وعده به خروار و عمل به مثقال

اعظم ویسمه

با بی نتیجه ماندن دور اول مذاکرات احیای برجام در وین، تکلیف آنچه بیش از همه مشخص شده افزایش قیمت دلار است. گرچه مقامات و مسئولان بارها از بی‌تاثیر بودن تحریم‌ها و تاثیر آن بر زندگی مردم سخن گفته‌اند، اما شاید ملموس‌ترین نتیجه بی‌نتیجه بودن مذاکرات و توافق هسته‌ای تاثیر آن بر اقتصاد ایران و سفره‌های مردم است. در روزهای اخیر با افزایش قیمت دلار که مرز 30 هزار تومان را رد کرده کلیپ‌هایی از سخنان  محسن رضایی و ابراهیم ‌‌رئیسی در فضای مجازی مورد توجه قرار گرفته است. در این ‌‌ویدئو‌ها محسن رضایی که اکنون معاون اقتصادی ‌‌رئیس‌جمهور است می‌گوید:ریال را پول اول منطقه بعد از دلار و یورو می‌کنم، مدرک دکتری و تخصص من پول و اعتبار است و با معدل 19 فارغ‌التحصیل شدم. تنها این سخنان انتخاباتی رضایی مورد توجه و پرسش افکار عمومی قرار نگرفته است؛ بلکه در ‌‌ویدئوی دیگری سخنان ابراهیم ‌‌رئیسی بعد از شکست در انتخابات ریاست جمهوری سال 92 منتشر شده که در آن می‌گوید:سوال این است که اگر شما ‌‌رئیس‌جمهور می‌شدید اوضاع چه می‌شد؛ خدا رحم کرد که ما ‌‌رئیس‌جمهور نشدم که دلار بشود پنج هزار تومان  این کنایه ابراهیم ‌‌رئیسی به افزایش قیمت دلار در دولت حسن روحانی بود.

محمد مهاجری، فعال رسانه‌ای اصولگرا با انتشار این ‌‌ویدئو در یادداشتی خطاب به رئیسی نوشته است: این حرف مادر بزرگم را بارها شنیده بودم که پسرجان، کسی را مسخره نکن، چون همان بر سرت می‌آید. او سپس با این جمله که سلام آقای رئیس‌جمهور! حرف‌هایی که در این ‌‌ویدئو گفته‌اید یادتان می‌آید؟نوشته است: خدا رفتگان شما را بیامرزد. مادربزرگی داشتم کاملا بی‌سواد اما به اندازه موهای سر من پند و اندرز و حکمت می‌دانست و خیلی از آنها را برای من می‌گفت .از جمله این حرفش را بارها شنیده بودم که پسرجان، کسی را مسخره نکن، چون همان بر سرت می آید. هرچه خاک  مادر بزرگ من است عمر شما باشد. مادربزرگتان از این جور حرف‌ها به شما نگفت؟ یا شنیدید و یادتان رفت؟ یا اینکه یادتان هست و نصیحت‌هایش را بی‌خیال شدید؟

معجزه هزاره سوم هم حرف‌های مادربزرگش را نشنید و یا اینکه شنید و با لگد به کناری پرت کرد. شما که نمی‌خواهید مثل او باشید؟ می‌خواهید؟آقای رئیس جمهور، امروز دلار چنده؟!

قرار نبود مذاکرات در این دور به نتیجه برسد

انتقادات به افزایش قیمت دلار و بی نتیجه ماندن شعارهای انتخاباتی ‌‌رئیسی و رضایی به همین جا خلاصه نشد.برخی از چهره‌های سیاسی و رسانه‌ای در صف اول منتقدین به وضعیت اقتصادی مردم ایستاده و نسبت به عملکرد مسئولان اعتراض کردند. ازجمله انتشار متنی که با اشاره به حضور همه کاندیداهای جریان اصولگرا در دولت و سمت گرفتن آنها عنوان می‌کرد این پنج نفر که در انتخابات برای اداره کشور برنامه ارائه می‌دادند و اکنون همگی در دولت هستند، باید ایران زیر و رو می‌شد و مشکلی باقی نمی‌ماند.

اصلی‌ترین عامل افزایش دلار که انتقادات زیادی را متوجه دولت کرده عدم چشم‌انداز مثبت نسبت به آینده مذاکرات احیای برجام است. روز گذشته سخنانی از علی باقری، معاون سیاسی وزیر امورخارجه و مذاکره‌کننده ارشد ایران در مذاکرات وین در گفت‌وگو با خبرگزاری آنسا ایتالیا منتشر شد که عنوان کرده است:از پیش مشخص بود که قرار نیست در این دور از گفت و گوها به نتیجه نهایی برسیم.اما این جملات هم نتوانست بازار را به آینده مذاکرات خوش‌بین کند و یا نگرانی‌ها را کم‌تر کند.

باقری اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران از خواسته‌های خود در مسیر فعال‌سازی دوباره قرارداد هسته‌ای سال ۲۰۱۵ و لغو تحریم‌ها عقب‌نشینی نخواهد کرد.

