ناسازگاری واقعیتهای بازار با قیمتهای مندرج در فروشگاه مرکز آمار
مردم بالقوه ثروتمندی که از خرید مایحتاج زندگی هم عاجزند
نسرین هزاره مقدم
آمارهای رسمی مدعی هستند که نرخ تورم در تیرماه یک درصد کاهش یافته اما آنچه مردم در کف بازار و جامعه مشاهده میکنند، حکایت دیگریست و گویا قیمتها سر باز ایستادن و توقف در یک نقطه خاص ندارند.
توفیقی: ادعای کاهش تورم با گوشت کیلویی ۵۰۰هزار تومان، مرغ کیلویی ۱۰۰هزار تومان و تخممرغ شانهای ۱۲۰هزار تومان نمیخواند، با آنچه ما مردم با پوست و گوشت و استخون لمس میکنیم همخوانی ندارد
همان روزی که اخبار تورم رسمی تیر ماه و کاهش یک درصدی تورم سالانه و همچنین کاهش 3.2درصدی تورم نقطه به نقطه نسبت به ماه قبل (خرداد ماه) رسانهای شد، خبر دیگری نیز به چشم آمد «نان در خراسان رضوی ۴۰درصد گران شده است». براساس نرخنامه جدید نان در استان خراسان رضوی که سوم مرداد ماه منتشر شد، نان بربری سنتی یارانهای که تا روز قبل از آن با قیمت ۸۵۰ تومان فروخته میشد از این به بعد به نرخ ۱۲۰۰ تومان به دست خانوارها میرسد، تافتون سنتی یارانهای از ۶۵۰ به ۹۰۰ تومان، سنگک یارانهای از ۱۴۰۰ به دو هزار تومان و بربری خراسانی نیمهیارانهای از ۱۳۰۰ به ۱۸۰۰ تومان رسیده است. نکته اصلی اینجاست که رئیس اتحادیه نانوایان مشهد گفت: «برنامه افزایش قیمت نان مربوط به خراسان رضوی نیست و به مرور در تمام کشور اجرایی خواهد شد».
با این حال همه ماجرا در همین گرانی قریبالوقوع نان خلاصه نمیشود. ثبت مشاهدات میدانی در مورد قیمت کالاهای متنوع در هفتههای اخیر، ما را به این نتیجه میرساند که تورم همچنان باقیست، بگذریم از اینکه گرانی کالاها موضوعی متفاوت با نرخ تورم است. این مشاهدات نشان داد یک بسته آدامس که تا دو هفته قبل یعنی ۲۵ تیر ماه، ۲۱هزار تومان قیمت داشت، هفتم مرداد به ۲۸هزار تومان رسید. تن ماهی ۷۰هزار تومانی در این مدت به ۷۵هزار تومان و کافی میکس دانهای که در تیر ماه، ۱۲هزار تومان بود، حالا ۱۵هزار تومان است. به عبارتی، در بازه یک ماهه یا حتی کمتر، یک تورم 10 تا ۳۰درصدی بر بازار برخی از کالاهای خوراکی حاکم بوده است.
افزایش 47.5درصدی شاخص قیمت مصرفکننده طی 12 ماه
بنا بر اعلام مرکز آمار، تورم نقطه به نقطه نسبت به خرداد 3.2درصد کاهش یافته است. در تیر ماه امسال، تورم نقطه به نقطه خانوارهای کشور ٣٩,٤درصد بوده؛ یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین حدود 40درصد بیشتر از تیر ماه سال قبل، برای خرید یک مجموعه کالاها و خدمات یکسان هزینه کردهاند.
