داده‌های مرکز آمار از بودجه خانوار نشان می‌دهد که در سال‌های 96 و 1401 بیشترین مشارکت خانوارهای دهک اولی در بازار کار، در گروه شغلی «کارگر ساده» بوده است. در مقابل، کمتر از یک درصد این خانوارها در مشاغلی مربوط به «قانون‌گذاری، مدیریت و مقامات عالی‌رتبه» مشارکت داشته‌اند.

به گزارش اکوایران، شغل‌ از مهم‌ترین دغدغه‌های خانوارهاست و یافتن شغلی مناسب برای اقشار فقیر، چالشی‌تر از سایرین به نظر می‌رسد. براساس داده‌های بودجه خانوار در مناطق شهری که از مرکز آمار منتشر شده، حدود سه‌چهارم از خانوارهای دهک اول در سال 96 سرپرست غیرشاغل داشته‌اند. همچنین در سال‌های 96 و 1401 در بین خانوارهای با سرپرست شاغل بیشترین مشارکت در گروه کارگر ساده مشاهده شده است.

اگر گروه مشاغل اظهارنشده و سایر مشاغل را کنار بگذاریم، کمترین سهم از سبد شغلی دهک اول در این دو سال به گروه قانون‌گذاران، مقامات عالی‌رتبه و مدیران می‌رسد.

در این گزارش، تشریح شده که در سال‌های 96 و 1401، چند درصد از فقیرترین خانوارهای مناطق شهری در هر گروه شغلی مشغول به کار بوده‌اند.

با سرپرست اما غیرشاغل

داده‌های بودجه خانوار همه ساله از طرف مرکز آمار منتشر می‌شود و شامل جزئیاتی مربوط به وضعیت شغلی و سطح درآمد و مصرف خانوارهای کشور است. در بخشی از این آمارها، اطلاعاتی ارائه شده که می‌گوید چند درصد از خانوارهای دهک اول در مناطق شهری، در هر گروه شغلی مشغول به کار هستند. دهک اول در مناطق شهری، نماینده 10درصد از فقیرترین خانوارهای این مناطق است.

براساس این آمارها، در سال 96 بیش از 76.51درصد از خانوارهای دهک اولی دارای سرپرست غیرشاغل بوده‌اند. این رقم در سال 1401 کاهش یافته اما همچنان بالای 60درصد است.

سهم فقرا از مشاغل تخصصی، کمتر از یک درصد است

نکته جالب توجه در بررسی وضعیت شغلی سرپرست خانوار دهک‌ها در مناطق شهری، سهم بسیار اندک دهک‌ اولی‌ها از اشتغال در حوزه قانون‌گذاری، مقامات عالی و مدیریت است. طبق ساختار تفصیلی مشاغل ایران که مرکز آمار منتشر کرده، این گروه شغلی طیف وسیعی از رده‌های مدیریتی از وزارت و ریاست دستگاه‌های دولتی گرفته تا مدیریت مدرسه و سالن‌های ورزشی را شامل می‌شود.

داده‌های به دست آمده نشان می‌دهد که در سال 96 تنها 0.07درصد از دهک‌ اولی‌ها در این زمینه اشتغال داشته‌اند. به عبارت دیگر از هر 10هزار خانوار دهک اول تنها 7 خانوار سرپرست شاغل در این بخش را داشته‌اند. این نسبت در سال گذشته افزایش یافته اما همچنان کمتر از 0.5درصد است.

در گروه شغلی متخصصان علمی و فنی نیز تنها 0.5درصد از دهک اولی‌ها در سال 1401 مشارکت داشته‌اند.

سهم 14درصدی کارگران ساده از سبد شغلی فقرا در 1401

هم در سال 96 و هم در سال 1401، عمده سرپرستان خانوارهای دهک اولی کارگر ساده بوده‌اند. به بیان دقیق‌تر، در سال 96 حدود 7.7درصد از فقیرترین خانوارهای مناطق شهری در گروه کارگران ساده مشغول به کار بوده‌اند. این نسبت در سال گذشته تقریبا دو برابر شده و به 14.42درصد رسیده است. این در حالی است که تنها 33.3درصد از ثروتمندترین دهک مناطق شهری غیرشاغل هستند.

در مرتبه بعد، گروه شغلی‌ صنعتگران و کارکنان مشاغل مربوطه قرار گرفته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که 6.67درصد از فقرای شهرنشین در سال گذشته در این گروه شغلی مشغول به کار بوده‌اند. این در حالی است که در سال 96 تنها 3.37درصد از این خانوارها در این حوزه فعالیت می‌کردند که نشان می‌دهد این رقم نیز در پنج سال گذشته دو برابر شده است.

بنابراین به نظر می‌رسد سطح درآمد خانوار با گروه شغلی آنها ارتباط دارد طوری‌که یکی از کمترین مشارکت‌ها در مشاغل مدیریتی و تخصصی به نام دهک اول ثبت شده است.