انتظار حداقل یک ساله ۱.۲میلیون بیکار برای ورود به بازار کار

طول مدت بیکاری، در قالب دو شاخص «بیکاری کوتاه‌مدت» و «بیکاری بلندمدت» مورد بررسی قرار می‌گیرد. بر این اساس بیکاری کوتاه‌مدت به گروهی از بیکاران اطلاق می‌شود که مدت بیکاری آنها حداکثر ۱۱ ماه و کمتر از یک سال است، اما بیکاری بلندمدت، بر مدت زمان بیکاری تاکید دارد، یعنی مدت زمانی که شخص یک سال یا بیشتر، بدون شغل و در جست‌وجوی کار بوده است. به اعتقاد کارشناسان، اگر طول مدت بیکاری، به خصوص مدتی که شخص تحت پوشش بیمه بیکاری یا حمایت‌های مشابه است، طولانی شود، اثرات سوء روحی و روانی به دلیل از دست دادن عایدی و درآمد و نیز کاهش قابلیت استخدام برای وی، به همراه خواهد داشت. علاوه بر این طولانی شدن مدت بیکاری به ویژه برای بیکارانی که در گذشته شاغل بوده‌اند، هزینه‌های سنگینی را به دولت جهت تامین هزینه‌های بیمه بیکاری تحمیل خواهد کرد.

جوانان زیر 30 سال اصلی‌ترین گروهی هستند که به دنبال کار هستند و حل مساله بیکاری در این گروه سنی، به معنای عبور کشور از بحران بیکاری و پیشگیری از برخی آسیب‌های اجتماعی خواهد بود. از یک‌سو با افزایش تعداد جوانان تحصیل‌کرده و نیز افزایش زنان، تقاضا برای ورود به بازار کار به ویژه برای گروه سنی کمتر از 30 سال در حال افزایش است و از سوی دیگر با بالا رفتن تمایل جوانان به ادامه تحصیلات دانشگاهی و ارتقای سطح تحصیلات خود با تصور شانس دستیابی به مشاغل بهتر با اخذ مدارج علمی بالاتر و نیز کشش پایین جذب کارجویان از سوی بازار کار، سن بیکاران در حال افزایش است.

بیشترین نرخ بیکاری بلندمدت در سال 97 مربوط به گروه سنی 29-25 ساله با نرخ 11.0درصد است که به نظر می‌رسد یکی از دلایل آن به اتمام رسیدن تحصیلات تکمیلی و توقع جهت کسب موقعیت شغلی بهتر و متناسب با تحصیلات تکمیلی باشد

گزارش مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار نشان می‌دهد در سال 1397 تعداد قابل توجهی از بیکاران مربوط به گروه سنی 30 سال و بیشتر است؛ گروهی که انتظار می‌رود پس از سن 30 سالگی با اتمام دوران تحصیلات و خدمت وظیفه برای مردان مشغول فعالیت باشند و تشکیل خانواده دهند و به عنوان افراد مولد نقشی در ایجاد ارزش افزوده در کشور داشته باشند.

نتایج این بررسی همچنین نشان‌دهنده آن است که بیشترین نسبت جمعیت بیکار که طول مدت بیکاری آنها یک و سال بیشتر بوده است مربوط به رده سنی 29-25 ساله تقریباً 35.9درصد است. طبق این گزارش، بیشترین نسبت جمعیت بیکار که طول مدت بیکاری آنها بین 7 تا 12 ماه بوده، مربوط به جوانان 24-15 ساله با تقریباً 31.8درصد و همچنین سهم قابل توجهی از جمعیت بیکار که طول مدت بیکاری آنها کمتر از 6ماه بوده است، مربوط به گروه سنی 30 ساله و بیشتر با تقریباً 52.0 درصد است که به نظر می‌رسد با افزایش سن بیکاران، سخت‌گیری آنان در انتخاب شغل متناسب با شأن اجتماعی کمتر می‌شود.

براساس بررسی‌های آماری، بیشترین نرخ بیکاری بلندمدت در سال 97 مربوط به گروه سنی 29-25 ساله با نرخ 11.0درصد است که به نظر می‌رسد یکی از دلایل آن به اتمام رسیدن تحصیلات تکمیلی و توقع جهت کسب موقعیت شغلی بهتر و متناسب با تحصیلات تکمیلی باشد.

همچنین کمترین نرخ بیکاری بلند مدت در میان مردان و زنان در سال مذکور مربوط به رده سنی 30ساله و بیشتر با نرخ 28درصد است. این امر می‌تواند ناشی از آن باشد که این گروه از افراد به دلیل افزایش سن، داشتن شغل برایشان نسبت به ماهیت شغل (توجه به تناسب شغل با تحصیلات، مهارت و...) از اولویت بیشتری برخوردار است.

همچنین بخشی از بیکاران را «بیکاران قبلا شاغل» تشکیل می‌دهند. بر این اساس طی دوره مورد بررسی در حدود 23.6درصد از بیکارانی که طی 5سال گذشته شاغل بوده‌اند، بیکاری بلندمدت را تجربه کرده اند. این در حالی است که این نسبت برای «بیکاران قبلا غیرشاغل» 57.5درصد است.

مجموع جمعیت بیکار ۱۵ سال به بالای کشور، ۳ میلیون و ۲۵۱هزار نفر برآورد می‌شود که از این میزان، یک میلیون و ۲۳۲هزار و ۱۶۴ نفر از بیکاران یک سال و بیشتر در صف انتظار برای ورود به بازار کار قرار دارند

توزیع نسبی برآورد جمیت بیکار 15ساله و بیشتر حاکی از آن است که تقریباً 42.0درصد از مردان و 56.0درصد از زنان در گروه سنی 29-25 ساله به مدت یک سال و بیشتر در انتظار یافتن شغل بوده‌اند. همچنین تقریباً 29.4درصد از مردان و 57.1درصد زنان در گروه سنی 30 ساله و بیشتر به مدت یک سال و بیشتر در انتظار یافتن شغل بوده‌اند.

به نظر می‌رسد بالا بودن این میزان در زنان به دلیل حساسیت آنها برای یافتن نوع کار مورد علاقه و نیز عدم مسئولیت مستقیم آنان در تأمین معاش خانواده نسبت به مردان یا به لحاظ ترجیح کارفرمایان در به‌کارگیری مردان نسبت به زنان باشد. سهم بیکاری 15 تا 29ساله از کل بیکاران کشور در سال 97 تقریباً 52.9درصد است و سهم بیکاران با طول مدت بیکاری بلندمدت از کل بیکاران کشور در سال 97، تقریباً 37.8درصد است.

براساس این گزارش، مجموع جمعیت بیکار ۱۵ سال به بالای کشور، ۳ میلیون و ۲۵۱هزار نفر برآورد می‌شود که از این میزان، یک میلیون و ۲۳۲هزار و ۱۶۴ نفر از بیکاران یک سال و بیشتر در صف انتظار برای ورود به بازار کار قرار دارند.