علی لاریجانی و حزب جدید

محبوبه ولی، روزنامه نگار

مجلس دهم با ترکیبی از اصولگراها و آنهایی که با «تَکرار میکنم» وارد مجلس شدند، کار خود را آغاز کرد اما دیری نگذشت که یک فراکسیون جدید با نام «مستقلان ولایی» با هشتاد عضو، خود را از فراکسیون ولایی جدا کرد و با هویتی مستقل، تعداد فراکسیون‌‌های مجلس را از دو به سه رساند. 

حضور اصولگرایان حامی روحانی در شورای مرکزی حزب

حالا آن فراکسیون مستقل که با محوریت علی لاریجانی در مجلس فعالیت می‌‌کند، تصمیم خود برای تشکیل یک «حزب جدید» را نیز عملی کرده است. روز گذشته بهروز نعمتی از تشکیل نشست مجمع عمومی این حزب با حضور جمعی از چهره‌‌های سیاسی خبر داد و اعضای شورای مرکزی آن را 21 نفر اعلام کرد که قرار است بانوان، جوانان و اقلیت های مذهبی نیز در میان این 21 نفر باشند. 

نعمتی در مورد اینکه این 21 نفر چه کسانی هستند، از کسی نام نبرد اما گفت: افراد بسیاری مطرح هستند که فردا مشخص می‌شود؛ از جمله اعضای ستاد اصولگرایان حامی آقای روحانی نیز چهره‌های بسیاری مد نظر هستند. 

حزبی که «رهروان» نیست

پاییز گذشته بود که خبر تشکیل این حزب و حضور قطعی علی لاریجانی در آن  مجددا رسانه‌‌ای شد اما پس از آن موضوع مسکوت ماند تا مرداد امسال. در آن زمان از این حزب با نام «رهروان» یاد شد اما بهروز نعمتی در اظهارات دیروز خود گفته که نام این حزب قطعا «رهروان» نیست و تکلیف نام حزب هم مثل بسیاری از سوالات دیگر در جلسه امروز مشخص می‌‌شود. 

زاویه با فتنه و انحراف

از آن جایی که انگیزه اصلی این حزب پرهیز از افراط و تفریط و جمع کردن عقلای دو جناح سیاسی اصولگرا و اصلاح طلب در کشور عنوان می‌‌شود، نائب رئیس فراکسیون مستقلان مجلس روز گذشته تاکید کرد که این حزب با دو جریان فتنه و انحراف زاویه دارد و در چارچوب خط قرمزهای نظام حرکت خواهد کرد. حزب جدید قرار است شفاف و بدون زیرمیزی هم باشد، آنچنانکه نعمتی در مورد آن تصریح کرد در قالب برگزاری مجامع و برنامه‌هایی که به مردم ارائه می‌شود، تلاش می‌کنند به مردم پاسخگو باشند و قطعاً این حزب هیچ‌چیز زیرمیزی و غیرشفافی نخواهد داشت.

چالش شفافیت

 در همین ابتدای کار

اما ظاهرا این حزب ظاهرا با اظهارات ضد و نقیض، در همین ابتدای کار دچار چالش شفافیت شده است. کاظم جلالی نماینده تهران و رئیس مرکز پژوهش‌‌های مجلس، دوشنبه 22 مرداد گفته بود که او و علی لاریجانی حتی یک جلسه هم با این حزب نداشته و اطلاعی از آن ندارد.

او که گفته می شود دست راست علی لاریجانی در مجلس است، اظهار کرده بود که به عضویت در هیچ حزبی، حتی حزبی که لاریجانی هم تشکیل بدهد تمایل ندارد و ادامه داده بود: آنقدر در کشور مشکل داریم که آقای لاریجانی باید به آنها بپردازند و بنده هم در مرکز پژوهش‌ها آنقدر گرفتار هستم که در حال حاضر وقت پرداختن به این موضوع را ندارم.

اما بهروز نعمتی، نائب رئیس فراکسیون مستقلین روز گذشته در واکنش به این اظهارات، گفت که در آستانه انتخابات مجلس دهم، بالغ بر ده جلسه با آقای جلالی تشکیل شده که اتفاقا خود جلالی نیز ریاست جلسات را به عهده داشته و تاکید کرده که افرادی مانند جواد هروی و ایرج عبدی به سمت تشکیل اساسنامه بروند.

