میان واشنگتن- تهران جریان دارد؛
سرگیجه‌های جنگ و مذاکره
در تعطیلات نوروز تنش‌های لفظی میان ایران و آمریکا بر سر مذاکره و جنگ ابعاد گسترده‌تری یافت. رئیس‌جمهوری آمریکا ضمن تهدید مکرر ایران به عملیات نظامی در صورت عدم توافق بر سر مسائل هستهای و دیگر شروط مطروحه؛ بر ضرورت مذاکره و تمایلش بر دستیابی به راه‌حل غیرنظامی تأکید کرد. مقامات ایران نیز متقابلا به تهدیدات ترامپ پیام‌های تهدیدآمیز و درعین‌حال سیگنال‌های اعلام آمادگی برای مذاکره ارسال کردند؛ اما اینکه پیام‌های میان تهران و واشنگتن متفاوت و شاید هم متناقض به نظر می‌رسند، ظاهرا به این دلیل است که طرفین خود را هم برای مذاکره و هم برای رویارویی آماده کرده‌اند.
شورای آتلانتیک در گزارشی درباره وضعیت رابطه میان ایران و ایالات متحده می‌نویسد: دونالد ترامپ عاشق نامه است. ما این را از دوره اول ریاست جمهوری او می‌دانیم، زمانی که او در طول ۱۶ ماه ۲۷ نامه با کیم جونگ اون، رهبر جمهوری کره شمالی رد و بدل کرد و نامه ای به یاد ماندنی به رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه نوشت.
او در دوره دوم ریاست جمهوری خود به رهبر ایران نامه نوشته است. در اوایل ماه مارس، یک دیپلمات بلندپایه اماراتی نامه ای از ترامپ به رهبر ایران تحویل داد. ایران اکنون پاسخ نامه را از طریق میانجی ترجیحی خود، یعنی سلطان‌نشین عمان، ارسال کرده است.
نویسنده این مطلب در ادامه به نقل از یک منبع آگاه ادعا می کند که پاسخ ایران مفصل است و در را برای مذاکره باز می‌گذارد. این منبع ادعا کرده که علاوه بر پاسخ رسمی، ایرانی ها از کانال های چندگانه، از جمله کانال های تجاری خصوصی، برای ارسال سیگنال به ترامپ و تیمش استفاده کرده اند.
رئیس‌جمهور آمریکا، پس از ارسال پاسخ ایران به نامه‌اش، به خبرنگاران گفته است که فکر میکند «ایران مذاکرات مستقیم می‌خواهد» و تاکید کرده است که نمی‌خواهد ایران احساس نگرانی کند.
دونالد ترامپ، که در هواپیمای رئیس‌جمهور به خبرنگاران پاسخ می‌داد گفت مذاکرات مستقیم را ترجیح می‌دهد.»
او گفت: «به نظرم بهتر است مذاکرات مستقیم داشته باشیم. سریعتر انجام می‌شود و شما طرف مقابل را خیلی بهتر از این می‌فهمید که بخواهید از طریق واسطه‌ها مذاکره کنید.»
ترامپ درباره چگونگی مذاکره گفت: «آنها می‌خواستند از میانجی استفاده کنند، فکر نمی‌کنم دیگر ضرورتا این طور باشد.»
او ادعا کرد: «به نظرم آنها نگران هستند، احساس می‌کنند آسیب‌پذیر هستند و من نمی‌خواهم چنین احساسی داشته باشند.»
خبرنگاران از ترامپ خواستند که توضیحی درباره پاسخ ایران به نامه‌اش بدهد اما او حاضر نشد جزئیات آن را فاش کند و گفت: «نامه‌ها را فراموش کنید. فکر می‌کنم مذاکره مستقیم می‌خواهند.»
وزیر خارجه ایران، نیز هفته گذشته اعلام کرد که پاسخ ایران به نامه ترامپ خطاب به آیت‌الله علی خامنه‌ای از طریق عمان به دولت آمریکا رسیده است.
عباس عراقچی، توضیح داد: «در این پاسخ رسمی، دیدگاه‌های ما درباره وضعیت کنونی و محتوای نامه آقای ترامپ به طور کامل تشریح شده و به اطلاع طرف مقابل رسانده شده است.»
در همین راستا، و در بحبوحه تهدید به علمیات نظامی علیه ایران، وال استریت ژورنال نیز در گزارشی اعلام کرد که دولت ترامپ و مقامات آمریکایی به دنبال برگزاری مذاکرات هستهای مستقیم با ایران هستند.
بنابراین گزارش، اگر ایران موافقت کند که وارد گفتوگو شود، این مذاکرات اولین مذاکرات مستقیم و مداوم بین دو کشور از زمانی خواهد بود که کاخ سفید در سال ۲۰۱۸ از توافق هستهای قبلی خارج شد.
بنا به گفته مقامات آمریکایی، کاخ سفید درصدد اعمال فشار برای پیشبرد مذاکرات به صورت دوجانبه و مستقیم است.
وزیر خارجه آمریکا نیز ضمن تهدید ضمنی ایران، گفت: هیچ کشوری در جهان نیست که از احتمال دستیابی ایران به توانایی ساخت سلاح هستهای خوشحال باشد. برخی کشورها موضع‌گیری شدیدتری دارند و برخی دیگر نه.