باقری در ادامه تاکید کرد که با توجه به اینکه این آمریکا بود که در سال ۲۰۱۸ از توافق خارج شد، بنابراین واشنگتن باید گام نخست را بردارد.پیشنهادهای ارائه شده از جانب تهران به گروه ۱+۴ در روند مذاکرات وین مستند و منطقی است و به همین دلیل می‌تواند مبنایی برای مذاکرات باشد.

از سوی دیگر یک مقام ارشد وزارت امور خارجه در نشستی توجیهی در تشریح آخرین وضعیت مذاکرات وین گفته است: جمهوری اسلامی ایران پیشنهادهای عملگرایانه روی میز گذاشته و طرف‌های مقابل باید پاسخی درخور یا حتی پیشنهادها و ایده‌های تازه خود را به صورت مکتوب و مشخص ارائه کنند.

‌‌رئیسی دولت  را با دلار 25 هزار و 500 تومانی تحویل گرفت. روزی که رئیس‌جمهور تحلیف شد، قیمت دلار نسبت به انتهای سال ۹۹ رشد حدودا ۲ درصدی را نشان می‌داد. در ۱۰۰ روز ابتدایی آغاز به کار دولت رئیسی، دلار بالای ۱۰ درصد رشد کرده و در روزهای گذشته کانال 30 هزار تومان را رد کرده است

یک سنت در ایران سرمایه‌گذاری نمی‌شود

مذاکرات هسته‌ای در دولت سیزدهم در حالی روز جمعه گذشته در وین پایان یافت که گفته شده تیم ایرانی پیشنهادهای مشخصی به طرف‌های توافق بویژه برای رفع تحریم‌ها اعلام کرده است. پیشنهادهایی که به گفته باقری با استقبال طرف غربی مواجه نشده است.

جرارد آرود سفیر سابق فرانسه در ایالات متحده آمریکا در رشته توییت‌هایی از بدبینی خود نسبت به احیای برجام خبر داده و دلایل آن را بر شمرده است. به گزارش راوی این دیپلمات فرانسوی در توییتی نوشته است: حتی اگر برجام احیا شود، هیچ شرکت غربی جرات نمی‌کند یک سنت درایران سرمایه‌گذاری کند، هیچ بانک غربی هیچ معامله‌ای در ایران را با تهدید بازگشت تحریم‌های آمریکا در سال ۲۰۲۵ تامین مالی نمی‌کند. یک بار کافی بود. ایرانی‌ها این را می‌دانند.او در ادامه رشته توییت‌ها نوشته است:  از سویی دولت آمریکا به دلیل مخالفت حزب ‌جمهوری ‌خواه، مخالفت بسیاری با ایران و گوش‌به‌زنگی اسراییل دست‌بسته است. آمریکا نمی‌تواند امتیازات زیادی اعطا کند. ازطرف دیگر ایران تمایلی به اعطای امتیاز در ازای رفع جزئی یا موقت تحریم‌ها ندارد.

با فاصله گرفتن از سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری و فضای احساسی حاکم بر انتخابات و شعارهای کاندیداها به نظر می رسد اکنون واقعیت‌ها بیشتر نمایان شده و مشکلات چهره خود را بر سکاندار دولت و همراهانش نشان می‌دهد. قیمت دلار تنها یک نمونه از انتقاداتی است که مسئولان امروز به مسئولان دیروز داشتند. مشکلات و گره‌هایی که قرار نیست با رفت و آمد مسئولان مختلف باز شوند.

زمانی که رئیسی کرسی ریاست‌جمهوری را به دست آورد، دلار در میانه کانال ۲۵ هزار تومانی قرار داشت و ۱۰۰ روز بعد، این ارز به میانه کانال ۲۸ هزار تومان رسید‌. روزی که رئیس‌جمهور جدید تحلیف شد، قیمت دلار نسبت به انتهای سال ۹۹ رشد حدودا ۲ درصدی را نشان می‌داد .در ۱۰۰ روز ابتدایی آغاز به کار دولت رئیسی بالای ۱۰ درصد رشد کرد. در روزهای گذشته دلار قیمت 30 هزار تومان را رد کرد. بخش زیادی از این رشد نیز در یک ماه اخیر رخ داد که بیش از هرچیز تابع مذاکرات و سیگنال‌های آن بوده است. به گزارش ‌‌رئیس دفتر ‌‌رئیس جمهور، ابراهیم ‌‌رئیسی در صد روز اول حضور در پاستور به 10 استان سفر استانی داشته است اما قطعا آنچه مهم است و بر اساس آن عملکردها  قضاوت می‌شود، نتیجه است. دولت ‌‌رئیسی تا اینجای کار در کنترل قیمت دلار موفق نبوده و چشم انداز روشنی نسبت به آینده وجود ندارد. شب گذشته ‌‌رئیسی برای بار دوم به تلویزیون رفت تا با مردم سخن بگوید باید منتظر ماند و دید واکنش امروز بازار به سخنان او چه خواهد بود.