لاریجانی ریاست کرد، احمدی‌نژاد غیبت

محبوبه ولی، روزنامه نگار

چند روز بعد از انتصاب صادق آملی لاریجانی به ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام، رضا رحیم مشایی، فرزند اسفندیار رحیم مشایی در توئیتر خود نوشت: «گل دادم به آقای احمدی‌نژاد واسه تبریک، البته ایشون گفت لاریجانی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام شده، رئیس اعضا که نشده.»

مجلس در برابر ایرادات شورای نگهبان به «لایحه اصلاح قانون مبارزه با پولشویی»، بر مصوبه خود اصرار کرد و آن را به مجمع فرستاد. مجمع نیز دیروز در اولین روز ریاست آملی لاریجانی، با تایید مصوبه مجلس، این تکلیف را به نفع بهارستان روشن کرد

دیروز اولین جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام که البته جلسه معارفه آملی لاریجانی به عنوان رئیس جدید این مجمع نیز بود، برگزار شد. اکثریت اعضا حضور داشتند اما از محمود احمدی‌نژاد خبری نبود. 

حسن روحانی، رئیس جمهوری برخلاف محمود احمدی‌نژاد بلافاصله بعد از اعلام انتصاب آملی لاریجانی به عنوان رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، پیام تبریک خود را صادر کرد اما او نیز مانند احمدی‌نژاد در جلسه دیروز مجمع غایب بود. جلسه دیروز غایبان دیگری از جمله علی‌اکبر ناطق نوری، آیات حسن صانعی، سید محمدرضا مدرسی‌یزدی و آیت‌الله مومن که در بستر بیماری است نیز داشت اما غیبت رئیس جمهور فعلی و رئیس جمهور پیشین ایران بیش از همه به چشم آمد. در عوض علی لاریجانی، برادر رئیس جدید و رئیس مجلس شورای اسلامی و محسن رضایی، دبیر مجمع در طرفین او حاضر بودند.

در ابتدای جلسه دیروز مجمع، آیت الله محمدی گلپایگانی، پس از قرائت حکم انتصاب ریاست مجمع از سوی مقام معظم رهبری، آن را به آیت‌الله آملی لاریجانی تقدیم کرد. لاریجانی که پس از تقدیم این حکم، رسما رئیس جلسه مجمع بود، پس از تشکر از اعتماد رهبری، از دو رئیس پیشین این مجمع یاد کرد و علاوه بر ذکر خیر هاشمی شاهرودی، درباره اولین رئیس مجمع تشخیص نیز گفت: «فرض است بر ما که از مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی(ره) هم یاد کنیم که دوره‌های مستمری در ریاست مجمع تشخیص خدمت کردند و در آن دوران مسائل متعددی در مجمع حل شد، اگر تصمیمات مجمع در آن دوره نبود، برای کشور و مردم مشکل ایجاد می‌شد که این مشکلات رفع شد. خداوند روح این بزرگواران را با ارواح شهدا و علما و خلصا محشور گرداند.»

تایید لایحه «اصلاح قانون مبارزه با پولشویی»

اولین جلسه مجمع با ریاست رئیس جدیدش، صادق آملی لاریجانی به بررسی و تایید «اصلاح قانون مبارزه با پولشویی»، یکی از لوایح FATF گذشت. غلامرضا مصباحی مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام از تایید نهایی لایحه اصلاح قانون مبارزه با پولشویی با اصلاحاتی در این مجمع خبر داد و گفت: این لایحه به رییس مجلس برای ابلاغ ارسال می شود. او افزود: اصلاحاتی در لایحه اصلاح قانون مبارزه با پولشویی انجام شده است.

این لایحه به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی در جلسه 17 آبان 1396 هیأت وزیران به تصویب رسیده بود. مجلس شورای اسلامی نیز آن را تصویب کرد و به شورای نگهبان فرستاد. شورای نگهبان اما پس از بررسی لایحه، ایراداتی به آن گرفت و آن را به مجلس بازگرداند تا مجلس ایرادات ارائه شده را برطرف کند.

