هواپیماهای سوخت رسان ایاالت متحده در مانور ضدایرانی اسرائیل حضور خواهند داشت
پیام تلویحی به وین با پیشران تهدید
طهمورث حسینی
همزمان با افول ستاره دیپلماسی در وین، اسرائیل برای بالابردن پرچم جنگ آماده می‌شود. رسانه‌های اسرائیلی خبر دادند، ارتش اسرائیل در حال تشدید آماده‌سازی‌ها و تدارکات برای حمله نظامی احتمالی به ایران است. یک مانور نظامی از جمله این تدارکات اعلام شده که اتفاقا ایالات متحده، طرف اصلی دعوای احیای برجام نیز در آن حضور خواهد داشت. رسانه‌های اسرائیلی گفته‌اند این تحرکات تحت تأثیر بن‌بستی است که مذاکرات احیای برجام گرفتار آن شده است. همزمان با این خبر البته ایالات متحده برای چندمین بار، ایران را مسئول عبور از نقطه فعلی در مذاکرات خوانده و فرانسه در تماسی با اسرائیل و نیز در یک موضع‌گیری بار دیگر به صحنه علنی گفت‌وگوهای برجام سری زده است.
* مانور تمرین حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران
مانور اسرائیل تنها بخشی از فرآیند آماده‌سازی اسرائیل برای مقابله نظامی مستقیم احتمالی با ایران است. تلویزیون دولتی کان اسرائیل گزارش داده است که مذاکرات هسته‌ای با دولت تهران در وین به بن بست رسیده و ارتش اسرائیل تدارکات خود را برای ضربه زدن به ایران تشدید کرده است. به گزارش «انتخاب» به نقل از آناتولی، در این گزارش آمده است: «ارتش اسرائیل در حال حاضر برنامه‌های متعددی برای حمله به ایران دارد، اما مقامات ارشد تخمین می‌زنند که ارتش حداقل به یک سال برای تکمیل مقدمات یک طرح حمله اولیه و زمان بیشتری برای یک طرح بهتر نیاز دارد».
در این گزارش همچنین آمده است که ارتش اسرائیل قصد دارد در چارچوب رزمایش نظامی موسوم به «ماشین‌های آتشین» که هفته گذشته راه‌اندازی شد، رزمایش هوایی شبیه‌سازی حمله شدید به ایران را انجام دهد. در همین حال، «تایمز اسرائیل» نوشت که اواخر ماه جاری میلادی نیروی هوایی اسرائیل برای اولین بار مانور گسترده حمله به ایران را در رزمایشی با عنوان «ارابه‌های مرگ» برگزار خواهد کرد. به نوشته این رسانه اسرائیلی، ارتش اسرائیل با استفاده از هوش مصنوعی لیست اهداف جنگی خود را تکمیل می‌کند. مانور حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران بر فراز دریای مدیترانه و در چهارمین و آخرین هفته از تمرینات یک‌ماهه‌ای صورت خواهد گرفت که از ۲۹ ماه مه آغاز خواهد شد.
* حضور آمریکا در مانور ضدایرانی
اما اقدام ایالات متحده در این زمینه اگر از اقدام اسرائیل برجسته‌تر نباشد، کم‌اهمیت‌تر هم نیست. بر اساس گزارش کانال ۱۳ اسرائیل، هواپیماهای سوخت‌رسان آمریکا هم در این رزمایش حضور خواهند داشت. حضور آمریکا در این رزمایش در حالی صورت می‌گیرد که ایالات‌متحده در مانور مشابهی که اسرائیل ۱۰ سال پیش برای شبیه‌سازی حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران برگزار کرده بود، شرکت نداشت.
