بازتکرار راهبرد جدید عرصه دیپلماسی ایران، در توقیف کشتی اسرائیل توسط انصارالله یمن
حمایت می‌کنیم، دخالت نمی‌کنیم
طهمورث حسینی
داستان کشتی ربوده شده در دریای سرخ توسط انصارالله یمن، جبهه جدیدی از جنگ لفظی میان ایران و اسرائیل را باز کرده و مقامات دیپلماسی کشورمان تلاش دارند مانند آنچه از ابتدای جنگ غزه تاکنون رخ داده است، رفتارهای گروه‌های مقاومت در برخی کشورهای منطقه را ناشی از تصمیم خود آنها و نه در هماهنگی با ایران معرفی کنند.
ادعای اسرائیل و پاسخ ایران
رسانه‌های خبری جهان اعلام کرده‌اند که کشتی اسرائیلی «گلکسی لیدر» با سرنشینانش توسط انصارالله یمن توقیف شده است. باراک راوید، خبرنگار اسرائیلی نیز در این باره نوشت: یک منبع اسرائیلی تایید کرد که حوثی‌ها یک کشتی را که بخشی از آن متعلق به یک شرکت اسرائیلی است، توقیف کرده‌اند.
بلافاصله دفتر نخست‌وزیر اسرائیل هم در اطلاعیه‌ای، ربوده شدن این کشتی را «یک اقدام تروریستی دیگر از سوی ایران و نشان‌دهنده جهش دیگری در تهاجم ایران به شهروندان دنیای آزاد» خواند که «پیامدهای بین‌المللی در مورد امنیت مسیرهای کشتیرانی جهانی ایجاد می‌کند».
ارتش اسرائیل نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ربودن کشتی باربری در نزدیکی یمن در جنوب دریای سرخ یک رخداد بسیار خطرناک در سطح جهانی است».
در این بیانیه آمده است: «کشتی ربوده شده، ترکیه را در مسیرش به هند با پرسنل غیرنظامی بین‌المللی ترک کرد و در آن اسرائیلی‌ها حضور نداشتند و این کشتی اسرائیلی نبود.» با این حال شبکه خبری المیادین به نقل از منابع موثق گزارش داد: «نیروهای دریایی یمن موفق شدند یک کشتی اسرائیل را در عمق دریای سرخ توقیف کنند».
منابع موثق یمنی تأکید کردند که خدمه کشتی و سرنشینان آن در حال حاضر تحت بازجویی قرار دارند و ملیت آنها توسط دستگاه‌های ذی‌ربط یمن شناسایی شده است.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در نشست مطبوعاتی خود در پاسخ به سوالی در مورد اظهارات اخیر نخست‌وزیر اسرائیل و ادعای دست داشتن ایران در توقیف این کشتی گفت: این اتهام‌زنی‌ها باطل و ناشی از شرایط بغرنجی است که که رژیم صهیونیستی با آن دست به گریبان است.
این مقام ارشد وزارت امور خارجه تاکید کرد: «بارها اعلام کرده‌ایم که گروه‌های مقاومت در منطقه نماینده کشورها و ملت‌های خود هستند و بر اساس منافع کشورها و ملت‌های خود تصمیم می‌گیرند، بررسی می‌کنند و به صورت خودجوش اقدام می‌کنند. اینگونه اظهارنظرها در راستای فرافکنی و شرایط بغرنجی است که صهیونیست‌ها با آن روبرو هستند و نمی‌توانند بپذیرند که شکست راهبردی، سنگین و چند بعدی از سوی جریان مقاومت در فلسطین متحمل شده‌اند.»
کمک‌خواهی ژاپن از ایران
رسانه‌ها خبر دادند که این کشتی متعلق به یک شرکت ژاپنی بوده است و به همین دلیل سخنگوی ارشد دولت ژاپن روز گذشته تصرف کشتی گلکسی لیدر تحت هدایت نیپون یوسن را تایید کرد و از مقامات ایران به همراه دیگر مقامات عربستانی و عمانی خواست که به منظور تلاش برای آزادسازی سریع کشتی و خدمه‌اش کمک کنند.
هیروکازو ماتسونو، دبیر ارشد کابینه ژاپن در یک کنفرانس خبری گفت: «ما شدیدا چنین اقداماتی را محکوم می‌کنیم. هرچند هیچ شهروندی از ژاپن در میان خدمه این کشتی نیست.»