 جلسه دیروز غایبان دیگری از جمله علی‌اکبر ناطق‌نوری، حسن صانعی، محمدرضا مدرسی یزدی و آیت‌الله مومن که در بستر بیماری است نیز داشت اما غیبت رئیس جمهور فعلی و رئیس جمهور پیشین ایران بیش از همه به چشم آمد

مجلس اما بر موضع و مصوبه خود اصرار کرد و لایحه را به مجمع تشخیص مصلحت نظام فرستاد تا تکلیف اختلاف مجلس و شورای نگهبان را روشن کند. 

غلامرضا مصباحی مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه اصلاحاتی در لایحه اصلاح قانون مبارزه با پولشویی انجام شده، به ایرنا گفته است: علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، الهیار ملکشاهی رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس از طرف مجلس و فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی و لعیا جنیدی معاون حقوقی رییس جمهوری به نمایندگی از دولت در این جلسه حضور داشتند.

حالا مجمع در اولین جلسه ریاست آملی لاریجانی تکلیف اختلاف مجلس و شورای نگهبان را به نفع مجلس روشن و آنچه که مجلس تصویب کرده بود را تایید کرد.

لاریجانی که همزمان با حکم ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام، به سمت یکی از فقهای شورای نگهبان نیز منصوب شده است، در جلسه دیروز مجمع درباره بررسی لوایح در شورای نگهبان و مجمع توضیح داد: شورای نگهبان بر حسب وظیفه قانونی، خلاف شرع و خلاف قانون اساسی و مجمع تشخیص مصلحت نظام، مصلحت را تشخیص می‌دهند و لذا بعضا وقتی برخی فقهای شورای نگهبان در مجمع حضور پیدا می کنند، برای تشخیص مصلحت، رای و نظری غیر از آنچه در شورای نگهبان داده اند، می دهند. لذا تعبیر تعارض که در متن آئین‌نامه مجمع تشخیص مصلحت نظام آمده، دقیق نیست و در واقع مجمع از حیث مصلحت نظر می دهد و این هیچ تنافی با وظیفه شورای نگهبان ندارد و به لحاظ نتیجه ، نظر مجمع حاکم است.

«پالرمو» و CFT چالش‌های جدی رئیس جدید 

مدتی پیش از این نیز لایحه قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم نهایی شده بود. بدین ترتیب تاکنون دو لایحه از لوایح چهارگانه FATF (گروه ویژه اقدام مالی) به تایید مجمع تشخیص مصلحت نظام و در واقع به تصویب نهایی رسیده و دو لایحه دیگر همچنان منتظر تصمیم‌گیری مجمع تشخیص مصلحت است.

یکی از آن دو لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با جرائم سازمان یافته فراملی (پالرمو) است که با اصرار مجلس بر مصوبه قبلی خود در حال حاضر در مجمع تشخیص در حال بررسی است و با پایان بررسی و تصویب دو لایحه قبلی، این لایحه برای تصمیم‌گیری در دستور کار آتی مجمع قرار خواهد گرفت. 

لایحه چهارم، لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم یا همان «CTF» است که در مجلس تصویب شد اما شورای نگهبان آن را با ایراداتی 22 گانه به مجلس بازگرداند. مجلس با اصلاحاتی جزئی، لایحه را به مجمع فرستاد. در مجمع گفته شد که اغلب ایرادات این لایحه برطرف نشده است. عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان نیز روز گذشته در نشست خبری خود گفت: از مجموع ایرادات شورای نگهبان به لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم، مجلس تنها دو ایراد را برطرف کرده و سایر ایرادات به قوت خود باقی است.

با توجه به حساسیت لوایح FATF و جنجال و حاشیه‌هایی که در ماه‌های اخیر داشته است، بی تردید می‌توان گفت یکی از چالش برانگیزترین تصمیمات آملی لاریجانی در ابتدای ریاستش بر مجمع تشخیص، تعیین تکلیف همین لوایح است. امروز در اولین روز ریاست او یکی از این لوایح تصویب شد. حال باید دید آیا دو لایحه دیگر نیز آنطور که نظر برادر او، علی لاریجانی و دولت است، تصویب می‌شود یا آنگونه که خواست دلواپسان است، این لوایح به ویژه لایحه تنش‌زای CFT رد می‌شود.