در گزارش رسمی مرکز آمار ایران البته شاخصهای افزایشی هم کم نیستند. نگاهی به بخشی از گزارش رسمی تیر ماه بیندازیم: «در تیر ماه ۱۴۰۲ شاخص قیمت مصرفکننده خانوارهای کشور به عدد ١٩٣ رسیده که نسبت به ماه قبل، ٢درصد افزایش، نسبت به ماه مشابه سال قبل ٣٩.٤درصد افزایش و در دوازده ماهه منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل ٤٧.٥درصد افزایش داشته است». در چنین وضعیتیست که نمایندگان کارگری شورای عالی کار همچنان منتظر برگزاری یک نشست سهجانبه هستند تا ترمیم مزد ۱۴۰۲ در آن مطرح شود ولی آیا دولت که به وعدههای خود در مورد مهار تورم پایبند نمانده و مدعی شدهاند که وعده ترمیم مزد در صورت مهار نشدن تورم اساساً از اول در کار نبوده، حاضر میشود با گذشت ۵ ماه از آغاز سال، مزد را ترمیم کند؟
تیر ماه ۱۴۰۲ شاخص قیمت مصرفکننده خانوارها به ١٩٣ رسیده که نسبت به ماه قبل، ٢درصد افزایش، نسبت به تیر ماه سال قبل ٣٩.٤درصد افزایش و در سال منتهی به تیر نسبت به دوره مشابه سال قبل ٤٧.٥درصد افزایش داشت
مشکل کارگران با نامهنگاری حل نمیشود
«فرامرز توفیقی»، فعال کارگری در این رابطه میگوید: وارد پنجمین ماه از سال شدهایم و سردرگمی و وضعیت بحرانی معاش که ماحصل تصمیم شورای عالی کار برای کارگران است، هنوز و همچنان ادامه دارد. در این شرایط، برخی از اعضا کار را به نامه نوشتن و درخواست احاله کردهاند.
او اضافه میکند: بعد از نامه اعضای کارگری شورای عالی کار، دو نشست این شورا برگزار شده بدون طرح مساله دستمزد. معتقدم نمایندگان کارگری باید از قدرت قانونی خود استفاده میکردند و به نحوی از انحا به این بیتوجهی معترض میشدند. دولت مکلف بود بعد از ثبت درخواست سه عضو رسمی، به سرعت نشست شورای عالی کار با موضوع مربوطه را برگزار کند. به تکلیف عمل نشد و حتی شکایت دیوان هم راه به جایی نبرد.
مرکز آمار
میانگینگیری هم بلد نیست
توفیقی در مورد تورم اعلامی مرکز آمار میگوید: هنوز مولفههای تاثیرگذار بر نرخ تورم رسمی را که بهروزرسانی شده، اعلام و منتشر نکردهاند. باید اعلام کنند چه مولفههایی از سبد برآورد و محاسبه تورم کم یا زیاد شده و سهم مولفهها چقدر تغییر کرده است. با اعلام تورم تیر ۱۴۰۲، متوجه شدیم میانگین تورم سالانه بیش از ۷۰ یا ۸۰درصد استانها بیش از تورم میانگین اعلامیست. به ما بگویند چطور میانگینگیری میکنند که نرخ تورم اکثریت استانها از نرخ میانگین تورم بالاتر است؟ به گفته وی، ادعای کاهش تورم سبد خوراکیها با گوشت کیلویی ۵۰۰هزار تومان، مرغ کیلویی ۱۰۰هزار تومان و تخممرغ شانهای ۱۲۰هزار تومان نمیخواند. به واقع با آنچه ما مردم با پوست و گوشت و استخون لمس میکنیم همخوانی ندارد!
توفیقی ادامه میدهد: اعلام میکنند مسکن ارزان شده، مسکن کجا ارزان شده است؟ کرایه خانهها پایین آمده یا آپارتمانها را ارزانتر از قبل به مردم میفروشند؟ مسکن به هیچ وجه ارزان نشده، بلکه دچار رکود شده و ما برای چندمین بار در دهههای اخیر، وارد سیکل رکود تورمی شدهایم.
نمایندگانی که فقط نمک پاشیدن به زخم را بلد هستند
دادههای رسمی حرف دیگری میزنند اما از گرانی سادهترین اقلام گرفته تا افزایش ۴۰درصدی قیمت نان، از نجومی شدن قیمت یک پراید ساده تا کف رهن ۴۰۰ میلیون تومانی برای آپارتمان ۴۰ تا ۵۰ متری در تهران، اینها همه گواهان روشن تداوم تورم هستند. کارگران و مردم با این شواهد عینی سروکار دارند نه با دادههای مرکز آمار ایران.
وقتی گرانیها را سر باز ایستادن نیست، از یک سو تلاشی برای تغییر مناسبات و ترمیم دستمزد نمیشود و از سوی دیگر، برخی با صحبتهایشان نمک بر زخم ریش کارگران میپاشند. ششم مرداد «فریدون عباسی» نماینده کازرون در مجلس گفت: کشور و مردم ما بالقوه ثروتمند هستند و اگر این ثروت بالفعل نشده و خود را در رفاه جامعه نشان نداده محصول تحریمهاست....
دیدگاه تان را بنویسید