تبعات ده‌گانه بازنشستگی پیش از موعد

رئیس موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، تبعات ده‌گانه نامطلوب طرح بازنشستگی پیش از موعد مجلس را تشریح کرد.

روزبه کردونی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفت: طرح بازنشستگی پیش از موعد، در حالی مطرح شده که صندوق‌های بازنشستگی کشور به دلایل مختلف با چالش‌های پایداری مالی مواجه هستند، به این معنی که نه‌تنها درآمدها کفاف هزینه‌های جاری را نمی‌دهند، بلکه آینده تأمین مالی تعهدات بلندمدت آنها نیز با تهدید مواجه است. غیر از آن، این روند خلاف مسیری است که در راستای افزایش امید زندگی در کشورهای مختلف دنبال می‌شود.

وی با تاکید بر لزوم کنار گذاشتن این طرح در مجلس اظهار داشت که باید باب گفت‌وگو در این خصوص باز باشد تا یک اجماع ملی در خصوص آسیب‌زا بودن اجرای طرح بازنشستگی پیش از موعد به دست آید.

رئیس مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی، در تشریح پیامدهای نامطلوب حرکت به سمت بازنشستگی پیش از موعد گفت: بازنشستگی پیش از موعد از یک‌سو با کاهش درآمدهای صندوق‌های بیمه‌ای و از سوی دیگر، با افزایش هزینه‌های آنها، پایداری مالی صندوق‌ها را به خطر می‌اندازند.

کردونی افزود: بازنشستگی پیش از موعد مغایر با اصول بیمه‌ای و دقیقاً معکوس با روند اصلاحات صندوق‌های بازنشستگی در جهان است. در حالی‌که تجربه کشورهای مختلف نشان از اصلاح قوانین و مقررات بازنشستگی در راستای افزایش سن بازنشستگی دارد، طرح بازنشستگی پیش از موعد به دنبال کاهش آن است.

رئیس موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی ادامه داد: دلیل توجیهی طرح بازنشستگی پیش از موعد که کمک به افزایش اشتغال جوانان است، پشتوانه علمی معتبری ندارد. شواهد علمی هیچ ارتباط مثبت قطعی را بین کاهش سن بازنشستگی و افزایش اشتغال جوانان نشان نمی‌دهند. حتی بسیاری از مطالعات نشان می‌دهند که کاهش سن بازنشستگی به اشتغال جوانان کمکی نمی‌کند. اگر هم این جایگزینی در اقتصاد ایران تأیید شود، تضمینی برای جایگزینی کامل و تناظر یک‌به‌یک آن نیست.

وی اظهار داشت: هنگامی که سالمندی جمعیت در کشور به وقوع بپیوندد، با این حجم از مستمری‌بگیران و به‌خصوص در صورت تداوم مشکلات اقتصادی، تأمین مالی مستمری‌ها به‌طور قطع با مشکل مواجه خواهد بود و بار اجتماعی گسترده‌ای به همراه خواهد داشت. بنابراین طرح پیشنهادی کنونی که این وضعیت را تشدید خواهد کرد، بدون تردید از این نظر پایداری جمعیتی را به خطر می‌اندازد.

کردونی درباره پیامدهای منفی دیگر این طرح گفت: بازنشستگی زودهنگام، با خارج‌کردن افراد غیرسالمند از بازار کار رسمی، به رشد اقتصادی در شرایطی که باید برای وقوع پدیده سالمندی در کشور آمادگی داشته باشیم، ضربه می‌زند همچنین بازنشستگی پیش از موعد چون منجر به گسترش بخش غیررسمی می‌شود، افزایش هزینه‌های اداری و بازرسی در نتیجه عدم‌تمکین به قانون را ممکن است در پی داشته باشد.

وی گفت: با توجه به شرایط تورمی کشور و نظر به قوانین موجود در خصوص اشتغال بازنشستگان و نظر به اینکه از یک سو مستمری‌ها کفاف زندگی مستمری‌بگیران را نمی‌دهد و از سوی دیگر مستمری‌بگیران توانایی انجام کار را دارند، بازنشستگی‌های زودهنگام قطعاً به گسترش بخش غیررسمی اقتصاد دامن خواهد زد و اساسا بازنشستگی‌های پیش از موعد با ماهیت و مفهوم بازنشستگی که با سالمندی و عدم‌توانایی برای انجام کار و فعالیت پیوند خورده، در تضاد هستند.