمز اعمال کنیم. از سوی دیگر مهدیه توکلی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی دزفول، با بیان اینکه تعداد افراد مبتلا به کرونا همچنان در این شهرستان در حال افزایش است، گفت: «افزایش بیماران مبتلا به کرونا موجب فرسایش کادر درمان، پزشکان و پرستاران بیمارستان‌ها شده است». معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی دزفول از مردم به‌دلیل عدم رعایت فاصله‌گذاری هوشمند پس از بازگشایی‌ ادارات و اصناف گلایه کرد و گفت: «درحالی‌که شرایط در بیمارستان بزرگ دزفول عادی نیست برخی افراد در سطح شهر پروتکل‌های بهداشتی را رعایت نمی‌کنند که این امر موجب بالا رفتن آمار مبتلایان شده است.» توکلی با بیان اینکه پوشیدن لباس مخصوص کادر درمانی در هوای گرم و با زبان روزه بسیار دشوار است، از مردم خواست از دیدوبازدیدها کم کنند تا افراد دیگر و کادر پزشکی تاوان بی‌احتیاطی آن‌ها را ندهند.

از سوی دیگر رضا نجاتی، سخنگوی ستاد مدیریت کرونا در خوزستان هم مانند سایر مسئولین هشدار داده است اگر شرایط مثل قبل نشود و آمار ابتلا همچنان سیر صعودی داشته باشد شرایط به حالت تعطیلی درمی‌آید. او گفته است اینکه خوزستان یکی از مناطق اقتصادی کشور به‌حساب می‌آید بر کسی پوشیده نیست اما این‌گونه نیست که خوزستان فدای اقتصاد کشور شود؛ یقیناً معیشت مردم برای ما مهم است اما سلامت مردم اولویت دارد.

افزایش ناگهانی نشان از شناسایی به‌موقع است

از سوی دیگر برخی از پزشکان و مسئولان این حوزه روی دیگر سکه را نگاه می‌کنند و می‌گویند افزایش ناگهانی و انفجاری بیماران کرونایی به دلیل شناسایی به‌موقع بیماران است. سرپرست مرکز بهداشت خوزستان از این خبر داده که رقم‌های اعلام‌شده بسیار خوب است زیرا بیماران قبل از اینکه بدحال شوند، شناسایی‌شده‌اند و شناسایی زودهنگام و قرنطینه و درمان به‌موقع این بیماران، از آلوده شدن افراد دیگر و مراجعه به بیمارستان جلوگیری می‌کند.

البته سیدمحمد علوی به این اشاره‌ کرده است که بیمار سرپایی نمودی از بیمار بستری خواهد بود زیرا ممکن است همین بیمار سرپایی، دو روز بعد نیاز به بستری داشته باشد. همچنین در اپیدمی، کنترل مرگ‌ومیر مهم‌ترین موضوع است. به گفته او اکنون در آلمان و کره جنوبی تعداد بیماران بسیار زیاد است اما مرگ‌ومیر این کشورها کم است و  جزو کشورهای موفق در مدیریت بیماری محسوب می‌شوند.

علیرضا زالی: شرایط استان تهران در زمینه بیماری کرونا شکننده و بی‌ثبات است و هرگونه بی‌احتیاطی و تقلیل ملاحظات بهداشتی می‌تواند موجب شکل جدیدی از بروز بیماری در استان تهران شود

او افزود: ممکن است کشوری تعداد بیشتری بیمار داشته باشد؛ بالاخره بیماران بهبود می‌یابند، اما شاخص مهم، میزان مرگ‌ومیر است. ایران از نظر موارد بیماری دهمین کشور، از نظر مرگ‌ومیر نهمین کشور، از نظر بهبود پنجمین کشور اما ازنظر بیماریابی و نمونه‌گیری شصت و پنجمین کشور است و این مسئله، اهمیت نمونه‌برداری را نشان می‌دهد.

گرمای هوا هم کرونا را شکست نداد

از موضوع شیوع کرونا در خوزستان و احتمال بازگشت تعطیلی اصناف این استان که بگذریم، در روزهای ابتدای اپیدمی کرونا یکی از موضوعات مهم تأثیر دما بر بقای این ویروس عجیب بود. بسیاری معتقد بودند ویروس کرونا در دمای سرد می‌تواند باقی بماند اما گرما دشمن آن است. گروهی دیگر می‌گفتند این بیماری تابستان از استان‌های جنوبی رخت می‌بندد اما حالا، با گرم شدن هوا نه‌تنها کرونا در استان‌های جنوبی تمام نشده بلکه شدت هم گرفته است.

نجاتی هم بی‌تأثیر بودن گرمای هوا در خوزستان را در شکست کرونا تصدیق کرد و گفت: «تصور غلط این بود که گرما بر فعالیت ویروس کرونا اثر می‌گذارد اما این ویروس همچنان وجود دارد و حتی وحشی‌تر شده و گرما نیز اثری بر فعالیت آن نگذاشته است.» البته او از بی‌توجهی مردم و ساده‌انگاری آن‌ها هم گلایه کرده و بخشی از بالا رفتن آمارها را به خاطر عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی می‌داند.

