تهران و واشنگتن تمایلی برای درگیری فیزیکی ندارند

محبوبه ولی، روزنامه نگار

استاد دانشگاه کنت انگلستان گفت: حمایت اروپا از تهران به واکنش‌های آمریکا و برخوردهای تنبیهی آن بستگی زیادی دارد که این کشور در پاسخ به تلاش‌های اروپا دست به چه اقدامی می‌زند؟ همچنین اشتیاق اروپا و اینکه چقدر تمایل برای مقابله با تحریم‌ها دارد موضوع مهمی است که پیش‌بینی روابط ایران و اروپا را نیز سخت می‌کند.

«لاندون هانکاک» استاد علوم سیاسی و مطالعات جنگ و صلح دانشگاه کنت انگلستان است که تاکنون مطالعات زیادی در این حوزه انجام داده است. از جمله آثار وی می‌توان به «مناطق صلح»، «روایتی از هویت در تحولات اجتماعی» و «تغییرات و جنگ‌ها»، «ساخت صلح بومی و بین المللی» اشاره کرد.

وی در گفت‌وگویی با ایلنا نظرات خود را درباره برجام و آینده روابط ایران و آمریکا بیان کرده است. او با اشاره به توافق هسته‌ای ایران و ۵+۱، برجام را قرارداد و توافقی دانست که ناقص مانده است.

برجام بهترین راه حل در آن زمان محسوب می‌شد

وی گفت: من و چند تن از همکارانم بررسی کردیم و متوجه شدیم که اوباما در این رابطه برای قانع کردن سنا تلاش زیادی انجام داده است. اما می‌دانم که این قرارداد ناتمام باقی ماند. این توافق‌نامه برای آرام کردن نگرانی‌های غرب در خصوص ایران تدوین شده بود؛ چراکه غرب نگران توانمندی‌های هسته‌ای ایران و آزمایش‌های موشکی ایران است از طرفی هم حمایت‌های ایران از برخی گروه‌ها نگرانی بیشتری را برای غرب ایجاد کرده است.

نمی‌توانم به درستی دلیل ترامپ برای بر هم زدن برجام را تحلیل کنم. برخی می‌گویند او این کار را تنها برای مخالفت با اوباما انجام می‌دهد و عده‌ای هم هدف ترامپ را مخالفت با حمایت ایران از برخی گروه‌ها و آزمایش‌های موشکی‌اش عنوان می‌کنند

استاد علوم سیاسی دانشگاه کنت انگلستان یادآور شد: برجام شرایطی را فراهم می‌کرد که بر صنایع هسته‌ای ایران نظارت کاملی صورت بگیرد و تعهد ایران را مبنی بر اینکه تلاش‌های هسته‌ای خود را محدود کند در پی داشت. این در حالی بود که ایران بارها اعلام کرده بود که این تلاش‌ها و آزمایش‌های هسته‌ای تنها در زمینه تامین مایحتاج انرژی این کشور بوده و قصدی غیر از استفاده صلح آمیز از این انرژی نداشته و ندارد.

وی در ادامه خاطر‌نشان کرد: هر چند برجام نقص‌هایی داشت و ناتمام ماند ولی بهترین گزینه و راه حل در آن زمان محسوب می‌شد.

بدترین مساله این است که اصلا توافقنامه‌ای نداشته باشیم

هانکاک افزود: نمی‌توانم به درستی دلیل ترامپ برای بر هم زدن برجام را تحلیل کنم اما به نظر من حرکت بی‌ارزشی است وقتی می‌دانیم ایران به تعهدات خود پایبند است این قرارداد را بر هم زنیم.

وی یادآور شد: عده‌ای دلایل مختلفی برای این تصمیم ترامپ بیان می‌کنند، برخی اذعان می‌کنند او این کار را تنها برای اینکه مخالفت خود را با اوباما نشان دهد انجام می‌دهد و عده‌ای هم هدف ترامپ را مخالفت با حمایت ایران از برخی گروه‌ها و آزمایش‌های موشکی ایران عنوان می‌کنند. هر دوی این مسائل نگرانی‌های مهمی در سطح بین‌المللی محسوب می‌شود. اما این موارد نتایج برجام نبود بلکه برجام اینها را محدود می‌کرد.

این استاد دانشگاه کنت در ادامه صحبت‌های خود اضافه کرد: اینکه برجام بدترین قرارداد بود باید در قیاس با سایر گزینه‌ها سنجیده شود باید بدانیم آیا ما اصلا انتخاب دیگری داشتیم؟ به نظر من در شرایط آن بازه زمانی ما انتخاب بهتری از برجام نداشتیم. به نظر من برجام بدترین گرینه نیست، بلکه بدترین چیز این است که ما اصلا قرارداد و توافقنامه‌ای نداشته باشیم.

برخوردهای تنبیهی آمریکا پیش‌بینی روابط ایران و اروپا را سخت می‌کند

وی در مورد حمایت اروپا از ایران اظهار کرد: واقعا چیزی مشخص نیست؛ من نمی‌توانم به درستی در این رابطه پیش‌بینی کنم. ولی می‌دانم این موضوع هم به واکنش‌های آمریکا و برخوردهای تنبیهی آن بستگی زیادی دارد که این کشور در پاسخ به تلاش‌های اروپا دست به چه اقدامی می‌زند؟ همچنین اشتیاق اروپا و اینکه چقدر تمایل برای مقابله با تحریم‌ها دارد موضوع مهمی است که پیش‌بینی روابط ایران و اروپا را نیز سخت می‌کند.

نمی‌توان درباره آینده ترامپ پیش‌بینی کرد

هانکاک در مورد رفتار ترامپ نسبت به سایر تعهدات بین‌المللی تصریح کرد: من واقعا نمی‌دانم آینده این فرد چه می‌شود وقتی او به راحتی برجام را برهم می‌زند، بنابراین نمی‌توان بر اساس منطق و شواهد در مورد او پیش‌بینی کرد.

وی در مورد احتمال درگیری نظامی ایران و آمریکا در آینده خاطرنشان‌ کرد: من این احتمال را خیلی کم می‌دانم و بعید می‌دانم این دو کشور تمایلی برای درگیری فیزیکی با یکدیگر داشته باشند‌.