اختلاف در میان جلیقه‌ زردها

سیدمحمد میرزامحمدزاده

زمانی که جنبش جلیقه زرد‌ها در ماه نوامبر (آبان ماه) شروع شد، مردمی بودن و بی‌رهبر بودنش کلید موفقیتش شد؛ جنبشی که صدای مردم را به گوش جهانیان رساند و به همه گفت که آن‌ها در مورد حکومت از اتحادیه‌ها گرفته تا احزاب سیاسی چگونه فکر می‌کنند و اینکه آن‌ها با درد طبقه کارگر آشنا نیستند.

اما حالا همچنان که پانزدهمین هفته پیاپی این اعتراضات در روز شنبه (چهارم اسفند ماه) را پشت سر گذاشتیم، جنبش در تقلا برای حفظ محبوبیت خود قبل از آنکه اهرم فشار خود را بر امانوئل ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه به‌منظور تغییر از دست دهد،‌ دچار اختلاف شده است.

اینگرید لوواواسو که داستان احساسات و حرکات شخصی او در جریان جنبش از او شخصیتی برجسته ساخته است، نمونه‌ای از منازعه بر سر این است که آیا باید جنبش را به یک سازمان رسمی تبدیل کرد، یا آنکه ریشه‌های ضد حکومتی آن را حفظ کنند.

لوواواسو 31 ساله،‌ وقتی در ماه جاری در جریان یکی از اعتراضات جلیقه زردها حضور یافته بود، برخی از همراهانش ناگهان او را به میان جمع هول دادند و موهایش را کشیدند و به وی توهین کردند. گناهش چه بود: تصمیم گرفته بود که در انتخابات مجلس اروپا در ماه می (خرداد ماه) نامزد شود.

جمعیت بر سر او فریاد زد: جلیقه زرد خود را در بیاور. در نهایت پلیس ضد شورش مجبور شد او را از جمعیت به بیرون همراهی کند.

لوواواسو مادر مجردی با زبان نرم، خیلی زود به یکی از چهره‌های برجسته از زمان ابتدای اعتراضات تبدیل شده است. او که فرزند یک خانواده شش نفره بود،‌ پدری الکلی داشت. این خانواده همواره بی‌خانمان بوده و همواره در پناهگاه زندگی می‌کرده و غذای اعطایی برای فقرا را خورده است. او خیلی زود مجبور به ترک مدرسه و کار کردن به‌عنوان خدمتکار شد. پس از یک طلاق او در امتحان پرستاری پذیرفته شد.

وی که دو بچه هشت و 13 ساله را به‌تنهایی بزرگ می‌کند گفت: من نه الکل مصرف می‌کنم و نه سیگار می‌کشم؛ حتی هیچ سرگرمی در زندگی ندارم. هر سکه‌ای که در می‌آورم برای پرداخت قبوض و غذای فرزندانم استفاده می‌کنم؛ اما باز هم این پول کافی نیست.

او که پیش‌ازاین به هیچ جنبشی نپیوسته بود، برای اولین بار در عمرش در اواسط ماه نوامبر (آبان‌ماه) در شهر وال دوریویل اطراف نورماندی، محل تولد خود به جنبش جلیقه زرد پیوست، بیش از 250 هزار نفر در سرتاسر فرانسه به خیابان آمدند. به گفته وی این اتفاق یک رسوایی گسترده بود، ناگهان متوجه شدم که من در این وضعیت تنها نیستم.

پس از بالا گرفتن اعتراضات و افزایش تنش‌ها در پاریس، دولت فرانسه تلاش کرد با جلیقه زردها مذاکره کند، اما هیچ رهبری برای آن‌ها پیدا نکرد. دو عضو این معترضان به دعوت ادوارد فیلیپ، نخست‌وزیر فرانسه به‌منظور دیدار طرفین واکنش نشان دادند

بعداً پس از بالا گرفتن اعتراضات و افزایش تنش‌ها در پاریس، دولت فرانسه تلاش کرد با جلیقه زردها مذاکره کند، اما هیچ رهبری برای آن‌ها پیدا نکرد. دو عضو این معترضان به دعوت ادوارد فیلیپ، نخست‌وزیر فرانسه به‌منظور دیدار طرفین واکنش نشان دادند.

یکی از آن‌ها جلو آمد اما در نهایت از دیدار با فیلیپ منصرف شد و عنوان کرد که از طرف دیگر جلیقه زردهای مخالف با مذاکره،‌ تهدید به مرگ شده است. نفر دوم چند دقیقه پس از رسیدن به محل دیدار، آنجا را ترک کرد و گفت تنها در صورتی اقدام به مذاکره می‌کند که کل دیدار تصویربرداری شود. بعدازاین اتفاق، برخی از اعضای جنبش نمایندگان احتمالی را به باد انتقاد گرفتند و آن‌ها را متهم به دنبال کردن منافع شخصی به‌جای منافع همگانی کردند.

