تلاش برای نجات برجام در مذاکرات تهران- پاریس

سفر تیم کارشناسان و رایزنان اقتصادی ایران تحت سرپرستی «سیدعباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان به فرانسه در حالی انجام گرفت که مذاکرات 10 ساعته درخصوص بررسی طرح ابتکاری کاخ الیزه از برداشته‌شدن گام‌های عملی طرف مقابل برای نجات برجام حکایت داشت.

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش‌های خبری ایرنا، روز دوشنبه یازدهم شهریورماه معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان در صدر هیاتی اقتصادی وارد پاریس شد تا در ارتباط با برجام و آینده این توافق با مقامات طرف مقابل دیدار و گفت وگو داشته باشد. از همراهی تیم اقتصادی با عراقچی می توان به اولویت و ضرورت تصمیمات اقتصادی در این سفر پی برد.

دیروز خبری مبنی بر نشست 10 ساعته عراقچی به همراه معاونان بانک مرکزی، وزارت نفت و «بهرام قاسمی» سفیر کشورمان در فرانسه با نمایندگان کشور میزبان انتشار یافت که توجه ها را به خود جلب کرد؛ نشستی که پشت درهای بسته برگزار شد و محور اصلیآن نحوه تامین مطالبات و منافع ایران در برجام بود.

آنها در این مذاکرات فشرده به بررسی جزییات و سناریوهای احتمالی طرح ابتکاری فرانسه پرداختند و گفته می شود که مقرر شد دو طرف، گفت وگوها و رایزنی های خود را با سایر طرف های ذیربط نیز افزایش و به گفتگو‌های مستمر با یکدیگر در سطوح مختلف ادامه دهند.

در ارتباط با طرح «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه گفته می شود که پاریس برای حفظ برجام و امید بخشیدن به تداوم اجرای توافق هسته ای، قرار است یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری برای پیش خرید نفت ایران راه اندازی کند؛ طرحی که در سه مرحله قابل عملیاتی سازی است.

پیشتر نیز در جریان سفری که «امانوئل بن» مشاور دیپلماتیک مکرون به ایران داشت برای نخستین بار از طرح «انجماد در مقابل انجماد» یا همان «فریز در برابر فریز» رونمایی شد؛ طرحی که مشاور دیپلماتیک مکرون در تهران مطرح کرد و مقبول مقامات جمهوری اسلامی واقع نشد. بر پایه طرح مذکور، ایران که تاکنون دو گام در مسیر کاهش تعهدات برجامی برداشته و میانه این ماه نیز گام سوم را خواهد برداشت، باید کاهش تعهدات را در ازای توقف تحریم های نفتی از سوی آمریکا، متوقف کند.

یکی از مهمترین اهداف پاریس از تدوین و پیشنهاد طرح های ابتکاری به گام های تدریجی ایران در بازگشت از برجام برمی گردد و فرانسه به عنوان یکی از اعضای موثر برجام در صدد جلوگیری از تداوم اقدامات کاهنده ایران است. در این زمینه مکرون بارها مستقیما با «حسن روحانی» رئیس جمهوری کشورمان تماس تلفنی برقرار کرده است.

آخرین تماس تلفنی روسای جمهوری فرانسه و ایران به شنبه همین هفته (نهم شهریورماه) برمی‌گردد که روحانی و مکرون ضمن گفت وگو در ارتباط با تحولات منطقه‌ای و غیره، بر برجام و اجرای تعهدات طرف مقابل تمرکز کردند. این نخستین تماس تلفنی روسای جمهوری دو کشور پس از پایان نشست رهبران گروه هفت در شهر بیاریتز فرانسه بود؛ اجلاسی که در آستانه و هنگام برگزاری آن نیز تکاپوی مکرون برای نجات برجام آشکار دیده می‌شد.

مکرون در صدد است تا قبل از گام سوم ایران در مسیر کاستن از تعهدات برجامی، تهران را از این اقدام منصرف سازد. تنها چند روز تا زمان برداشته شدن گام سوم ایران (۱۵ شهریورماه)  باقی مانده است؛ مرحله ای که طبق اظهارات «بهروز کمالوندی» سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان، افزایش غنی سازی و نصب دوباره برخی سانتریفیوژها در آن انجام خواهد گرفت. 

کمالوندی چندی پیش در ارتباط با اینکه در گام سوم ایران از چه اقداماتی رونمایی می کند، اعلام کرد که افزایش تعداد سانتریفیوژها، نصب دوباره سانتریفیوژهای IR-۲ و IR-۲M، افزایش تعداد سانتریفیوژهای فعال در آبشارهای غنی‌سازی‌ و غنی‌سازی بالاتر  از گزینه‌های مطرح در گام سوم است.

اما گزارش روز جمعه هشتم شهریورماه آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز در این زمینه بی تاثیر نبود. این نهاد راستی آزما با انتشار شانزدهمین و به عبارتی جدیدترین گزارش خود از اقدامات کاهشی ایران در برجام خبر داد و تاکید کرد که ذخایر اورانیوم ایران از حد مجاز برجام عبور کرده است؛ گزارشی که باعث شده کشورهای منتفع در برجام همچون فرانسه به منظور حفظ برجام عزم خود را جزم کنند.