مجلس با خروج از انپیتی به دنبال «پاسخمحکم» به دشمن است؛
هیجانات پساتروری در بهارستان
محبوبه ولی
از مصادیق اختلاف دیدگاه و رأی میان پاستور و بهارستان همین است که هرچه مردان دولتی از صبر استراتژیک و پاسخ به موقع سخن میگویند، مجلسیها به دنبال اقدامات ضربتیاند.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس دیروز با بیان اینکه مسئولان از فرستادن سیگنال ضعف به آمریکا پرهیز کنند، گفت: «دشمن جز با واکنش قوی پشیمان نمیشود.»
ظاهرا این واکنش قوی از نظر مجلس، خروج از ان پی تی است. مجلس یازدهم پیشتر طرحی تحت عنوان «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها» را در دستور کار قرار داده و یک فوریت آن نیز تصویب شده بود.
دیروز اما پس از ترور شهید فخریزاده، نمایندگان با حدود 200 امضا درخواستی را مطرح کردند که به موجب آن، این طرح به صورت دوفوریتی مورد بررسی قرار گیرد.
از 246 نماینده حاضر، 232 تن به آن رأی دادند و سپس فریاد «مرگ بر آمریکا»، «مرگ بر اسرائیل» و «الله اکبر» از صحن بهارستان بلند شد.
مجلس به بازرسان آژانس مشکوک است
نکته مهم اما این است که به گفته نمایندگان با تصویب نهایی این طرح، خروج از پروتکل الحاقی در دستور کار قرار خواهد گرفت. یک روز قبلتر نصرالله پژمانفر، رئیس کمیسیون اصل 90 با اشاره به ترور شهید فخریزاده گفته بود که «مجلس به دنبال به صفر رساندن بازرسیهای آژانس است.»
روز گذشته نیز علیرضا سلیمی، عضو هیأت رئیسه مجلس با اشاره به نشست غیرعلنی دیروز مجلس گفت: «در این جلسه موضوع ترور شهید فخریزاده مورد بحث و بررسی قرار گرفت و نمایندگان نقطهنظر خود را پیرامون این حادثه تلخ مطرح کردند.»
وی ادامه داد: «جمعبندی جلسه این بود که مجلس به روند بازرسیهای آژانس خوشبین نیست و به بازرسان این سازمان مشکوک است چراکه منشأ بسیاری از اتفاقات تلخ و ترور دانشمندان هستهای کشورمان را همین رژیم بازرسیهای آژانس میداند. بر همین اساس تصمیم گرفته شد طرحی تهیه و به تصویب برسد که طبق آن اجرای پروتکل الحاقی در مورد بازرسیهای آژانس از تأسیسات هستهای کشورمان لغو شود.»
این اظهارات، در حالی مطرح میشود که مخالفان دولت، دولت را مقصر ترور شهید هستهای کشور میدانند. آنها مطرح میکنند که دولت با باز گذاشتن دست خارجیها در نظارت بر فعالیتهای هستهای ایران، دانشمندان هستهای را نیز لو دادهاند.
بر همین اساس است که سلیمی، نماینده مجلس میگوید: «پاس گلهایی که ما در بحث بازرسیها به آژانس میدهیم هیچ نتیجه مثبتی برای ما نداشته و تنها ثمرش ترور دانشمندان هستهای کشورمان بوده است.»
اتهامزنی به دولت
در همین راستا موضوع دیدار فخریزاده با یوکیا آمانو، مدیرکل پیشین آژانس بینالمللی انرژی اتمی مطرح شده و مخالفان دولت علاوه بر اینکه دولت را متهم به ترتیب دادن این دیدار میکنند، آن را عامل شناسایی فخریزاده و درنهایت ترور آن مطرح میکنند.
سازمان انرژی اتمی دیروز چنین دیداری را تکذیب کرد. حمید بعیدینژاد، سفیر ایران در لندن نیز در این باره گفت که اطلاعات آژانس از فخریزاده مربوط به سال 2011، یعنی دو سال قبل از دولت روحانی و مذاکرات هستهای بوده است.
عضو هیأت رئیسه مجلس با اشاره به جلسه مجلس با موضوع ترور شهید فخریزاده، گفت: مجلس به روند بازرسیهای آژانس خوشبین نیست و به بازرسان این سازمان مشکوک است چراکه منشأ بسیاری از اتفاقات تلخ و ترور دانشمندان هستهای را همین بازرسیهای آژانس میداند
او همچنین تاکید کرد که «در جریان مذاکرات هستهای، هیچگاه با دادن هرگونه اطلاعات یا انجام مصاحبه با دانشمندانی که آژانس در گزارش خود در سال ۲۰۱۱ که بر اساس اطلاعات جعلی و ساخته و پرداخته اسرائیلیها منتشر کرده بود، در هیچ سطحی موافقت نشد و چنین کاری نیز انجام نگرفت.» بعیدینژاد به ترور دانشمندان هستهای در دولتهای قبل نیز اشاره کرد. علی ربیعی، سخنگوی دولت نیز چنین اتهاماتی را به دولت نشانهای از این دانست که عدهای سعی دارند از کلاه این ترور، نمدی برای خود ببافند.