استیون ویتکاف، در شبکه ایکس و در پاسخ به پست عباس عراقچی مبنی بر تأکید بر تعامل دیپلماتیک، نوشت: «عالی». او پس از مدت کوتاهی پیامش را حذف کرد اما تا همین‌جا هم بعضی از ناظران آن را «مستقیم‌ترین» حالت مذاکره غیرمستقیم دو کشور توصیف کرده‌اند که در پی نامه‌نگاری واشنگتن و تهران تاکنون برقرار شده است
به گفته وی، دونالد ترامپ به جدیت به‌دنبال روشن‌شدن سرنوشت این مسئله است؛ دستیابی ایران به سلاح هسته ای در دوره ریاست‌جمهوری او رخ نخواهد داد.
«مستقیم‌ترین» حالت مذاکره غیرمستقیم دو کشور!
ازسوی دیگر، پاسخ نماینده ترامپ به توییت وزیرخارجه کشورمان که تعهد ایران در برجام مبنی بر دست نیافتن به سلاح هستهای را یادآوری کرد، واکنش‌برانگیز شده است. استیون ویتکاف، در شبکه ایکس و در پاسخ به پست عباس عراقچی، نوشته بود: «عالی». او پس از مدت کوتاهی پیامش را حذف کرد اما تا همین‌جا هم بعضی از ناظران آن را «مستقیم‌ترین» حالت مذاکره غیرمستقیم دو کشور توصیف کرده‌اند که در پی نامه‌نگاری واشنگتن و تهران تاکنون برقرار شده است.
عراقچی ۱۲ فروردین، اول آوریل و در شرایطی که تنش بالا گرفته و تهدیدهای نظامی ترامپ صریح‌تر شده است، در سلسله توییتی نوشت: «تعامل دیپلماتیک در گذشته کارایی خود را نشان داده و هنوز هم می‌تواند کارساز باشد. اما، باید برای همه روشن شود که اصولاً چیزی به نام «گزینه نظامی» وجود ندارد، چه رسد به راه‌حل نظامی.»
پاسخ تحسین‌آمیز نماینده ترامپ به توییت‌های عباس عراقچی و پاک کردن آن در فاصله‌ای کوتاه، موجی از احساسات متضاد را در میان گروه‌های مخالف و موافق مذاکره یا درگیری نظامی دو طرف برانگیخت و به نظر می‌رسد پیام‌های مکمل و دنباله‌دار بخشی از استراتژی دو طرف در مواجهه با یکدیگر باشد، خواه در دیپلماسی غیرمستقیم و خواه در درگیری مستقیم.
دونالد ترامپ در جدیدترین خط و نشان‌های مستقیم خود گفت که اگر ایران در مورد هستهای با آمریکا توافق نکند، «بمباران می‌شود.»
علی لاریجانی، مشاور رهبر انقلاب پیش از توییت عباس عراقچی و در۱۱ فروردین در پاسخ به این تهدید در تلویزیون ایران تصریح کرد: «ترامپ بااستعداد است و هزینه تهدیدهایش را محاسبه میکند؛ اگر آمریکا حمله کند، ایران چاره‌ای جز ساختن بمب هستهای ندارد.»
بسیاری سخنان لاریجانی را متضاد با فتوای رهبری مبنی بر حرمت بمب هستهای تعبیر کردند که تا پیش از آن از تهران مخابره می‌شد، هر چند بعضی هم آن را پیامی متفاوت اما در راستای دیپلماسی «غیرمستقیم» کنونی میان دو کشور طبقه‌بندی کردند.
ترامپ بلوف می‌زند و قمار میکند
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دوازدهم نیز در ارتباط با تهدید ترامپ گفت: ترامپ چگونه به خودش این جسارت و این اجازه را می‌دهد که بیاید و عنوان کند که یا توافق و یا جنگ. قطعا ما اگر لازم باشد می‌جنگیم و در جنگ با آمریکا ما خسارت نمی‌بینیم بلکه آنکه خسارت خواهد دید، آمریکا و رژیم صهیونیستی و متحدانش در حوزه خلیج فارس هستند که باید بروند در صحرای مصر چادر بزنند. بنابراین من می‌خواهم بگویم اینها باید متوجه باشند و باید مانع این گستاخی شوند.
عراقچی ۱۲ فروردین و در شرایطی که تنش بالا گرفته و تهدیدهای نظامی ترامپ صریح‌تر شده است، در سلسله توییتی نوشت: «تعامل دیپلماتیک در گذشته کارایی خود را نشان داده و هنوز هم می‌تواند کارساز باشد. اما، باید برای همه روشن شود که اصولاً چیزی به نام «گزینه نظامی» وجود ندارد، چه رسد به راه‌حل نظامی.»
ابوالفضل ظهره‌وند در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، درباره افزایش تنش‌ها بین ایران و آمریکا و موافقت ایران با مذاکره غیرمستقیم با آمریکا گفت: روش ترامپ در پیشبرد اهدافش استفاده از تهدید است و تلاش میکند که این تهدید را روی ایران معتبر نشان دهد تا به وسیله آن ایران را سر میز نه مذاکره بلکه پذیرش مطالبات خود بکشاند چراکه ترامپ می‌گوید یا توافق می‌کنید یا جنگ می‌شود.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دوازدهم گفت: پیش‌بینی می‌کنم که هیچ اتفاقی نمی‌افتد و روی جامعه ایران عملیات روانی می‌کنند تا ببینند می‌توانند دقیقه نود ایران را پای امضای تسلیم نامه بکشانند یا نه. قطعا چنین چیزی نخواهد شد.
ازسوی دیگر، ابراهیم عزیزی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، خطاب به مقام‌های آمریکایی گفت: «به سران زورگو و قلدر آمریکا با اقتدار می‌گوییم که دست از تهدید ملت ایران بردارند و این را بدانند که در صورت ایجاد ناامنی، تمام دنیا را برایشان ناامن می‌کنیم.»
دیدگاه تان را بنویسید