تصمیم آمریکا برای حضور در این مانور توجهات بسیاری را به خود جلب کرده است. به نظر می‌رسد پیام غیرمستقیمی که این حضور دارد از پیام مستقیم مانور اسرائیل حساس‌تر باشد. اسرائیل با برگزاری این مانور، بار دیگر بر مواضع پیشین خود تأکید می‌کند که در صورت لزوم، خود درباره برنامه هسته‌ای ایران وارد عمل خواهد شد و اقدام نظامی خواهد کرد. حضور آمریکا اما برخلاف تأکیدات و اصرار مقامات آمریکا از جمله شخص رئیس‌جمهور بر استفاده از دیپلماسی، به این معناست که ایالات متحده نیز، اگر کار طبق آن چه امید می‌رفت پیش نرود، ممکن است در استفاده از گزینه نظامی با اسرائیل همراهی کند، یا لااقل از این حضور می‌توان برداشت کرد، برخلاف دولت باراک اوباما، دولت جو بایدن اصراری برای منع اسرائیل از چنین اقدامی نخواهد داشت.
* تماس فرانسه با اسرائیل
اما در حالی که امید اسرائیل به فروپاشی برجام مشخصا افزایش یافته است، ظاهرا فرانسه همچنان امیدوار است در قامت میدان‌دار شانس خود را بیازماید. رئیس‌جمهور فرانسه گفت‌وگویی تلفنی با نخست‌وزیر اسرائیل داشت و در آن بر تعهد کشورش برای احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ تاکید کرد. به گزارش ایسنا، به نقل از روزنامه هاآرتص، کاخ الیزه در بیانیه‌ای اعلام کرد که امانوئل مکرون و نفتالی بنت در یک گفت‌وگوی تلفنی البته درباره توسعه شهرکسازیها در کرانه باختری و شهادت شیرین ابوعاقله خبرنگار شبکه الجزیره به دست نیروهای اسرائیل رایزنی کردند. اما ایران نیز از موضوعات اصلی این گفت‌وگو بوده است. در این بیانیه آمده است که مکرون در صحبت‌های خود به بنت گفته است که فرانسه مصمم به احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است.
بنابر اعلام کاخ ریاست جمهوری فرانسه، دو طرف همچنین درباره تقویت روابط دوجانبه و امنیت منطقه با محوریت ایران بحث و تبادل نظر کرده‌اند. کاخ الیزه همچنین اعلام کرد که مکرون در این گفت‌وگو نسبت به افزایش شهرکسازیها در کرانه باختری ابراز نگرانی کرده و خواستار انجام تحقیقات درباره کشته شدن شیرین ابوعاقله، خبرنگار فلسطینی شده است که هفته گذشته در جریان حمله نیروهای صهیونیستی به کرانه باختری به شهادت رسید.
* فرانسه: مانع توافق، فرابرجامی است
فرانسه اما همزمان به موضع‌گیری علنی درباره بن‌بست برجام نیز پرداخته است. سخنگوی وزارت خارجه فرانسه گفت یک مسئله فرابرجامی مربوط به ایران و آمریکا، مانع از دستیابی به توافق شده است. به گزارش ایلنا، سخنگوی وزرارت خارجه فرانسه گفت پیش‌نویس توافق پایبندی به برجام، دو ماه است که آماده شده است؛ به همین دلیل است که مذاکره‌کنندگان تروئیکای اروپا با اطمینان از دستیابی سریع به توافق، وین را ترک کردند. مسئله فرابرجامی مورد اشاره فرانسه، احتمالا همان موضوعی باشد که در چند هفته اخیر به عنوان اختلاف باقیمانده اصلی مطرح شده است، یعنی مسئله قرارداشتن سپاه در فهرست سازمان‌های تروریستی آمریکا که ایران خواستار لغو آن است و ظاهرا ایالات متحده حاضر نیست این را بپذیرد.