نعمتی ادامه داده که نظر جلالی در آن زمان این بوده که فعلا دست نگه دارند تا تصور نشود که «این حزب برای انتخابات مجلس است و بعد از انتخابات مجلس هم چند جلسه با آقای جلالی داشته و حالا اینکه ایشان اخیرا گفته تمایلی برای حضور در هیچ حزبی ندارد، نمی‌‌داند چیست!»

اما نکته اینجاست که کاظم جلالی نه تنها گفته که تمایلی به حضور در این حزب ندارد بلکه کلا از وجود آن اظهار بی‌‌اطلاعی کرده است.

حضور مبهم لاریجانی

در مورد حضور لاریجانی هم، مهرداد لاهوتی، سخنگوی فراکسیون مستقلان همین پنج روز پیش از گمانه‌‌زنی‌‌ها برای محوریت علی لاریجانی در این حزب خبر داده و گفته بود که «لاریجانی قطعا در حزب رهروان حضور دارد و وی می‌‌تواند یکی از مهره‌‌های اصلی این حزب باشد.»

نعمتی هم روز گذشته بر خلاف اظهارات کاظم جلالی که گفته بود لاریجانی از تشکیل چنین حزبی بی اطلاع است، گفت: در مورد این حزب جلساتی هم با آقای لاریجانی داشته ایم. گذشته از همه این یکی به نعل و یکی به میخ زدن‌‌ها، برخی تحلیل می‌‌کنند که این حزب قرار است فضا را برای کاندیداتوری علی لاریجانی در انتخابات ریاست جمهوری آماده کند. 

لاریجانی و محبوبیتی که 

ریزش کرده

او با اقتدار وارد بهارستان شد و پس از ریاستش بر مجلس نهم، در اولین سال مجلس دهم با 237 رای و با اقتدار رئیس مجلس شد. سال دوم اقتدار او کمی ریزش کرد و با 204 رای کرسی ریاست مجلس را از آنِ خود کرد. امسال اما کار برای او سخت شد. دو فراکسیون دیگر منتقد مدیریت او شدند و هر یک کاندیدایی جدید برای ریاست مجلس معرفی کردند. 

در روز انتخاب او 101 رای آورد که برای ریاست مجلس کافی نبود و رای‌‌گیری به مرحله دوم کشیده شد. در مرحله دوم به شکل غیرمنتظره‌‌ای حمید حاجی بابایی، کاندیدای فراکسیون ولایی که قبلا اعلام کرده بود به هیچ وجه با هیچ یک از دو فراکسیون دیگر ائتلاف نخواهد کرد، از کاندیداتوری انصراف داد و رأی های او به سوی لاریجانی سرازیر شد و نهایتا لاریجانی با 147 رأی که به سختی به دست آورد، دوباره رئیس مجلس شد. 

گرچه افرادی مانند علی مطهری از علی لاریجانی به عنوان مردی که لابی سیاسی بسیار قوی دارد، یاد می‌کنند و حتی خیلی‌‌ها او و ریاست طولانی مدتش بر مجلس را نتیجه همین لابی‌ها می‌‌دانند، اما واقعیت این است که شرایط جدید کشور جایگاه او را هم مانند جایگاه روحانی متزلزل کرده است.

کارکرد متفاوت محافظه‌‌کاری

این تزلزل تا آنجاست که زمزمه هایی برکناری که در مورد رئیس جمهوری، حسن روحانی شنیده می شد، در مورد علی لاریجانی هم شنیده می شود. او متهم است به با لابی گری مانع استیضاح وزرای دیگر می شود و از سوی دیگر استیضاح علی ربیعی را بدون طی تشریفات قانونی اعلام وصول می‌کند.

علی بختیار، عضو فراکسیون امید مجلس، همین دو روز پیش گفته بود: «واقعاً برای انجام هرکاری در مجلس با سختی‌ها و گرفتاری‌های خیلی زیادی روبرو هستیم به همین دلیل تصمیم گرفتیم در اجلاسیه سوم به هر شکلی که هست لاریجانی را از ریاست مجلس برداریم.»

او اشاره کرده بود به اینکه در همه پارلمان‌‌ها، رئیس پارلمان با بقیه نمایندگان هیچ فرقی ندارد و فقط سخنگو است.

