بررسی حادثه معدن طبس در دانشگاه تهران
میدری: برای ایمن‌سازی محیط کار، نیازمند نیروی اجتماعی هستیم
عصر روز سه‌شنبه (یکم آبان ماه) دانشگاه تهران میزبان یک نشست با محتوای بررسی حادثه معدن طبس بود. این جلسه که با عنوان «وزارت کار در آزمون عدالت؛ مرگ کارگران معدن طبس زیر ذره‌بین» برنامه‌ریزی شده بود، به همت مجمع دانشجویان عدالتخواه دانشگاه تهران برگزار شد.
به گزارش «توسعه ایرانی»، در این نشست «احمد میدری» وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اظهار کرد: ابتدا به اقتصاد سیاسی این معدن حادثه‌دیده اشاره می‌کنم. بنیادی‌ترین موضوع این حوزه، اقتصاد ضعیف معدن و عدم بهره‌وری و سوددهی معدن است. بدون سوددهی معدن کسی به سمت مکانیزه شدن و ایمنی نمی‌رود. اینکه اکثریت قاطع معادن ما به صورت سنتی بهره‌برداری می‌شوند به این دلیل است که معدنی که باید یکپارچه بهره‌برداری شود بین واحدهای کوچک خرد شده است. علت این است که برخی با قدرت سیاسی در جریان واگذاری‌ها و بدون توانایی کافی، صاحب معدن می‌شوند.
ظهوریان: اگر واقعا نمی‌توانیم امنیت معادن را تامین کنیم، در نگاه قرآنی جایز است که همه آنها را تعطیل کنیم. در گزارش اخیر مجلس هم بحث اقتصادی معادن ما مغفول واقع شده بود
وی افزود: در معادن بزرگ که مکانیزه اداره می‌شوند، ابتدا گاز استخراج می‌شود و خطر رفع می‌شود و سپس استخراج زغال‌سنگ شروع می‌شود ولی در معدن کوچک‌مقیاس، چنین چیزی ممکن نیست.
مزد غیرمنصفانه، حاصل نبود انسجام در تشکل‌های کارگری است
وزیر کار عنوان کرد: معادن کوچک سودآوری کمتری هم دارند و بیشترین کشته نیز در آنهاست. سازه مهندسی‌ساز، خطر کمتری دارد و معادن دولتی ما مثل زغال‌سنگ کرمان و شرکت زغال‌سنگ طبس (متعلق به شستا) هم ایمن‌تر هستند و هم مزد کارگرشان بیشتر است. علت تفاوت این است که مسئولان شهری، حقوق کارگران معدن را بالا می‌برند ولی مدیران معادن توانایی سودآوری ندارند و این باعث تنش‌هایی می‌شود. اینکه معدن‌های کوچک با وجود سودهای نسبتا قابل قبول هم مزد خوبی نمی‌دهند به خاطر فقدان انسجام تشکل‌های کارگری در کشور است. در معادن دولتی نیروهای رسمی و قراردادی قدرت چانه‌زنی بیشتر دارند و مزد بیشتر می‌گیرند.
این استاد اقتصاد تاکید کرد: دلیل سیاسی دیگر این است که شرکت‌های زغال‌سنگ کشور قبلا یکپارچه بود ولی بعدا بین چند صندوق و بخش خصوصی و دولتی تقسیم شد و این عدم تمرکز، امکان بهره‌وری و ایمنی و مکانیزه شدن را پایین آورد.
سالانه دو همت برای ایمنی معادن
اختصاص خواهد یافت
میدری تصریح کرد: وقتی به طبس رسیدیم دو علت برای حادثه بیان شد که یکی انفجار گاز و دیگری ریزش معدن است. ۲۴ روز قبل از حادثه بازرس وزارت کار به معدن می‌رود و اخطار می‌دهد. در این یک ماه به‌جای رفع مشکل، دو هزار متر پیشروی غیراستاندارد جدیدتر هم شده که حادثه در همان دو هزار متر جدید رخ داده است.
