نبرد راستافراطی و احزاب سنتی برای صدراعظمی آلمان

انتخابات زودهنگام پارلمانی آلمان در فضای سیاسی پرتنش این کشور و همزمان با رشد محبوبیت گرایشهای راست افراطی میتواند به عنوان آزمونی برای سیستم جدید «نمایندگی تناسبی در پارلمان» که در ماه ژوئیه گذشته (مرداد ۱۴۰۳) ایجاد شد، تلقی گردد. مردم آلمان روز یکشنبه ۲۳ فوریه (پنجم اسفند)، برای انتخاب ۶۳۰ نماینده پارلمان که در بوندستاگ (مجلس فدرال آلمان) حضور خواهند داشت، به پای صندوقهای رأی میروند. این انتخابات، سرنوشت صدراعظم آینده را نیز تعیین خواهد کرد. انتخابات سرتاسری روز یکشنبه به دنبال دو انتخابات محلی دیگر در آلمان برگزار میشود که نتایج آنها چندان به نفع احزاب ائتلاف پیشین به رهبری اولاف شولتس، صدراعظم آلمان نبود. این ائتلاف شامل حزب «سوسیال دموکرات»، حزب «سبزها» و حزب لیبرالی «دموکرات آزاد» بود.
اما در ماه نوامبر گذشته (آبان ۱۴۰۳)، در بحبوحه تنشها بر سر برنامهریزی سیاستهای اقتصادی و مسئله بدهی، صدراعظم سوسیال دموکرات، وزیر دارایی لیبرال، کریستین لیندنر را برکنار کرد. این تصمیم باعث فروپاشی ائتلاف حاکم شد و شولتس را بر آن داشت تا در تاریخ ۱۵ ژانویه ۲۰۲۵ (۲۶ دی ۱۴۰۳) درخواست رأی اعتماد از بوندستاگ کند. او در این رأیگیری شکست خورد و تنها ۲۰۷ رأی موافق در برابر ۳۹۴ رأی مخالف و ۱۱۶ رأی ممتنع کسب کرد. پس از این شکست، فرانک-والتر اشتاینمایر، رئیس جمهوری آلمان پارلمان را منحل کرد و برگزاری انتخابات را برای ۲۳ فوریه (پنجم اسفند)، شش ماه زودتر از موعد مقرر قبلی، که برای ۲۸ سپتامبر (ششم مهر ۱۴۰۴) تعیین شده بود، اعلام کرد.
نظام انتخاباتی آلمان تماما بر اساس اصل نمایندگی تناسبی عمل میکند. این رویکرد همزمان با تصویب اصلاح قانون انتخابات در سال ۲۰۲۳ (اسفند ۱۴۰۱)، بیش از پیش تقویت شده است. این سیستم رأیگیری ممکن است برای ناظران خارجی کمی عجیب به نظر برسد، چرا که انتخاب یک نامزد آن چنان هم که باید، به میزان رأی او در حوزه انتخابیهاش بستگی ندارد. آورورا گایه، استاد حقوق دانشگاه تولوز کاپیتول در این باره توضیح میدهد: «باید این اصل را در نظر گرفت که این نظام، پیش از هر چیز بر احزاب سیاسی متمرکز است، نه بر شخصیتها». راستگرایان حزب «اتحادیه دموکرات مسیحی و شریک منطقهای آنها یعنی اتحادیه سوسیال-مسیحی بایرن فعلا در نظرسنجیها پیشتاز هستند و میانگین نظرسنجیهای مختلف نشان میدهد که نزدیک به ۳۰ درصد از آرای مردم را به خود اختصاص دادهاند. حزب راستگرای افراطی آلترناتیو برای آلمان از تابستان امسال، جایگاه دوم را از حزب «سوسیال دموکرات ربوده و آنرا به رده سوم تنزل داده است.
دیدگاه تان را بنویسید