اما علی لاریجانی در مجلس چنین نیست. او یک برادر از پنج برادر قدرتمند لاریجانی در ایران است. بسیاری او را سیاستمداری محافظه کار می دانند که اتفاقا همین محافظه کاری موجب گرایش سیاسیون دو جناح دیگر به او شده است اما در شرایط حساس امروز که بسیاری به دنبال اقدامات انقلابی هستند، محافظه کاری لاریجانی برای او نه تنها دیگر کارکرد گذشته را ندارد، بلکه مشکل ساز هم شده و منتقدان بسیاری را علیه او بسیج کرده است. 

با این حساب به نظر می رسد، حضور لاریجانی در این حزب حتی اگر نگوییم به قصد انتخابات های پیش روی مجلس و دولت است، اما دستِ کم، تحرکی برای تقویت جایگاه متزلزل اوست. 

ناطق نوری و وزنه سیاسی‌‌اش

قطعا لاریجانی با این جایگاه متزلزل و کاهش محبوبیتی که پیدا کرده نمی‌تواند رکن اصل حزب تازه باشد و این حزب مانند هر حزب دیگری نیازمند یک وزنه سیاسی قوی است تا بتواند اعتباری برای خود کسب کند.

در همین راستا زمزمه‌‌هایی از حضور علی اکبر ناطق نوری در حزب جدید مستقلان، به گوش می رسد و حتی برخی، تلاش‌‌ها برای حضور ناطق نوری به عنوان پدر معنوی این حزب را به علی لاریجانی نسبت می‌‌دهند. 

بهروز نعمتی چندی پیش در مورد این زمزمه‌‌ها، توضیح داده بود که «تاکنون جلسه‌ای با عنوان حزب رهروان با حضور ناطق نوری برگزار نشده است. امکان دارد که جلسات متعددی برخی نمایندگان برای مشورت با ناطق نوری داشته باشند، اما این موضوع به حزب رهروان مربوط نیست.»

لاهوتی، سخنگوی فراکسیون مستقلان نیز از چنین خبری اظهار بی اطلاعی کرده اما در عین حال گفته است که اگر چنین اتفاقی بیفتد، وزن سیاسی و مقبولیت حزب به شکل قابل توجهی افزایش می‌‌یابد. 

کار سیاسی یا سیاسی‌‌کاری؟

جدای مستقلان از فراکسیون ولایی نتیجه خوبی برای مجلس نداشت. گرچه این مستقلان جدید به دنبال برائت از تندروی های دو طیف دیگر بودند اما استقلال آنها به انشقاق در مجلس دامن زد و عملکرد خانه ملت آن را تحت الشعاع این انشقاق قرار داد. 

خیلی ها تشکیل این فراکسیون سوم را موجب تضعیف مجلس عنوان کردند. بهرام پارسایی، سخنگوی فراکسیون امید همین چند روز پیش در این مورد گفت: « امروز هیچ یک از دو جریان اصلی با قوت ورود نمی‌کنند زیرا شق سومی وجود دارد که نمی‌دانیم چه تصمیمی در مورد مسائل مختلف خواهد گرفت و این موضوع باعث تضعیف مجلس شده است.»

ابتدای ماه جاری نیز خبر آمد که تعدادی از نمایندگان جلسه ای با لاریجانی گذاشته و پیشنهاد کرده‌‌اند که دو فراکسیون اصولگرایان و مستقل که در مجموع 190 عضو دارند، با هم ادغام شوند البته «با مدیریت لاریجانی».لاریجانی نظر مساعد خود را نسبت به این موضوع اعلام کرده و گفته است «باید فکری کنیم زیرا روند، روند خوبی نیست.» در واقع آنها یک بار جدا شدند و حالا دوباره میخواهند با محوریت لاریجانی به هم بپیوندند و تمام این پروسه هم نه تنها بی‌‌حاصل بلکه مشکل آفرین بوده است.  

حالا عده‌‌ای بر این باورند که تمام این مسیر یعنی استقلال از اصولگرایان در مجلس و لابی‌‌هایی که از آنها سخن به میان می‌‌آید، تصمیم به ادغام دوباره دو فراکسیون با مدیریت لاریجانی و حالا هم تشکیل یک حزب جدید با همان انگیزه و شعارها، این شائبه را ایجاد می‌‌کند که حزب جدید بیشتر نوعی سیاسی کاری باشد تا کارِ سیاسی!