او ادامه داد: در هیات دولت تصویب کردیم که از سال آینده، سالانه دو هزار میلیارد تومان از محل درآمد معادن به ایمنی اختصاص یابد. همچنین قرار شد هفت معدن زغال‌سنگ غیراستاندارد هم بسته شود. چون دغدغه اشتغال کارگران هم وجود دارد که قرار شد در این مدت ۳ ماه دولت حقوق کارگران معدن که سه ماه بیکار هستند را بدهد.
میدری: روی طبقه‌بندی مشاغل به خصوص معادن تمرکز کنید چون بسیاری از واحدها، طبقه‌بندی مشاغل و عدالت شغلی ندارند. اگر حرکتی ملی صورت بگیرد، حوادث ناشی از کار و بحران‌های کارگری و معیشتی ایجاد نمی‌شود
میدری افزود: انتظار ما از دانشجویان عدالتخواه این است که روی طبقه‌بندی مشاغل به خصوص معادن تمرکز کنند. بسیاری از واحدهای کشور طبقه‌بندی مشاغل واقعی و عدالت شغلی ندارند. ما ۱۵هزار کارگر معدن داریم ولی مابقی شاغلین هم این مساله بی‌عدالتی شغلی را دارند و اگر حرکتی ملی صورت بگیرد، حوادث ناشی از کار و بحران‌های کارگری و معیشتی ایجاد نمی‌شود.
توان ایجاد امنیت ندارید،
معادن را ببندید
در ادامه این نشست «میثم ظهوریان» نماینده مشهد در مجلس اظهار کرد: اگر واقعا نمی‌توانیم امنیت معادن را تامین کنیم، در نگاه قرآنی جایز است که همه آنها را تعطیل کنیم. در اینجا مشکلات ساختاری مطرح است. اقتصاد سیاسی معادن نیز مهم است و در گزارش اخیر مجلس، بحث اقتصادی معادن ما نیز مغفول واقع شده بود. معادن بخش زیادی از اشتغال شهرهای کوچک را تامین می‌کند و این باعث ایجاد قدرت سیاسی و حکمرانی برای مالک معدن می‌شود.
میدری در پاسخ توضیح داد: درست است که کارگران قیم نمی‌خواهند اما جنبش اجتماعی و فشار مردمی در افکار عمومی لازم است. مثلا در جریان لغو الزام به اخذ گواهی ایمنی پیمانکاران، با درخواست لغو آن تصمیم مواجه شدیم اما ما در بیان این موضوع تنها هستیم و برای پیشبرد این موضوع نیازمند فشار اجتماعی هستیم.
وی افزود: تشکل‌های کشاورزان در حوزه گندم موفق شدند قیمت خرید تضمینی را چند برابر افزایش دادند. ما باید از خود بپرسیم که در جایگاه خود چه کاری می‌توانیم در تشکل‌ها برای افزایش قدرت چانه‌زنی کارگران بکنیم. متولی تشکل‌های کارگری خود کارگران هستند و باید با رویه صحیح به اهداف خود برسند.
کارگران باید توان چانه‌زنی خود را
افزایش دهند
وزیر کار تاکید کرد: ما باید به جز وزارت کار، از نمایندگان مجلس، رسانه‌ها، دانشگاه‌ها و همه ابزار قدرت استفاده کنیم تا بتوانیم برای کارگران توان چانه‌زنی ایجاد کنیم.
میدری خاطرنشان کرد: شرکت‌های ارزیابی ایمنی با انتخاب وزارت کار می‌توانند کنترل‌کننده ایمنی معادن باشند و برای موفقیت خود نیز باز همان پشتوانه نیروی اجتماعی داشته باشند. عدالت با همراهی کارایی و برابری همراه است و توزیع برابر بدون کارایی به ناکارآمدی ختم می‌شود.
وی در پایان با اشاره به وضعیت کنونی کارگران معدن معدنجو گفت: ما احکام کارگران متوفی را صادر کردیم و وزارت راه برای خانواده کارگران متوفی مسکن در نظر گرفته و بیمه تکمیلی برای کلیه کارگران حادثه‌دیده در نظر گرفته شده و وصل شد. همچنین کارفرما برای کارگران آسیب‌دیده بیمه بیکاری و حقوق کامل درنظر گرفته است.
دیدگاه تان را بنویسید