وعده تصویب
با این حال به نظر میرسد مجلس عزم خود را برای لغو اجرای پروتکل الحاقی جزم کرده تا جایی که رئیس مجلس نیز پشت سر این تصمیم ایستاده است. قالیباف دیروز در نطق خود گفت که «این طرح باعث تقویت صنعت و دستاوردهای علمی دانشمندان هستهای میشود، زمینه عبور از تحریمها را برای ایران فراهم میکند و باعث احیای صنعت هستهای ایران، بازدارندگی دشمن و امنیت خاطر مردم میشود. همچنین در این طرح برای دشمن روشن خواهد شد که جنایتی نظیر آنچه در این ماهها دیدهایم، نه تنها اجماع داخلی برای انتقام بازدارنده از آنها را ایجاد میکند بلکه در برنامه هستهای ایران نیز جهش ایجاد خواهد کرد.»
نظامالدین موسوی، نماینده اصولگرای تهران نیز دیروز با اشاره به تصویب دو فوریت طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریمها، به رأی اکثریت نمایندگان اشاره کرد و گفت که آن چند نماینده مخالف هم معتقد بودند که به جای دو فوریتی، باید طرح سه فوریتی ارائه میشد. او وعده داد این طرح روز سهشنبه تصویب خواهد شد.
از مفاهمه تا مخاصمه
تلاش مجلس برای به صفر رساندن نظارتهای آژانس، در حالی است که ایران همین چند وقت پیش میزبان رافائل گروسی، مدیرکل فعلی آژانس بینالمللی انرژی اتمی بود تا ابهامات درباره دو مکان مورد تردید آژانس که اتفاقا اسرائیلیها مدعی آن بودند، رفع شود. آن سفر منجر به بروز تفاهمات تازه میان ایران و آژانس شد.
حالا اما باید دید که تعامل با آژانس، با تصمیم قاطع بخشی از تصمیمگیران برای لغو پرتکل الحاقی، به کجا میرسد. سوال اصلی اما اینجاست که دست مجلس برای اتخاذ تصمیم نهایی در این باره تا چه میزان باز است؟
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در این باره تصریح کرد: «اگر قرار است دسترسیها (دسترسی بازرسان آژانس به فعالیتهای هستهای ایران) دست بخورد، حتماً باید در سطوح بالا درباره آنها تصمیمگیری شود و سازمان انرژی اتمی هم مجری تصمیمات مقامات ارشد کشور خواهد بود. بدین ترتیب باید گفت که تصمیمگیری درباره خروج از ان پی تی یا لغو پروتکل الحاقی، مانند تصمیمگیری درباره «مذاکره»، در سطوحی بسیار بالاتر از مجلس اتخاذ میشود و این گونه طرحها را صرفا میتوان هیجانات یا شاید سیاسیکاری بهارستان تعبیر کرد.
تب لغو اجرای پروتکل الحاقی در کشور بالاست. محسن رضایی، دیروز در دیدار با خانواده شهید فخریزاده، توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی از سوی دولت را حداقل سیلی ایران به آمران این جنایت تروریستی عنوان کرد
محدودیت همکاری با آژانس؛ کمترین سیلی
مقامات در سطوح دیگر، بسیار بر پرهیز از رفتارهای هیجانی و پاسخ سنجیده تاکید میکنند؛ آنچنانکه سردار محمداسماعیل کوثری، جانشین فرمانده قرارگاه ثارالله سپاه دیروز در همین ارتباط تاکید کرد که «نباید برای پاسخ به ترور شهید فخریزاده، احساسی برخورد کرد.»
با این حال تب لغو اجرای پروتکل الحاقی در کشور بالاست. محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام دیروز در دیدار با خانواده شهید فخریزاده، توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی از سوی دولت را حداقل سیلی ایران به آمران این جنایت تروریستی عنوان کرد و افزود: سازمان انرژی هستهای، رژیم بازرسیها را مورد تجدیدنظر قرار دهد و فوراً اقدامات حداقلی نظیر تعلیق پخش آنلاین دوربینها، کم کردن تعداد بازرسان و اعمال محدودیتهایی در دسترسی بازرسان به سایتها و دانشمندان هستهای ایران را در دستور کار قرار دهد.
رضایی گفت: هیچ دلیلی ندارد هنگامی که آمریکا و اروپا به طور رسمی و عملی از برجام خارج شدهاند؛ دولت و مجلس ما درباره NPT و پرتکل الحاقی و برجام هیچ بررسی مجدد و تجدیدنظری نداشته باشد.
محمدجواد لاریجانی رئیس پژوهشگاه دانشهای بنیادی نیز با حضور در یک برنامه تلویزیونی از رئیسجمهوری خواست که به تعبیر او، «این غل و زنجیری که هشت سال به نام برجام بر دست و پای جوانان مملکت در حوزه هستهای گذاشته شده» را باز کند.
دیدگاه تان را بنویسید