همچنین وزیر خارجه ژاپن اعلام کرد که این کشور «مستقیماً» درباره موضوع توقیف این کشتی با یمنی‌ها تماس خواهد گرفت.
سخنگوی شرکت ژاپنی نیپون یوسنهم هم که با نام «ان‌وای‌کی» شناخته می‌شود، گفت که در حال جمع‌آوری اطلاعات بیشتر درباره این کشتی و شرایط خدمه آن است. گفته می‌شود خدمه این کشتی اهل فیلیپین، بلغارستان، اوکراین، رومانی و مکزیک هستند.
جنگ غزه و واکنش‌های
انصارلله یمن
در حالی‌که نزدیک به 50 روز از آغاز درگیری‌ها در غزه می‌گذرد، گروه‌های مقاومت در منطقه شامل حزب‌الله لبنان، کتائب حزب‌الله عراق و انصارالله یمن تلاش دارند با درگیری‌های محدود با نیروهای اسرائیلی و آمریکا، از شدت حملات در غزه بکاهند. به همین دلیل «یحیی سریع»، سخنگوی نظامی انصارالله یمن گفته است که این گروه تمام کشتی‌های تحت مالکیت یا مدیریت شرکت‌های اسرائیلی را هدف قرار خواهد داد.
آیا تلاش دوگانه دستگاه دیپلماسی برای استفاده از عامل بازدارندگی گروه‌های مقاومت از یکسو و اعلام مستقل بودن اقدامات این گروه‌ها از ایران می‌تواند در دراز مدت مسیر کم‌خطر و سازنده‌ای را برای کشورمان ترسیم کند؟گذشت زمان نشان خواهد داد که این تنازعات کنترل شده از مدار خارج می‌شود و یا با خویشتنداری طرفین سطح تنش کاهش خواهد یافت
او در کانال تلگرامی این گروه از تمام کشورها خواست تا شهروندان خود را که به عنوان خدمه بر عرشه کشتی‌هایی با پرچم اسرائیل کار می‌کنند، خارج کنند.
عبدالملک حوثی، رهبر انصارالله چند روز قبل هم گفته بود که نیروهایش به حملات به اسرائیل ادامه می‌دهند و کشتی‌های اسرائیلی در دریای سرخ و تنگه باب‌المندب را هدف قرار خواهند داد.
یک ناو جنگی ایالات متحده آمریکا یک روز پس از این اظهارات، یک پهپاد این گروه را بر فراز دریای سرخ سرنگون کرد.
خبرگزاری رویترز با استناد به گفته‌های دو مقام آمریکایی گزارش داد که این دومین بار طی یک ماه گذشته است که ناوهای آمریکایی پهپادهای پرتاب‌شده توسط حوثی‌ها به سمت اسرائیل را در دریای سرخ رهگیری و منهدم می‌کنند.
ماه گذشته یک ناو آمریکایی، چهار موشک کروز و ۱۵ پهپاد پرتاب‌شده توسط انصارالله یمن به سمت اسرائیل را رهگیری و نابود کرده بود.
استقلال گروه‌های مقاومت،
تز جدید دیپلماسی ایران
آغاز جنگ غزه ادبیات جدیدی را وارد عرصه دیپلماسی کشورمان کرده است. اگر تا قبل از طوفان الاقصی ایران اخبار ارتباط میان گروه‌های مقاومت منطقه در کشورهایی نظیر لبنان، عراق و یمن را رد نمی‌کرد؛ این روزها با صراحت از استقلال این جریان و گروه‌ها از ایران یاد می‌کند.
در جدیدترین اظهارنظرها، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه در پاسخ به سوال خبرنگار سی ان ان درباره ادعای آمریکا در خصوص حملات علیه نیروهایش در منطقه غرب آسیا، گفت: «اینکه هر حمله‌ای که در منطقه انجام می‌شود و منافع آمریکا توسط هر گروهی هدف قرار می‌گیرد، ، بدون ارائه هیچ سند و مدرکی به جمهوری اسلامی ربط داده می‌شود؛ یک کار کاملا اشتباه و بی‌اساسی است.»