* توافق مدت طولانی روی میز نمی‌ماند
سخنگوی وزارت خارجه فرانسه همچنین هشدار داد که وضعیت بن‌بست فعلی به همین شکل نمی‌تواند ادامه پیدا کند و تلویحا به احتمال فروپاشی برجام اشاره کرد. این سخنگو افزود که از تمامی طرف‌ها می‌خواهیم با اتخاذ رویکرد مسئولانه، تصمیم‌های لازم برای به سرانجام رساندن این توافق را اتخاذ کنند. این مقام فرانسوی ادامه داد: «این تصور خطایی جدی است که همزمان با پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران که می‌تواند منافع منع اشاعه برجام را کاهش دهد، توافق قابلیت آن را دارد که برای مدت طولانی روی میز باشد.». اشاره فرانسه البته شبیه به هشداری است که پیشتر نیز از سوی طرف‌های غربی مطرح شده است. بازیگران غربی تأکید داشته اند، در حالی که با گذشت زمان، بندهای معروف به غروب در برجام نزدیک‌تر می‌شوند و برنامه هسته‌ای ایران نیز به پیشرفت خود ادامه می‌دهد، تلاش برای احیای توافق فرصت محدودی دارد و پس از آن، احیای برجام برای طرف مقابل ارزشش را نخواهد داشت.
* آمریکا: ایران باید تصمیم بگیرد
اما ایالات متحده نیز بار دیگر موضع‌گیری خود را درباره وضعیت توافق داشت. ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بار دیگر گفت واشنگتن و هم‌پیمانان آن از مدت‌ها قبل آماده توافق بوده‌اند و اکنون نوبت ایران است که جدیت خود را نشان دهد. به گزارش ایلنا، وی افزود: «همان طور که پیش از این نیز اعلام کرده‌ایم، چند مسئله کوچک باقی مانده است. معتقدیم که این مسائل قابل حل‌وفصل بوده و می‌توان توافق را به سرعت و به طور موثر به نتیجه رساند.»
پرایس مدعی شد دستیابی به توافق، منوط به جدی بودن تصمیم ایران است. وی بار دیگر از تبادل اطلاعاتی کشورش با اسرائیل درباره برنامه هسته‌ای ایران خبر داد و گفت که این مشورت‌ها به‌طور پیوسته در جریان است. پرایس همچنین تکرار کرد آمریکا و اسرائیل در ارتباط با فعالیت‌های هسته‌ای ایران موضع مشترکی دارند و آن، جلوگیری از دستیابی این کشور به سلاح هسته‌ای است.
* آمریکا و اسرائیل برای فروپاشی برجام آماده می‌شوند؟
اما با قراردادن موضع‌گیری اخیر پرایس در کنار خبر مانور پیش روی اسرائیل با حضور آمریکا و دیدن این دو خبر با پس‌زمینه اتفاقات پیش از آن، تصویر بسیار نگران‌کننده‌ای در مقابل ناظران قرار می‌گیرد. مقامات ایالات متحده پیشتر هر از گاهی اشاره کرده بودند که گزینه‌های مختلف را درباره برنامه هسته‌ای ایران در نظر دارند. اما خبر مانور می‌تواند حاکی از این باشد که فروپاشی برجام کم‌کم به احتمال اصلی برای بازیگران برجام تبدیل شده است و برنامه‌ریزی‌ها، با اولویت آمادگی برای ناکامی مذاکرات انجام می‌شوند. علاوه‌براین، حضور در مانور به این معناست که در صورت فروپاشی برجام، شانس تبدیل بحران به یک تقابل نظامی، جدی خواهد بود. آیا روندی که از اطمینان به احیای برجام در سال گذشته به جدی‌شدن گزینه نظامی در سال جاری رسیده است، سیر نزولی خود را ادامه خواهد داد؟
بر اساس گزارش کانال ۱۳ اسرائیل، هواپیماهای سوخت‌رسان آمریکا در رزمایش ضد ایرانی حضور خواهند داشت. حضور آمریکا در این رزمایش در حالی صورت می‌گیرد که ایالات‌متحده در مانور مشابهی که اسرائیل ۱۰ سال پیش برای شبیه‌سازی حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران برگزار کرده بود، شرکت نداشت
پیام تلویحی حضور آمریکا در رزمایش ضد ایرانی اسرائیل برخلاف تأکیدات و اصرار مقامات آمریکا از جمله شخص رئیس‌جمهور بر استفاده از دیپلماسی؛ این است که ایالات متحده نیز، اگر کار طبق آن چه امید می‌رفت پیش نرود، ممکن است در استفاده از گزینه نظامی با اسرائیل همراهی کند
دیدگاه تان را بنویسید