توزیع بیمه در کشور عادلانه نیست

رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت ایران گفت: طبق یک بررسی آماری در ۶۴درصد خانوارهای ایرانی به طور متوسط یک فرد بیمه‌شده وجود دارد که این نرخ در برخی استان‌ها مثل سمنان و یزد ۹۵درصد و در برخی نقاط کمتر از 8درصد است.

به گزارش خبرگزاری مهر، محمدرضا واعظ مهدوی با اشاره به مقوله عدالت در سلامت گفت: نظام‌های سلامت دارای سه سطح از اهداف هستند. سطح اول دسترسی به خدمات دارای کیفیت بهتر و بالاتر، سطح دوم عدالت یعنی تأمین دسترسی همگانی به خدمات و سطح سوم پایداری منابع است و باید این نظام‌ها سازمان یابند تا این سه هدف محقق شوند.

وی با بیان اینکه شاخص میانگین به تنهایی کفایت نمی‌کند و باید از چالش میانگین عبور کنیم و به توزیع شاخص در مناطق جغرافیایی مختلف کشور برسیم، گفت: براساس یک گزارش تأمین اجتماعی، در برخی مناطق بیمه‌شدگانی هستند که دسترسی به خدمات درمانی برای آنها فراهم نیست که این اعم از خدمات تأمین اجتماعی یا خدمات دانشگاه‌های علوم پزشکی، بخش دولتی یا حتی خیریه می‌شود.

رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت ایران افزود: در سایر بخش‌ها نیز با این مسأله مواجه هستیم. به عنوان مثال یک نابرابری در درآمد بین شهر و روستا وجود دارد یا اگر میانگین تخت‌های بیمارستانی در کشور ۱.۵۹ است اما این نرخ در برخی استان‌ها به ۰.۸۹ می‌رسد. در یک محاسبه آماری، مجموع بیمه‌شدگان کشور را در نظر گرفته‌ایم، بر این مبنا که اگر خانواری یک نفر از اعضایش از یک نوع بیمه برخوردار باشد از ضریب امنیت اولیه‌ای بهره‌مند است. وی ادامه داد: در ۶۴درصد خانوارها، به طور متوسط یک فرد بیمه‌شده وجود دارد که این نرخ در برخی استان‌ها مثل سمنان و یزد ۹۵درصد و در برخی استان‌ها ۲۶درصد است. در خود استان‌ها، مثلا سیستان و بلوچستان هم یک توزیع یکپارچه وجود ندارد. این نرخ در زاهدان ۵۵درصد و در برخی مناطق مانند شهرستان سرباز ۸درصد است و از هر ۱۰۰ خانوار شهرستان سرباز فقط هشت خانوار بیمه‌اند و مستمری بیمه دریافت می‌کنند.

رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت ایران با اشاره به اینکه در سطح‌بندی نیز باید به توزیع شاخص‌های جغرافیایی توجه داشته باشیم، عنوان کرد: علاوه بر این توزیع بین گروه‌های مختلف اجتماعی و سطوح و دهک‌های درآمدی مهم است. آیا خدمات برای همه دهک‌ها به طور یکسان فراهم است؟ دهک‌های پردرآمدتر بهره بیشتری دارند. از دهک‌های پایین نیز حمایت‌هایی صورت می‌گیرد ولی یک چالش در گروه‌های با درآمد متوسط و دهک‌های میانی داریم و الگوی مصرف طوری تغییر کرده که آنها سعی می‌کنند خودشان را به گروه‌های با درآمد بالا نزدیک کنند اما چنین ظرفیتی وجود ندارد.

واعظ مهدوی افزود: شاخص دیگر گروه‌های جنسیتی و توزیع خدمات در زنان و مردان است. در کشورهای توسعه‌یافته بررسی نابرابری‌ها را گسترده‌تر انجام می‌دهند و بین اقوام و ادیان مختلف هم می‌سنجند.

وی افزود: لازم است برای تحقق هدف دسترسی همگانی و ارتقای کیفی خدمات به انطباق نیازها توجه کنیم. مقصود صرفه‌جویی نیست بلکه رسیدن خدمات به همگان است. با سطح‌بندی تلاش می‌کنیم منابع به دورترین گروه‌ها که قدرت چانه‌زنی ندارند و صدایشان کوتاه‌تر است برسد و تضمین کنیم حداقل خدمات برای همه فراهم می‌شود و هرکسی نیاز دارد در قالب یک الگوریتمی پله به پله عبور می‌کند تا به خدمات مورد نیازش دست یابد. اصول حرکت ما در سطح‌بندی خدمات درمانی همین موضوع است.