آغاز جنگ غزه ادبیات جدیدی را وارد عرصه دیپلماسی کشورمان کرده است. اگر تا قبل از طوفان الاقصی ایران اخبار ارتباط میان گروه‌های مقاومت منطقه در کشورهایی نظیر لبنان، عراق و یمن را رد نمی‌کرد؛ این روزها با صراحت از استقلال این جریان و گروه‌ها از ایران یاد می‌کند
امیرعبداللهیان تصریح کرد: «دو هفته پیش در عراق، سوریه و لبنان بودم. از نزدیک می‌دیدم که بالاخره مردم منطقه، نوعی تعاطف و حساسیت نسبت به تحولاتی که در فلسطین رخ می‌دهد، دارند. آنها همه یک دین دارند و یک احساس مشترک دارند و افرادی بطور خودجوش اقداماتی انجام می‌دهند. آنها از ما دستور نمی‌گیرند، بر اساس منافع و مصالح خودشان عمل می‌کنند. کما اینکه عملیاتی که حماس انجام داد، تصمیمی کاملا فلسطینی بود، خودشان مسئولیت پذیرفتند، تصمیم گرفتند و اقدام کردند.»
محسن رضایی، فرمانده سابق سپاه پاسداران و دبیر شورایعالی هماهنگی اقتصادی سران قوا که این روزها تلاش دارد ضمن گفت‌وگو با رسانه‌های مختلف خارجی و به خصوص منطقه از خود چهره استراتژیست در تحلیل جنگ غزه نشان دهد، در گفت‌وگو با شبکه المیادین بیروت تلاش کرد با کارت انصارالله یمن به تهدید اسرائیل بپردازد، هرچند او هم بر سیاست استقلال گروه‌های مقاومت تاکید کرد.
رضایی در پاسخ به سوال مجری المیادین در خصوص اقدام یمن در توقیف کشتی اسرائیلی، گفت: «اگر این جنگ و وحشی‌گری صهیونیستهای غاصب ادامه پیدا کند، دولت‌های اسلامی دیگر قادر به کنترل ملل خود نخواهند بود و مساله فلسطین به روال گذشته ملی یا عربی یا حتی محدود به کشورها و ملت‌های اسلامی بازنخواهد گشت. اینکه آمریکایی‌ها اقدام یمن را تهدید علیه صلح جهانی بخوانند و برای مثال به شورای امنیت ببرند، بی‌فایده است و یمنی‌ها همین امروز آمادگی اعزام ۵۰۰ هزار رزمنده از جنوب فلسطین به سرزمین های اشغالی را دارند.»
وقتی مجری المیادین از فرمانده سابق سپاه پاسداران درباره گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر اینکه ایران از مقاومت عراق و یمن و حزب‌الله خواسته که این اقدامات را انجام دهند، پرسید؛ او پاسخ داد: ما از مقاومت حمایت می‌کنیم اما از آنها جلوتر حرکت نمی‌کنیم. ما نه دستور می‌دهیم و نه مانع می‌شویم و اگر غربی‌ها می‌خواهند جنگ گسترده نشود اسرائیل را وادار به آتش‌بس و عقب‌نشینی کنند و آمریکا پایش را از این ماجرا بیرون بکشد تا طرفین جنگ پس از آتش‌بس، با مذاکره اسرای خود را مبادله کنند.
افزایش تنازعات کنترل شده
جنگ غزه و سطح تقابل‌های منطقه‌ای متاثر از آن به گونه‌ای نیست که نویدبخش آرامش بیشتری در روزهای پیش‌رو باشد. ارتش اسرائیل گفته است فعلا تمرکز این کشور بر جنگ در جبهه غزه علیه حماس است و در فرصت مناسب «واکنش لازم» را به نصارالله یمن نشان خواهد داد. آیا تلاش دوگانه دستگاه دیپلماسی برای استفاده از عامل بازدارندگی گروه‌های مقاومت از یکسو و اعلام مستقل بودن اقدامات این گروه‌ها از ایران می‌تواند در درازمدت مسیر کم‌خطر و سازنده‌ای را برای کشورمان ترسیم کند؟ گذشت زمان نشان خواهد داد که این تنازعات کنترل شده از مدار خارج می‌شود یا با خویشتنداری طرفین سطح تنش کاهش خواهد یافت.
دیدگاه تان را بنویسید