عدم رعایت پروتکل‌ها شرایط تهران را شکننده کرده

اما تهران هم شرایط خوبی ندارند. هرچند این روزها شاهد بیرون آمدن‌های بی‌دلیل و غیرضروری شهروندان یا تجمع‌های چند نفره در پارک‌ها و مراکز خرید هستیم و از همه می‌شنویم که باید به این شرایط خو بگیریم و کرونا به این زودی‌ها نمی‌رود، اما عمل به پروتکل‌های بهداشتی هم نقش مهمی در بازگشت دوباره سلامت به کشور دارد.

این روزها همین بی‌خیالی و ساده نگاه کردن به ویروسی که تمام دنیا را با بحران مواجه کرده است باعث شده تا مسئولان و کادر پزشکی واکنش‌های زیادی نشان دهند. روزی نیست که کسی از احتمال شیوع دوباره و بالا رفتن آمار ابتلا در تهران صحبت نکند و ایرج حریرچی هم ‌بارها تکرار کرده است که اگر مردم مقید به رعایت اصول بهداشتی و پیشگیرانه نباشند این بیماری تهران و سایر شهرهای بزرگ ایران را وارد پیک دوم، سوم و چندم خواهد کرد. روز گذشته هم علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با بیماری کرونا در کلان‌شهر تهران از شکننده بودن وضعیت تهران گفته بود.

 وضعیت در تهران نیز چندان عادی به نظر نمی‌رسد و زالی از نزدیک شدن آمار ابتلا به کووید-19 در تهران به حالت کفه‌ای خبر داد و گفت: البته هنوز تعداد قابل‌توجهی بیمار در بخش‌های عادی و ویژه بستری هستند. همچنین تعداد مراجعان هم در بخش درمان و هم بهداشت، عدد قابل‌توجهی در روز را نشان می‌دهد و هنوز در تهران شرایط متفاوت‌تر از استان‌های دیگر است. به گفته او، تهران همچنان در تب‌وتاب اپیدمی است و ممکن است شرایط متفاوتی در روزهای آینده در استان حاکم شود.

  او انتقاداتی در رابطه با پروتکل‌های بهداشتی برخی ادارات و مکان‌های عمومی هم مطرح کرد مبنی بر اینکه پروتکل‌هایی که برای این مراکز صادرشده در تناسب با شرایط جمعیت حاضر در آن‌ها نیست، به همین منظور باید پروتکل‌ها سختگیرانه تر شده و تغییر یابد، همچنین به گفته او باید در فرایند نوبت‌دهی مراجعین دستورالعمل‌های جدید تدوین شود.

زالی با اشاره به ثبت حدود ۴۵۰ هزار شغل در مجموعه استان تهران برای تعهد به پروتکل‌ها، یادآور شد: طبیعتاً با توجه به گستره جغرافیایی استان تهران این بالاترین میزان در کشور است و این وضعیت با بسیاری از استان‌ها نیز قابلیت قیاس ندارد، اما به دلیل اهمیت بالا بودن تراکم جمعیتی در استان تهران جدی گرفتن پروتکل‌ها توسط صاحبان مشاغل ضروری است. او با اشاره به معدل حدود ۶۲ درصدی رعایت پروتکل‌های بهداشتی در تهران، گفت: این درحالی‌که است که متوسط کشوری بین ۸۰ تا ۸۵ درصد بوده است، بنابراین باید حتماً با اصناف نشستی در این زمینه انجام شود.

رضا نجاتی، سخنگوی ستاد مدیریت کرونا در خوزستان هشدار داده است اگر شرایط مثل قبل نشود و آمار ابتلا همچنان سیر صعودی داشته باشد مراکز به حالت تعطیل درمی‌آید

فرمانده ستاد مقابله با بیماری کرونا در کلان‌شهر تهران خاطرنشان کرد از روز سه‌شنبه با اقدامات معاونت‌های بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران برنامه‌های نظارتی دوره‌ای افزایش‌یافته و تیم‌های بیشتری در این مورد نظارت می‌کنند، البته ضرورتاً عدم اجرای پروتکل‌های بهداشتی به معنای نافرمانی نیست بلکه در برخی موارد احتیاج به آموزش بیشتر وجود دارد.

زالی ادامه داد: پیش‌بینی می‌شود تا اواسط هفته آینده وضعیت تهران در زمینه اجرا و عملیاتی شدن پروتکل‌های بهداشتی حداقل در مورد اصناف و مشاغل بسیار مطلوب‌تر شود.

او درباره وضعیت بیماری کرونا در استان تهران گفت: آمارها تفاوت قابل‌توجهی را نسبت به‌روزهای گذشته نشان نمی‌دهد و همان‌طور که قبلاً گفتیم شرایط استان تهران در زمینه بیماری کرونا شکننده و بی‌ثبات است و هرگونه بی‌احتیاطی و تقلیل ملاحظات بهداشتی می‌تواند موجب شکل جدیدی از بروز بیماری در استان تهران شود.

 در پایان اما لازم است بار دیگر تأکید کرد که مردم باید موضوع کرونا را جدی بگیرند، این بیماری کاملاً جدی است و هرگونه اشتباه دراین‌باره می‌تواند مخاطره‌آمیز و خطرناک باشد. این موضوع که به‌احتمال‌زیاد کرونا به این زودی از کشور و جهان بیرون نرود حقیقتی غیرقابل‌انکار است اما رعایت نکات بهداشتی در بیرون خانه و اجتماع به‌شدت لازم است. فراموش نکنیم استفاده از ماسک و دستکش و رعایت فاصله اجتماعی می‌تواند نقش بسزایی در مهار این بیماری ایفا کند.