دیگران اما به گام بعدی برای جنبش می‌اندیشیدند و جلساتی را در سرتاسر کشور برگزار می‌کردند. اوایل ماه ژانویه (اواسط دی ماه)، نزدیک به 200 جلیقه زرد در شهر مارسی فرانسه دیدار کردند تا بر سر احتمال تشکیل یک حزب سیاسی مذاکره کنند. برنارد تاپی، یک تاجر برجسته و سیاست‌مدار سابق، برای این گردهمایی مکان جور کرد و هزینه‌های امنیتی آن را پرداخت؛ اما بیرون از این مکان 500 جلیقه زرد به اعتراض پرداختند.

در این جلسه خانم لوواواسو، با چندین جلیقه زرد دیگر آشنا شد که بعد‌ها گروهی را تشکیل دادند که در انتخابات اتحادیه در ماه می (خرداد) شرکت کنند، اقدامی که احتمالاً آغازی برای شکل‌گیری احزاب ضد حکومتی در سرتاسر اروپا باشد.

اما یک روز بعد، زمانی که خبری منتشر شد مبنی بر اینکه خانم لوواواسو پیشنهاد کاری به‌عنوان گزارشگر تلویزیون در یک شبکه برجسته ملی را دریافت کرده است، وی با حجم گسترده‌ای از توهین‌ها و تهدیدها در فیس‌بوک مواجه شد. لوواواسور دراین‌باره گفت: من ترسیدم و برای همین پیشنهاد را رد کردم.

جنبش پنج ستاره جلوی نخبگان سیاسی ایتالیا ایستاد و آن‌ها را فاسد و ضد مردمی خواند. این جنبش از انتخابات عمومی سال گذشته ایتالیا برخاست و در مقابل بزرگ‌ترین تک حزب ایتالیا پیروز شد و دولت را در دست گرفت

او حتی به ترک جنبش جلیقه‌ زردها نیز فکر کرد اما تصمیم به استقامت گرفت و ماه گذشته از تصمیم خود برای رهبری تعدادی از نامزدها در گروه جدیدالتأسیسی با نام رقابت برای طرح‌های شهروندی خبر داد.

اما خیلی سریع اوضاع علیه وی شد،‌ بسیاری از جلیقه زردها عنوان کردند که لیست وی فریبنده است؛ چراکه نام اختصاری آن RIC، نام اختصاری یکی از خواسته‌های اصلی جلیقه زردها بود. خواسته آن‌ها برای تصویب قوانین علیه سیاست‌مداران یا سلب امتیازات آن‌ها.

لوواواسو در این رابطه گفت: اگر فکر می‌کنند که به آن‌ها خیانت شده، به این دلیل است که آن‌ها نمی‌دانند کاری که ما می‌کنیم چقدر مهم است.

بعدازآن زمانی که لویجی دی مایو معاون نخست‌وزیر ایتالیا، عضو جنبش ضد حکومتی پنج ستاره برای دیدار با اعضای جنبش جلیقه زردها به فرانسه آمد و با برخی نامزدهای گروه رقابت برای طرح‌های شهروندی لوواواسو دیدار داشت، تنش‌ها در ماه جاری افزایش پیدا کرد.

مایو منافع مشترک بسیاری با جنبش جلیقه زرد‌ها پیدا کرد، چراکه جنبش پنج ستاره خودش نیز از بطن جامعه برخواسته بود و علیه احزاب سیاسی ایستاده بود. جنبش پنج ستاره جلوی نخبگان سیاسی ایتالیا ایستاد و آن‌ها را فاسد و ضد مردمی خواند. این جنبش از انتخابات عمومی سال گذشته ایتالیا برخاست و در مقابل بزرگ‌ترین تک حزب ایتالیا پیروز شد و دولت را در دست گرفت.

دی مایو به جلیقه زرد‌ها گفت که این جنبش می‌تواند شکل جدیدی به خود بگیرد و اهداف متمایز سیاسی را دنبال کند.

این جلسه تنش‌های دیپلماتیکی بین ایتالیا و فرانسه ایجاد کرد و تنش‌های جدیدی را در جنبش جلیقه زردها به وجود آورد. ژاکلین موراد، یک نوازنده اهل بریتانی و یکی از رهبران پشت جنبش، این نشست را محکوم کرد و تنش‌های دیپلماتیک ایجاد شده را دخالت جدی سیاست و منحرف کردن مأموریت جلیقه زردها در رفع نابرابری در فرانسه خواند.

چند روز بعد لوواواسو که همچنان در معرض حملات گسترده جلیقه زردها بود گفت که دیگر نمی‌تواند تحت بیرق گروه رقابت برای طرح‌های شهروندی خدمت کند، بااین‌حال عنوان کرد که همچنان لیست نامزدهای خود را برای شرکت در انتخابات اتحادیه اروپا رهبری می‌کند. وی گفت: من کارم را دوباره آغاز می‌کنم؛ در فصلی جدید.